Fot. MKiDN
80 lat Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie i ponad 900 obiektów udokumentowano w wyjątkowej publikacji MKDNiS – poinformował we wtorek PAP resort kultury.
„Noty ponad 900 obiektów oraz prawie 1 tys. zdjęć, w tym fotografie dzieł zaginionych, znalazły się w unikatowej publikacji Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, poświęconej zbiorom i historii 80-letniej działalności jednej z najważniejszych instytucji artystycznych w dziejach Polski” – czytamy w przesłanej informacji.
„Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie (1860-1940, 1948). Zarys historyczny i katalog zbiorów” Romana Olkowskiego to trzytomowe wydawnictwo, które „stanowi nie tylko doskonale przygotowane kompendium wiedzy o sztuce, ale jest również nieocenionym źródłem do badań nad polskimi stratami wojennymi”. Przypomniano, że publikacja książki zbiegła się w czasie ze 160. rocznicą powołania Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych.
Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych (TZSP) w Warszawie zostało powołane do życia w czasie zaborów – w 1860 r., a celem jego działalności „było popularyzowanie sztuk pięknych oraz niesienie pomocy artystom”. „Od 1900 r. siedzibą TZSP był gmach na placu Małachowskiego – obecnie Zachęta Narodowa Galeria Sztuki” - napisano.
„Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości siedziba TZSP pozostała kluczowym miejscem na artystycznej mapie kraju. Najważniejsze osoby w państwie zaszczycały swoją obecnością odbywające się w gmachu Zachęty wystawy tematyczne i okolicznościowe oraz Salony Doroczne, a krytycy sztuki żywo dyskutowali o prezentowanych tam dziełach” – czytamy w informacji MKDNiS.
Przypomniano, że „kres istnienia TZSP przyniosła II wojna światowa”. „W 1945 r. zbiory, które przetrwały wojnę, zostały przekazane do Muzeum Narodowego w Warszawie, a nazwa Zachęta utożsamiana jest już tylko z dawną siedzibą TZSP. Wiele dzieł z przedwojennych zbiorów TZSP zaginęło w wyniku działań wojennych i do dziś pozostaje poszukiwanymi stratami wojennymi” – wyjaśniono.
Jak zaznaczono, „+Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie (1860-1940, 1948). Zarys historyczny i katalog zbiorów+ Romana Olkowskiego jest pierwszą publikacją prezentującą historię i zbiory warszawskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych”.
Podkreślono również, że „opracowanie to stanowi nieocenione źródło wiedzy, z którego mogą czerpać prowadzący badania nad polskimi stratami wojennymi, a zgromadzone w publikacji informacje, oparte na analizie źródeł, oraz materiał fotograficzny mogą przyczynić się do rozpoznania i odzyskania dzieł ze zbioru TZSP, zaginionych podczas II wojny światowej”.
Wyjaśniono, że „publikacja składa się z 3 tomów – pierwszy zawiera zarys historyczny Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, a dwa pozostałe – katalog zbiorów TZSP”. „W książce znajdziemy noty 941 obiektów, z których jedna trzecia jest nadal poszukiwana jako strata wojenna, oraz prawie tysiąc zdjęć, m.in. fotografie obiektów przy notach, w tym fotografie obiektów zaginionych, zdjęcia związane z historią i działalnością TZSP, np. fotografie ważnych dokumentów i wystaw, a także portrety osób, które zapisały się w historii Towarzystwa” –czytamy w informacji o książce.
Wydawcą publikacji jest MKDNiS, które zajmuje się m.in. poszukiwaniem i odzyskiwaniem dóbr kultury utraconych w wyniku II wojny światowej, zabytków skradzionych i bezprawnie wywiezionych za granicę oraz popularyzowaniem tematyki strat wojennych i restytucji.
Autor opracowania Roman Olkowski jest absolwentem historii Uniwersytetu Gdańskiego i Podyplomowego Studium Muzealniczego na Uniwersytecie Warszawskim. W latach 1995–2013 był pracownikiem Muzeum Narodowego w Warszawie, w 2010 r. objął stanowisko specjalisty ds. badania proweniencji muzealiów, do marca 2012 r. pracował na stanowisku zastępcy głównego inwentaryzatora. Od maja 2013 r. jest pracownikiem Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku na stanowisku kustosza i kierownika Działu Zbiorów.
„Olkowski jest autorem artykułów z zakresu badania proweniencji dzieł sztuki publikowanych w +Muzealnictwie+, +Adlojadzie+ i +Rocznikach Sztuki Śląskiej+ oraz współpracownikiem resortu kultury w sprawach odzyskiwania dzieł sztuki” – wyjaśniono w przesłanej informacji.(PAP)
autor: Grzegorz Janikowski
gj/ pat/
