Zgoda ws. połączenia Muzeum Śląskiego i Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu nie byłaby celowa, bo jak podało MKiDN, docierały do resortu informacje, że prowadzone są rozmowy między samorządami Woj. Śląskiego i Bytomia ws. wspólnego prowadzenia bytomskiego muzeum.
Propozycja połączenia obu muzeów pojawiła się w planach zarządu Województwa Śląskiego w 2014 r. O tym, że minister kultury i dziedzictwa narodowego nie przewiduje wyrażenia zgody na połączenie Muzeum Śląskiego w Katowicach i Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu resort poinformował PAP w połowie lutego. Resort zaznaczył, że minister kultury ma tu na uwadze zachowanie ich odrębnego charakteru oraz "szczególną rolę, jaką pełnią jako osobne instytucje w kształtowaniu świadomości i zachowaniu tożsamości tego regionu".
W poniedziałek resort poinformował o piśmie sekretarza stanu w MKiDN Jarosława Sellina skierowanym do marszałka województwa śląskiego w tej sprawie. Sellin odwołując się do względów formalnych wskazał, że samorząd Województwa Śląskiego będący wraz MKiDN współorganizatorem Muzeum Śląskiego, "zainicjował procedurę połączenia" obu muzeów "bez dokonania w tej kwestii uzgodnień z ministrem".
"Krytycznie należy ocenić fakt, że sejmik województwa śląskiego bez przeprowadzenia konsultacji i uzgodnień z Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego podjął w dniu 7 kwietnia 2014 r. uchwałę (...) w sprawie podania do publicznej wiadomości informacji o zamiarze i przyczynach połączenia Muzeum Śląskiego w Katowicach i Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu. Samorząd Województwa nie podjął zaś żadnych działań mających na celu ustalenie zgodności wyrażonego w uchwale stanowiska ze stanowiskiem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego" - napisał.
Ponadto, jak dodano w piśmie do marszałka, "nie zostały w tej sprawie spełnione warunki, wynikające przede wszystkim z postanowień statutu Muzeum Śląskiego w Katowicach, zgodnie z którymi połączenia Muzeum mogą dokonać wspólnie Województwo oraz Minister". Samorząd województwa, jak dodano, "informował wprawdzie ministra kultury" o przyjętych w tej sprawie założeniach, jednak miało to miejsce "po upływie czasu, w ciągu którego podejmowane były działania, w których Minister nie miał możliwości brać czynnego udziału, nie mógł też zajmować stanowiska wobec zmieniających się postanowień", stąd "realizowane w ten sposób działania nie mogą być (...) definiowane jako wspólne".
Sellin wskazał w piśmie, że niezależnie od zastrzeżeń, "zgoda Ministra nie byłaby celowa" skoro do MKiDN kierowane były informacje, iż procedura połączenia obu muzeów "nie będzie finalizowana ze względu na prowadzone rozmowy między samorządem Województwa Śląskiego - organizatorem Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu a samorządem Bytomia w sprawie prowadzenia tego muzeum jako wspólnej instytucji kultury".
Tą inicjatywę obu samorządów, jak dodał, "uznać należy za słuszną i wpisującą się w oczekiwania społeczności oraz środowisk i osób związanych z Bytomiem, które uważają istnienie samodzielnego Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu za ważny element tożsamości lokalnej", która może i powinna być wzmacniana w oparciu o zbiory tego muzeum i "jego samodzielną działalność w dziedzinie ochrony i opieki nad dziedzictwem kulturowym miasta".
Jak zaznaczył Sellin, w opinii ministra kultury "wzmacnianie polskiej kultury następuje przede wszystkim poprzez tworzenie nowych oraz utrzymywanie już istniejących, dobrze osadzonych w społecznościach lokalnych instytucji kultury, nie zaś poprzez ich scalanie i likwidację". "Ma to istotne znaczenie przede wszystkim w miejscowościach, które swój społeczny kapitał, poczucie tożsamości lokalnej i wspólnotę obywatelską chcą budować w oparciu o lokalne, własne instytucje kultury i dziedzictwo kulturowe" - dodano i - jak wskazano - minister kultury "popiera taką właśnie postawę władz samorządowych i wyraża nadzieję, że podejmowane w tej sprawie działania przyczynią się do rozwoju zarówno obu instytucji kultury jak i kultury regionu".
Jak poinformowało biuro prasowe Urzędu Marszałkowskiego w Katowicach, pismo jeszcze nie dotarło do zarządu województwa.
Plany zarządu województwa śląskiego zmierzające do połączenia obu placówek wzbudziły wiele kontrowersji m.in. w środowisku muzealników. Pod koniec kwietnia 2014 r. na stronie internetowej http://obronamuzeum.pl/ umieszczono z inicjatywy pracowników Muzeum Górnośląskiego protest przeciwko planom łączenia tych dwóch placówek. Podpisywali się pod nim m.in. muzealnicy i naukowcy z kraju i zagranicy.
Sprawa połączenia obu placówek muzealnych miała również swój ciąg dalszy w 2015 r., kiedy w kwietniu bytomscy radni podjęli uchwałę ws. "intencji podjęcia działań zmierzających do prowadzenia Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu jako wspólnej instytucji kultury miasta Bytom i samorządu województwa śląskiego". Roczne koszty funkcjonowania muzeum określono wówczas na ok. 4 mln zł (dane podawane przez samorząd Bytomia). Bytomski urząd wskazywał wtedy, że chcieliby dążyć do modelu, by współprowadzić i współfinansować placówkę z Urzędem Marszałkowskim. Proces ten miałby być, jak wskazywano, rozłożony w czasie.(PAP)
ktp/ mhr/
