Joanna Bruzdowicz. Fot. Ra Boe. Źródło: Wikimedia Commons
Joanna Bruzdowicz-Tittel, polska kompozytorka, pianistka i krytyk muzyczny, Dama Orderu „Polonia Restituta”, zmarła 3 listopada we Francji, gdzie mieszkała i tworzyła od 50 lat. O śmierci artystki poinformowała PAP w piątek jej synowa Dobromiła Skalska.
Urodziła się 17 maja 1943 r. w Warszawie. Pierwszy utwór skomponowała w wieku sześciu lat. Studiowała grę na fortepianie w klasie Ireny Protasewicz i Wandy Łosakiewicz oraz kompozycję pod kierunkiem Kazimierza Sikorskiego w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie - dyplom uzyskała w 1966 r. Jako pianistka rozpoczęła koncerty już w czasie studiów - występowała w Polsce, Belgii, Austrii i dawnej Czechosłowacji. Była współzałożycielką, a w latach 1964-68 sekretarzem generalnym polskiej sekcji "Jeunesses Musicales".
W latach 1968-70 dzięki stypendium im. Maurice’a Ravela przyznanym przez francuski rząd, studiowała w Paryżu kompozycję u Nadii Boulanger, Oliviera Messiaena i Pierre’a Schaeffera oraz muzykologię pod kierunkiem Jacquesa Chailleya na Sorbonie, zakończoną obroną doktoratu na podstawie pracy "Matematyka i logika w muzyce współczesnej".
Jest autorką muzyki operowej inspirowanych światową literaturą m.in. "Kolonii karnej", wg Franza Kafki; "Trojanek", wg Eurypidesa; "Bram raju" we Jerzego Andrzejewskiego. Skomponowała blisko 100 utworów na orkiestrę kameralną i symfoniczną – wśród nich koncerty, koncertina, wariacje, miniatury - inspirowane m.in.: poezją Gałczyńskiego, "Bogurodzicą", Saint-Exuperim, Sołżenicynem, malarstwem Salavadora Dali i wydarzeniami historycznymi takimi jak Powstanie Warszawskie czy wybór Karola Wojtyły na stolicę Piotrową.
Obok kompozycji zajmowała się krytyką i publicystyką muzyczną, działała jako promotorka nowej muzyki, także polskiej. Brała udział w audycjach radia francuskiego, belgijskiego, niemieckiego i amerykańskiego. Prowadziła kursy mistrzowskie m.in. w Massachusetts Institute of Technology w Bostonie, na Yale University w New Haven, University of Southern California i University of California w Los Angeles i paryskiej Sorbonie.
W 1983 r. założyła Belgijskie Towarzystwo im. Fryderyka Chopina i Karola Szymanowskiego. W 1996 r zainicjowała coroczny Festival International de Musique en Catalogne (Międzynarodowy Festiwal Muzyki Katalońskiej) w miasteczku Céret u stóp Pirenejów we Francji, poświęcony kompozytorom oraz wykonawcom z krajów pierwszych konstytucji demokratycznych - Stanów Zjednoczonych, Polski i Francji oraz kompozytorom Katalonii - hiszpańskiej i francuskiej.
Joanna Bruzdowicz-Tittel komponowała również muzykę filmową - napisała blisko 90 godzin muzyki ilustracyjnej. m.in. do wyreżyserowanego przez Agnes Vardę filmu "Bez dachu, bez prawa", nagrodzonego Złotym Lwem w Wenecji (1985).
W 2006 z jej inicjatywy powstało w Perpignan CAT.Studios - centrum produkcji i dystrybucji filmowej oraz studio nagrań muzyki filmowej – była jednym z czterech dyrektorów Studia. Pisała również scenariusze - współautorem był jej mąż Horst-Jurgen Tittel - m.in. do 36 filmów dla telewizji niemieckiej WDR "Stahlkammer Zurich". Jej "Pieśni" zostały zamówione w 2013 r. przez Związek Kompozytorów Polskich w ramach programu "Kolekcje", realizowanego przez Instytut Muzyki i Tańca.
Od 1968 roku była członkiem Związku Kompozytorów Polskich.
W 2001 roku Joanna Bruzdowicz-Tittel została uhonorowana m.in. Orderem Odrodzenia Polski "Polonia Restituta" (2001), Srebrnym Medalem "Zasłużony Kulturze Gloria Artis" (2013) i Nagrodą Honorową Związku Kompozytorów Polskich (2019).
Zmarła w wieku 78 lat, w swoim studiu muzycznym w Taillet, we francuskich Pirenejach. Pozostawiła trzech synów: Marka, Jana i Jörga oraz czworo wnucząt - poinformowała PAP Dobromiła Skalska. (PAP)
pat/ jar/
