Owacją na stojąco przyjęli w sobotę widzowie prapremierę musicalu na podstawie powieści Jana Potockiego „Rękopis znaleziony w Saragossie”, która odbyła się w sobotę w Teatrze Rozrywki w Chorzowie.
Uznawany za jedno z najświetniejszych dzieł europejskiego Oświecenia „Rękopis…” to powieść napisana po francusku, przetłumaczona na język polski przez Edmunda Chojeckiego, a opublikowana w 1847 roku. Autor zbudował swoją opowieść posługując się tzw. kompozycją szkatułkową. To obfitująca w nadzwyczajne wątki mieszanina powieści awanturniczej, powiastki filozoficznej i romansu grozy.
Spektakl wyreżyserowali Maciej i Adam Wojtyszko, muzykę napisał Krzesimir Dębski.
Adaptacji tekstu dokonał Maciej Wojtyszko, który ocenił, że mimo upływu czasu utwór jest atrakcyjny dla współczesnego widza. „Mamy do czynienia z niezwykle nowoczesnym myśleniem, oryginalnym i nietypowym" - podkreślił.
Krzesimir Dębski mówił podczas konferencji prasowej przed premierą, że praca nad muzyką do "Rękopisu" była przyjemnością, bo tekst tryska emocjami. „Muzyka też musiała podążać za potokiem skojarzeń” – opowiadał.
Oklaski i pochwały zbierał po premierze Kamil Franczak, który zagrał główną, podwójną rolę - Alfonsa van Wordena i hrabiego Jana Potockiego. Za choreografię odpowiadał Jarosław Staniek, za scenografię Paweł Dobrzycki, a za kostiumy - Dorota Roqueplo.
Chorzowska premiera wpisuje się w trwające obchody Roku Polskiego Teatru oraz Roku Jana Potockiego. Złożyły się na to: 250. rocznica powstania Teatru Narodowego w Warszawie oraz 200. rocznica śmierci Potockiego. Patronat nad nią objęło UNESCO.
"Rękopis znaleziony w Saragossie" doczekał się czterech adaptacji i czterech wystawień. W 1992 r. Tadeusz Bradecki wyreżyserował "Rękopis..." według własnej adaptacji w Narodowym Starym Teatrze w Krakowie, a sześć lat później wystawił go w Teatrze Narodowym w Warszawie.
W 2007 r. w Operze Wrocławskiej odbyła się premiera baletu z muzyką Rafała Augustyna, napisaną na zamówienie Opery do libretta, czerpiącego z powieści zaledwie kilka wątków. Autorką inscenizacji i choreografii była Ewelina Sojecka. W 2014 r. Paweł Świątek wyreżyserował "Rękopis znaleziony w Saragossie" w Teatrze im. J. Kochanowskiego w Opolu.
Najsłynniejszą adaptacją pozostaje jednak film w reżyserii Wojciecha Hasa z 1965 r., w którym rolę Alfonsa van Wordena zagrał Zbigniew Cybulski, zaliczany do kanonu światowego kina. Do grona wielbicieli dzieła zaliczają się m.in. Martin Scorsese i Francis Ford Coppola.
Urodzony w rodzinie magnackiej w 1761 r. Jan Nepomucen Potocki znany jest głównie jako powieścio- i dramatopisarz, tworzący w języku francuskim, ale też jako podróżnik, historyk, etnograf, czy poseł na Sejm Czteroletni. W 1815 r., trawiony melancholią, popełnił samobójstwo, używając do tego celu srebrnej kuli, którą sam zrobił, szlifując gałkę z rodowej cukiernicy. (PAP)
lun/ jm/