W Centrum Twórczości Lutnia Miejskiej Strefy Kultury w Łodzi odbędzie się w piątek kolejna premiera Teatru Podtekst. Na scenie obejrzeć będzie można „Kartotekę” Tadeusza Różewicza w adaptacji i reżyserii Jerzego Hutka.
"Kartoteka", jedno z ważniejszych dzieł polskiego poety i dramaturga Tadeusza Różewicza to tzw. dramat otwarty. "Twórczość, która może być interpretowana wielorako. Nie wyklucza się w tym przypadku na przykład zamiany kolejności scen lub usunięcia jakiejś części spektaklu. Sceny nie są ze sobą powiązane chronologicznie, a wiele zależy od wrażliwości odbiorcy" - tłumaczył reżyser Jerzy Hutek.
Tadeusz Różewicz napisał "Kartotekę" pod koniec lat 50. ub. wieku. Główną postacią dramatu jest Bohater - były partyzant. Jego życie - jak oceniali wówczas krytycy - nie jest spójne, stanowi opowiadanie wbrew czasowi, a niekiedy widz ma wrażenie, że Bohaterów jest kilku. Realia mieszają się tu ze surrealistycznymi wizjami, a w dramacie pojawiają się parodia i wątki groteskowe.
W "Kartotece" na scenie łódzkiego Teatru Podtekst wystąpią: Jacek Kusto - Bohater oraz Wojciech Grajlich, Henryka Moser, Paweł Nowicki, Krystyna Pawełczyk, Wiesław Sierant i Teresa Stefańska.
Grupą artystyczną Podtekst, którą tworzą przeważnie osoby będące na emeryturze, opiekuje się Ewa Majchrzak, która zaprosiła do współpracy znanego reżysera m.in Teatru im. Jaracza i Teatru Nowego w Łodzi - byłego dyrektora tej drugiej sceny - Jerzego Hutka, absolwenta reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. Hutek wiele lat reżyserował w całej Polsce, ale największe uznanie wzbudziły zrealizowane przez niego w Łodzi adaptacje m.in. "Gałązki rozmarynu" Zygmunta Nowakowskiego, "Cesarza" Ryszarda Kapuścińskiego i "Próby" Tadeusza Siejaka.
Dwa lata temu Hutek w Teatrze Podtekst wyreżyserował "Niedźwiedzia" Antoniego Czechowa, a w tym roku podjął się też realizacji komedii "Lekkomyślna siostra" Włodzimierza Perzyńskiego, która miała premierę w lipcu.
"Szkoda, że w roku 2021, ogłoszonym przez sejm rokiem Tadeusza Różewicza, w Łodzi, która ma wiele dobrych teatrów, najsławniejszą bodaj sztukę wybitnego poety i dramaturga wystawia scena amatorska. To też może być jednak element +Kartoteki+, którą można przecież rozumieć rozmaicie" - powiedział PAP reżyser. "To jest wielka współczesna klasyka, jak twórczość Sławomira Mrożka i Witolda Gombrowicza" - podkreślił. "Klasykę trzeba grać bez pytań, bo jeśli coś się ostało w dramaturgii przez dziesięciolecia, to znaczy, że jest dobre" - argumentował Hutek.
Dla reżysera amatorzy z teatru Podtekst są takimi samymi aktorami, jak ci ze scen zawodowych. "W teatrze amatorskim trzeba się ciągle uczyć grając rozmaity repertuar. To, że grupa Podtekst nie stroni od klasyki świadczy o ich dojrzałości i odwadze" - przekonywał. "W przypadku tych ludzi określenie +amator+ powraca do swoich pierwotnych źródeł, czyli +miłośnik+" - podsumował Hutek.
Premiera "Kartoteki" w wykonaniu Teatru Podtekst odbędzie się w piątek w Centrum Twórczości Lutnia Miejskiej Strefy Kultury przy ulicy Łanowej w Łodzi o godz. 17. Wstęp wolny.
Tadeusz Różewicz poeta, pisarz, dramaturg i scenarzysta urodził się 9 października 1921 r. w Radomsku (Łódzkie). Był bratem oficera Armii Krajowej Janusza (1918 – 1944) oraz reżysera i scenarzysty Stanisława Różewicza (1924 – 2008). Od 1942 r. Tadeusz był w Armii Krajowej, pseudonim „Satyr”. Prowadził pismo "Czyn zbrojny". Po wojnie pisał m.in. w periodykach literackich "Odrodzenie" i "Głos Narodu". Włączył się w nurt tzw. Nowej Awangardy Krakowskiej.
W 1960 r. Różewicz wydaje pisaną w późnych latach 50. "Kartotekę", dramat uważany za jedno z największych osiągnięć twórcy, swoisty manifest pokolenia.
Środowisko literackie, m.in. Julian Przyboś, często krytykowało Różewicza za to, że w 1964 r. podpisał list pisarzy polskich, protestujących przeciwko listowi 34 (list polskich intelektualistów przeciwko komunistycznej cenzurze - PAP).
Tadeusz Różewicz m.in. wraz ze swoim bratem Stanisławem tworzył scenariusze filmowe. Zekranizowano 9 z nich, m.in. "Echo" i "Drzwi w murze".
Tadeusz Różewicz zmarł 24 kwietnia 2014 r. we Wrocławiu. (PAP)
Autor: Hubert Bekrycht
hub/ pat/