III powstanie śląskie, oddział powstańczy w Rybniku. Fot. NAC
Wyświetlane na ścianach projekcje filmowe uatrakcyjnią ekspozycję w powstającym w Świętochłowicach Muzeum Powstań Śląskich. Zwiedzający będą mogli też wejść do klasy szkolnej, drukarni, sklepu, wozu bojowego, obejrzeć oryginalną broń z czasów powstań.
Pomysł utworzenia Muzeum Powstań Śląskich pojawił się w 2011 roku i zbiegł się w czasie z ustanowieniem przez sejmik województwa śląskiego roku 2011 - Rokiem Pamięci Powstań Śląskich. W ślad za tą decyzją, w połowie 2012 roku radni Świętochłowic uchwalili utworzenie Muzeum Powstań Śląskich a pod koniec 2013 roku podpisano umowę na realizację ekspozycji stałej.
Wystawa stała zajmie trzy kondygnacje ponadstuletniego budynku, który został już gruntownie wyremontowany oraz dostosowany do potrzeb muzeum. W ramach prac budowlanych, wymieniono m.in. stropy, położono nowych dach oraz zrekonstruowano na podstawie zachowanych zdjęć i projektu wieżyczkę, która dawniej zdobiła ten gmach.
Za jej przygotowanie i realizację odpowiada konsorcjum w skład którego wchodzą trzy firmy - Qumak, Fabryka Dekoracji, Aduma. W czwartek twórcy ekspozycji poinformowali o postępach swoich prac. Jak poinformowała PAP Dominika Pietuch z Fabryki Dekoracji, ekspozycja powinna być gotowa pod koniec sierpnia.
Wystawa stała zajmie trzy kondygnacje ponadstuletniego budynku, który został już gruntownie wyremontowany oraz dostosowany do potrzeb muzeum. W ramach prac budowlanych, wymieniono m.in. stropy, położono nowych dach oraz zrekonstruowano na podstawie zachowanych zdjęć i projektu wieżyczkę, która dawniej zdobiła ten gmach.
Pietuch powiedziała, że wystawa będzie w sposób chronologiczny prezentować historię trzech powstań śląskich (1919-1921). "Całość wypełnią projekcje filmowe oraz ok. 15-minutowy film, który opowiada o losach Franka, młodego mieszkańca Świętochłowic oraz uczestnika powstań. Film pokazuje jak historia wpłynęła na losy chłopaka i jego rodziny" - powiedziała Pietuch.
Dodała, że projekcje filmowe będą poświęcone najważniejszym wydarzeniom z tamtego okresu a ich celem będzie wprowadzenie zwiedzających w tematykę każdego z powstań śląskich, sytuacji w ówczesnej Europie, wydarzeń, które doprowadziły do plebiscytu na Górnym Śląsku. Pokazywane będą w odpowiednio zaaranżowanej scenografii. "Z tematyką drugiego powstania śląskiego, czyli wydarzeń poprzedzających plebiscyt zwiedzający będzie mógł zapoznać się w ciekawie zaaranżowanej sali. Powstała w niej wybrukowana uliczka, są słupy - ogłoszeniowy i trakcyjny, ławka, ulotki i plakaty propagandowe" - dodała Pietuch.
Projekcje filmowe będą poświęcone najważniejszym wydarzeniom z tamtego okresu a ich celem będzie wprowadzenie zwiedzających w tematykę każdego z powstań śląskich, sytuacji w ówczesnej Europie, wydarzeń, które doprowadziły do plebiscytu na Górnym Śląsku. Pokazywane będą w odpowiednio zaaranżowanej scenografii. "Z tematyką drugiego powstania śląskiego, czyli wydarzeń poprzedzających plebiscyt zwiedzający będzie mógł zapoznać się w ciekawie zaaranżowanej sali. Powstała w niej wybrukowana uliczka, są słupy - ogłoszeniowy i trakcyjny, ławka, ulotki i plakaty propagandowe" - dodała Dominika Pietuch z Fabryki Dekoracji, współodpowiedzialnej za przygotowanie i realizację wystawy stałej.
Muzeum Powstań Śląskich będzie placówką interaktywną. Będzie można np. wejść do zrekonstruowanego tramwaju i z pomocą najnowszych rozwiązań techniki "wyruszyć w wirtualną podróż". "Od tego tramwaju tak naprawdę rozpocznie się zwiedzanie muzeum. Będzie to w pewnym sensie wirtualna podróż, a umożliwią ją pochodzące ze starych pocztówek widoki, które będą +poruszały się+ dzięki animacji komputerowej. W ten sposób udało się nam stworzyć iluzję ruchu" - powiedziała PAP Pietuch.
Będzie można też wejść do sklepiku z zabawkami, przyborami do pisania i słodyczami a także do wnętrza kuchni i pokoju z autentycznym wyposażeniem z okresu powstań śląskich. Wizyta w muzeum będzie też okazją by usiąść w ławce szkolnej, wejść do wozu bojowego Ehrhardt, zobaczyć oryginalną broń sprzed blisko stu lat oraz zajrzeć do sali lustrzanej, która - jak to ujęła Pietuch - jest "wariacją scenograficzną na temat sali lustrzanej w Wersalu oraz innych miejsc, w których ważyły się wówczas losy Europy".
Zwiedzający będą mogli również zwiedzić zakład fotograficzny i zrobić sobie w nim zdjęcie w mundurze powstańca bądź w stroju śląskim. Nie będą jednak musieli się przebierać. "Wystarczy, że ustawią się przed ekranem i kamerą" - powiedziała Pietuch i dodała, że na razie nie będzie zdradzać szczegółów tego rozwiązania.
Wyremontowanie i zaadaptowanie budynku na cele muzealne pochłonie ok. 9,3 mln zł, z czego ponad 7,8 mln zł będą to środki unijne. Muzeum Powstań Śląskich zostanie otwarte w pierwszej połowie października.
Pierwsze powstanie śląskie wybuchło w nocy z 16 na 17 sierpnia 1919 r. Nie zakończyło się sukcesem, ale zwróciło uwagę innych krajów na sprawę Śląska. Tłem II powstania (wybuchło w nocy z 19 na 20 sierpnia 1920 roku) były przygotowania do plebiscytu, który odbył się w marcu 1921 r. Dopiero trzecie powstanie, z 1921 r., przesądziło o przyznaniu Polsce dużej części terytorium Górnego Śląska. (PAP)
ktp/ mlu/
