Sztuka „Szare siedemdziesiąte albo Cisza Husaka” teatru „Na Zabradli” z Pragi zainaugurowała w Cieszynie i Czeskim Cieszynie jubileuszowy XXV Międzynarodowy Festiwal Teatralny "Bez granic".
Impreza, którą w przeszłości organizowali związani z Solidarnością Polsko-Czechosłowacką działacze opozycji z obu krajów, zbiega się z 25-leciem przemian w Europie Środkowej.
„Celem festiwalu nie jest zacieranie różnic, ale pokazywanie, że pamiętając o przeszłości warto zainteresować się kim jest nasz sąsiad, bo może to nas tylko wzbogacić. Festiwal trwa jako tęsknota za tym, co pojawiało się w publicystyce Milana Kundery czy Vaclava Havla, że Europa Środkowa powinna być wspólnotą. (…) Cały czas istnieje potrzeba wzajemnego poznawania się i tłumaczenia odmienności tradycji” – powiedział PAP dyrektor imprezy Janusz Legoń.
Spektakl inauguracyjny przez pryzmat osobistych świadectw, informacji prasowych i literatury tworzy obraz czasu, w którym się urodzili się jego twórcy: Dora Vicenikova i Jan Mikulasek. Lata siedemdziesiąte to w ówczesnej Czechosłowacji czas wzmocnienia reżimu komunistycznego, ograniczenia wolności i zimnego otrzeźwienia po pełnych nadziei latach sześćdziesiątych XX wieku. - zaznaczają twórcy spektaklu.
Festiwal potrwa do soboty. Podczas niego wystąpią teatry z Republiki Czeskiej, Słowacji oraz Polski, między innymi praskie Studio Hrdina i Teatr Biały z Ostrawy, Teatr Państwowy z Koszyc, Teatr Formy z Wrocławia oraz polska i czeska scena Teatru w Czeskim Cieszynie.
Główną nagrodą, która zostanie wręczona w sobotę, jest statuetka "Złamanego Szlabanu". Przyzna ją festiwalowa publiczność.
Podczas festiwalu odbędzie się dyskusja o tym jak Polacy, Czesi i Słowacy "radzą" sobie z wolnością.
Festiwal jest sztandarową imprezą stowarzyszenia Solidarność Polsko-Czesko-Słowacka (SPCzS), wywodzącego się z demokratycznej opozycji, które organizuje go wspólnie z czeskocieszyńskim Domem Dzieci i Młodzieży oraz stowarzyszeniem obywatelskim "Edukacja, Talent, Kultura".
SPCzS powstała w połowie lat 80. Jej twórcy organizowali m.in. spotkania opozycjonistów z Polski i Czechosłowacji. W 1990 roku działacze SPCzS - Jerzy Kronhold z Cieszyna i nieżyjący już Jakub Matl z Czeskiego Cieszyna zorganizowali pierwszą edycja festiwalu, która była poświęcona twórczości Vaclava Havla. Impreza pierwotnie nosiła nazwę "Na granicy", ale została ona zmieniona po wejściu Polski, Czech i Słowacji do UE. Festiwalowa publiczność w ciągu 25 lat obejrzała blisko 300 spektakli. (PAP)
szf/ abe/
