Koncert „Szalom na Szerokiej” - Festiwal Kultury Żydowskiej. Kraków, 06.07.2013. Fot. PAP/S. Rozpędzik
Ponad 240 wydarzeń znalazło się w programie 24. Festiwalu Kultury Żydowskiej, który w piątek rozpoczyna się w Krakowie. Oficjalna inauguracja - podobnie jak w latach ubiegłych - odbędzie się w niedzielę w synagodze Tempel koncertem izraelskich kantorów.
Festiwal będzie obfitował w wydarzenia muzyczne, wykłady, spotkania z artystami, warsztaty edukacyjne, projekcje filmów, wystawy, wycieczki do żydowskich miejsc w Krakowie.
Jak powiedział PAP Robert Gądek z biura festiwalowego, tegoroczny program określają cztery pojęcia: aszkenaz, mizrach, dybuk i kibuc.
Kulturę aszkenazyjską prezentują osoby wywodzące się z Europy Środkowej i Wschodniej i oni stanowią najliczniejszą grupę wśród Żydów. Nurt aszkenazyjski kultury żydowskiej prezentować będą na festiwalu uznani już twórcy, m.in. pieśniarka jidysz, pochodząca z Hagi Shura Lipovsky. Zaśpiewa ona swoje najnowsze utwory z wydanej niedawno płyty „Vaytinke”.
Kulturę aszkenazyjską prezentują osoby wywodzące się z Europy Środkowej i Wschodniej i oni stanowią najliczniejszą grupę wśród Żydów. Nurt aszkenazyjski kultury żydowskiej prezentować będą na festiwalu uznani już twórcy, m.in. pieśniarka jidysz, pochodząca z Hagi Shura Lipovsky. Zaśpiewa ona swoje najnowsze utwory z wydanej niedawno płyty „Vaytinke”.
Debiutanci muzyczni, którzy wystąpią na festiwalu, reprezentować będą głównie kulturę mizrachową, czyli kulturę Żydów z krajów Bliskiego Wschodu, krajów Maghrebu w północno-zachodniej Afryce oraz Żydów sefardyjskich zamieszkałych Półwysep Iberyjski. Mizrach po hebrajsku znaczy "wschód".
Fenomen kibucu przybliżą wykłady, warsztaty i wystawy. "Kibuc to idea, która pomogła zbudować państwo Izraela; to osady zakładane od 1910 roku na terenach Palestyny, dla których wspólnota była fundamentem relacji międzyludzkich; to także fenomen społeczno-kulturowy, który wpłynął na wszystkie aspekty życia współczesnego Izraela" - mówił Gądek. Z kolei słowo "dybuk" określa ducha z pogranicza dwóch światów. Zjawa nie może zaznać spoczynku i bierze w posiadanie ciało żywej osoby. Dybuk to jeden z najważniejszych toposów kulturowych, zwłaszcza literackich, w folklorze żydowskim.
Pierwszy festiwalowy weekend będzie serią wydarzeń związanych z popularnym w Tel Awiwie Tederem - barem łączącym działalność rozrywkową z radiem internetowym. „W Tederze - barze prowadzonym przez młodych telawiwczyków od pięciu lat, ale działającym tylko w okresie letnim, organizowane są najlepsze wydarzenia muzyczne miasta. Zaś audycji internetowego radia Teder słuchają młodzi ludzie na całym świecie” - powiedział.
Dotychczas właściciele baru i radia prezentowali się w Tokio i Petersburgu. W Krakowie twórcy Tederu zorganizują imprezy didżejskie, na których zagrają didżeje z Izraela i Polski. "Będzie to swoiste zestawienie klubowej kultury polskiej i izraelskiej. Weekendowe wydarzenia transmitować będzie na żywo radio Teder” - poinformował Gądek.
Organizatorzy ze Stowarzyszenia Festiwalu Kultury Żydowskiej oczekują ok. 30 tys. gości, z czego co roku ok. 30 proc. stanowią cudzoziemcy. Jednym z najbardziej spektakularnych wydarzeń każdej edycji jest koncert "Szalom na Szerokiej", w którym udział bierze ok. 15 tys. osób.
W tegoroczne przygotowania festiwalu włączyło się ponad 50 wolontariuszy z Polski, Niemiec, i - po raz pierwszy - z Izraela, Węgier i Bułgarii. (PAP)
bko/ agz/
