Irlandzka autorka Sinéad Morrissey uhonorowana została Nagrodą Literacką Miasta Gdańska Europejski Poeta Wolności 2020. To szósta edycja tego konkursu literackiego. Uroczystość wręczenia nagrody odbędzie się 31 sierpnia.
Rzecznik prasowy Instytutu Kultury Miejskiej (IKM) w Gdańsku Marta Bańka poinformowała we wtorek, że irlandzka poetka została nagrodzona za tom wierszy "O równowadze" w tłumaczeniu Magdy Heydel.
"Jurorzy docenili sposób, w jaki poetka podróżuje między różnymi kulturami, jej imponującą wiedzę o świecie oraz umiejętność mówienia językami różnych form poetyckich, w których pobrzmiewa zarówno fascynacja wyobraźnią ludową, jak i nowoczesną nauką" - wyjaśniła rzeczniczka IKM.
Przewodniczący jury Krzysztof Czyżewski wskazał, że poezja Morrissey "poszukuje równowagi".
"Nie dla siebie, a dla świata, który wypadł z torów poddany pędowi podboju, społecznej atomizacji i wyobcowania. Zniewolenie dosięga nas poprzez gwałt na naturze, społeczną dezintegrację, wykluczenie mniej uprzywilejowanych i hierarchie wartości narzucane przez skorumpowanych konformizmem wobec władzy i bogactwa" – powiedział, cytowany w komunikacie prasowym, Czyżewski.
Uroczystość wręczenia nagrody odbędzie się 31 sierpnia w Polskiej Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku, zaś otwarte spotkanie z laureatkami – poetką i jej tłumaczką – zaplanowano następnego dnia.
Nagrodę Europejski Poeta Wolności stanowi statuetka oraz 100 tys. zł. Uhonorowany zostanie także autorka przekładu zwycięskiego tomu, Magda Heydel. Otrzyma ona statuetkę i 20 tys. zł.
Sinéad Morrissey (1972) to jedna z najważniejszych dziś postaci sceny poetyckiej Irlandii, laureatka wielu nagród m.in. Nagrody im. T. S. Eliota oraz nagrody Forward Prize for Poetry – właśnie za tom „O równowadze”. Jest absolwentką Trinity College w Dublinie. Mieszkała przez pewien czas w Japonii i w Nowej Zelandii, a obecnie jest profesorką kreatywnego pisania na Uniwersytecie Newcastle. W Polsce do tej pory jej wiersze znane były z antologii „Sześć poetek irlandzkich”, wydanej w 2012 r. w wyborze i przekładzie Jerzego Jarniewicza.
"Poezja Morrissey jest poetycka par exellence, operuje nie tylko repertuarem form i technik, ale także całą gamą efektów sensualnych, odwołując się do zmysłów, a przez nie do intelektu, empatii i poczucia humoru czytelników. Jej wiersze, zanurzone w żywiole historii, nie zamykają się w nim, otwierając się na wielką przestrzeń wyobraźni i wolności myślenia" – stwierdziła autorka przekładu zwycięskiego tomu, Magda Heydel.
Magda Heydel (1969) jest tłumaczką języka angielskiego. Pracuje na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, gdzie kieruje Centrum Badań Przekładoznawczych oraz przekładoznawczymi studiami magisterskimi na Wydziale Polonistyki.
W jury tegorocznej edycji Nagrody Europejski Poeta Wolności zasiadali także, oprócz Krzysztofa Czyżewskiego, Paweł Huelle, Andrzej Jagodziński (sekretarz), Zbigniew Mikołejko, Stanisław Rosiek, Anda Rottenberg, Beata Stasińska i Olga Tokarczuk.
Do 6. Nagrody Literackiej Miasta Gdańska Europejski Poeta Wolności nominowanych było osiem tomów poezji:
Oprócz tomu, autorstwa Morrissey, były to: „Gęsia skóra”, Darko Cvijetić (Bośnia i Hercegowina), przekład: Miłosz Waligórski; „Czarne boisko”, Balsa Brković (Czarnogóra), przekład: Agnieszka Schreier; „Tobie wolno”, Zwiad Ratiani (Gruzja), przekład: Magda Nowakowska; „Po trzęsieniu” Jean Portante (Luksemburg), przekład: Wawrzyniec Brzozowski; „Właśnie:” Agne Żagrakalyte (Litwa), przekład: Agnieszka Rembiałkowska; „Wielkanoc”, Inga Gaile (Łotwa), przekład: Agnieszka Smarzewska oraz „Czterdzieści dni”, Antoine Cassar (Malta), przekład: Zuzanna Gawron.
Nagroda Literacka Europejski Poeta Wolności została ustanowiona przez Miasto Gdańsk w 2008 r. Przyznawaną co dwa lata nagrodę otrzymuje poeta z kraju europejskiego, który w najbardziej oryginalny sposób pisze o "wolności rozumianej w kategoriach osobistych, politycznych, religijnych oraz jako prawo do ekspresji intelektualnej, uczuciowej i zmysłowej".
W każdej edycji konkursu nominowani są autorzy z ośmiu europejskich państw. Wszystkie nominowane tomy poezji są następnie premierowo tłumaczone na język polski i publikowane.
W 2010 r. zwycięzcą pierwszej edycji konkursu został białoruski poeta Uładzimier Arłou za tom "Prom przez kanał La Manche" w przekładzie Adama Pomorskiego. Dwa lata później nagrodę zdobył niemiecki poeta Durs Gruenbein za tom "Mizantrop na Capri", który przetłumaczył Andrzej Kopacki. W 2014 r. konkurs tomem "Kanapa na rynku" (w tłumaczeniu Małgorzaty Wierzbickiej) zwyciężyła Dorta Jagić z Chorwacji. W 2016 r. konkurs wygrała Ana Blandiana z Rumunii za tomik poezji "Moja ojczyzna A4" w tłumaczeniu Joanny Kornaś-Warwas. W 2018 r. laur zdobyła poetka z Islandii Linda Vilhjalmsdottir (tłumacz Jacek Godek).(PAP)
autor: Robert Pietrzak
rop/ dki/
