Władysław Szpilman. Lata międzywojenne. Fot. NAC
W poniedziałek zostanie upamiętniony ostatni koncert na żywo z 1939 r. w Polskim Radiu. Wydarzenie pt. „Szpilman/Woronowicz/Masecki” odbędzie się w stołecznym Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN
"80 lat temu, 23 września 1939 r., w Polskim Radiu odbył się ostatni koncert na żywo. Wykonywał go Władysław Szpilman, wybitny pianista i kompozytor, polski Żyd związany z Polskim Radiem przez wiele lat. Tego dnia, kiedy niemieckie bombardowania przerwały na lata funkcjonowanie rozgłośni, wykonywał recital utworów Fryderyka Chopina" - przypomniała w przesłanej PAP informacji Żaneta Czyżniewska z działu komunikacji Muzeum POLIN.
"Chcemy przypomnieć to wydarzenie, a także przywołać pamięć o tragicznej historii Warszawy i polskich Żydów. 23 września 2019 r. w chwili, gdy rozgłośnia zamilkła w holu głównym Muzeum POLIN zabrzmi Nokturn cis-moll Fryderyka Chopina w wykonaniu Marcina Maseckiego, jednego z najbardziej twórczych i oryginalnych pianistów młodego pokolenia" - napisała.
Wykonanie utworu poprzedzi emisja nagrań fragmentu wspomnień Władysława Szpilmana w wykonaniu Adama Woronowicza - aktora TR Warszawa, a także ambasadora Akcji Żonkile w 2019 r.
Władysław Szpilman (1911-2000)
W autobiografii pod datą 23 września 1939 r. Władysław Szpilman napisał: "23 września grałem po raz ostatni przed mikrofonami Polskiego Radia. Sam nie wiem, jak znalazłem się w rozgłośni. Przemykałem od bramy do bramy, kryłem się na chwilę i biegłem dalej, gdy nie słyszałem w najbliższym otoczeniu gwizdu bomb. W drzwiach spotkałem prezydenta Starzyńskiego. Był niedbale ubrany, nieogolony, a na jego twarzy odmalowywał się wyraz śmiertelnego zmęczenia. Nie sypiał od wielu dni, był duszą obrony i bohaterem miasta. Na jego barkach spoczywała odpowiedzialność za los Warszawy (...) Nikt nie miał powodu tracić odwagi dopóki nie wyczuwało się zwątpienia Prezydenta. Francuzi przekroczyli linie Zygfryda, Anglicy zbombardowali Hamburg i w każdej chwili oczekiwano inwazji na Niemcy. Tak przynajmniej wszystkim się wydawało".
"Tego dnia miałem grać Chopina. Była to, jak się później okazało, ostatnia audycja żywej muzyki na antenie Polskiego Radia. Bomby spadały co chwilę w bezpośredniej bliskości studia, okoliczne zaś domy stały w ogniu. W takim huku nie słyszałem prawie dźwięku własnego fortepianu. (...) Tego dnia, parę minut po trzeciej, rozgłośnia zamilkła" - czytamy na kartach tomu "Pianista. Warszawskie wspomnienia 1939-1945" (Wydawnictwo Znak, Kraków 2000).
"Polskie Radio i Warszawa odrodziły się po wojnie. Ale miasto nigdy już nie było takie samo. Zabrakło setek tysięcy jego mieszkańców, w tym ponad 300 tysięcy warszawskich Żydów. O ich losie i o losie Warszawy chcemy zawsze pamiętać" - czytamy w przesłanej PAP informacji.
Koncert pt. "Szpilman/Woronowicz/Masecki" w Muzeum POLIN rozpocznie się w poniedziałek o godz. 14.45 (wstęp wolny).
Wydarzenie zorganizowano z okazji 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej.(PAP)
autor: Grzegorz Janikowski
gj/ pat/
