Wystawy, spektakle, debaty, koncert, spotkania z bohaterami Sierpnia'80 - to tylko niektóre wydarzenia tworzące program Święta Wolności i Demokracji, które odbędzie się w dniach 14-31 sierpnia w Gdańsku z okazji 40. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych.
Program Święta Wolności i Demokracji organizowanego w Gdańsku dla uczczenia 40. rocznicy podpisania Porozumień Sierpniowych zaprezentowano w środę na konferencji prasowej, która odbyła się w ogrodzie zimowym Europejskiego Centrum Solidarności (ECS).
W briefingu udział wzięli m.in. prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, marszałek województwa pomorskiego Mieczysław Struk, prezes Fundacji Gdańskiej Jacek Bendykowski, dyrektorka Instytutu Kultury Miejskiej Aleksandra Szymańska, rzeczniczka Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego Magdalena Hajdysz, dyrektor ECS Basil Kerski oraz jego zastępczyni ds. komunikacji i strategii Magdalena Mistat.
Świętowanie rozpocznie się w piątek 14 sierpnia o godz. 6.00 od spaceru po Stoczni Gdańskiej z jednym z inicjatorów strajku - Bogdanem Felskim. Tego dnia o godz. 10.00 zostanie odsłonięta pamiątkowa tablica na kamienicy przy ul. Sienkiewicza 10 we Wrzeszczu.
"Pod tym adresem, podczas dyskretnej rozmowy, zapadła decyzja o rozpoczęciu strajku w obronie zwolnionej z pracy Anny Walentynowicz, działaczki Wolnych Związków Zawodowych Wybrzeża. Tablica, którą odsłonimy, upamiętni ten moment i to, że solidarnościowy strajk, który rozpoczął się 40 lat temu, zmienił nasze miasto, Polskę, Europę i świat" - wyjaśniła prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz.
Przypomniała też, że tradycyjnie 31 sierpnia o godz. 10.00 odbędzie się symboliczne otwarcie historycznej Bramy nr 2 Stoczni Gdańskiej, która w czasie strajku oddzielała protestujących od tłumu czekającego po drugiej stronie na wieści o przebiegu negocjacji. Następnie odbędzie się m.in. Forum Obywatelskie oraz spotkanie z bohaterami i świadkami wydarzeń z sierpnia 1980 roku.
Jak zapowiedział marszałek pomorski Mieczysław Struk, aktorzy Teatru Wybrzeże odwołają się do sierpniowych wydarzeń w projekcie "Wracaliśmy wreszcie do własnego domu". Wspomniał, że tytuł ten nawiązuje do kampanii „Artyści dla Rzeczpospolitej” z Sierpnia '80 i poetyckich koncertów w Sali BHP, który artyści związani z tym teatrem przygotowali dla strajkujących stoczniowców w geście poparcia ich postulatów.
"40 lat później, na Scenie Starej Apteki aktorzy Teatru Wybrzeże pod wodzą Adama Orzechowskiego, podejmą się próby rekonstrukcji tego wydarzenia, uwiecznionego serią fotografii. Najważniejszą częścią tego wieczoru będzie obecność bohaterów Sierpnia '80" - mówił Struk. Wydarzenie odbędzie się w niedzielę 30 sierpnia o godzinie 17.00.
Podczas briefingu dyrektor ECS Basil Kerski podkreślił, że po wielu miesiącach 14 sierpnia po raz pierwszy odbędzie się w Europejskim Centrum Solidarności wydarzenie z udziałem publiczności. Szczególnie zapraszał na promocję reportażu biograficznego o Annie Walentynowicz pt. „Walentynowicz. Anna szuka raju” autorstwa Doroty Karaś i Marka Sterlingowa oraz promocję książki Andrzeja Trzeciaka - „Stocznia Gdańska. Miejsca, ludzie, historia”.
Podczas Święta Wolności i Demokracji w ECS oraz w przestrzeni miejskiej pojawią się liczne wystawy. Między innymi na Długim Targu stanie ekspozycja zatytułowana "Gdańskie dekady. W oparciu o zdjęcia dwóch gdańskich fotografów - Zbigniewa i Macieja Kosycarzy - zwiedzający będą mogli odbyć podróż przez historię Gdańska i zobaczyć przemiany, jakie zachodziły w mieście przez ostatnie 40 lat.
Ponadto, przed Europejskim Centrum Solidarności stanie strefa społeczna, która będzie funkcjonowała od 28-31 sierpnia. Zaprezentuje się tam 60 organizacji pozarządowych. Ostatniego dnia zamieni się ona w miasteczko samorządowe, gdzie włodarze polskich wsi, miasteczek i miast będą rozmawiać o najważniejszych sprawach dla kraju.
W ramach Święta Wolności i Demokracji, Gdański Teatr Szekspirowski we współpracy z Sopockim Forum Integracji Nauki Kultury i Sztuki przygotował spektakl multimedialny zatytułowany "Wymurzanie Wolności". Jak tłumaczył podczas konferencji reżyser Robert Florczak, aktorzy, tancerze i muzycy postarają się w metaforyczny sposób odwołać do historii z sierpnia 1980 r. i pokazać obalanie murów, które ograniczają wolność człowieka. Performans będzie można zobaczyć na murach teatru 28-29 sierpnia.
Na zakończenie obchodów, 31 sierpnia w Polskiej Filharmonii Bałtyckiej na wyspie Ołowianka odbędzie się uroczysta gala, podczas której zostanie wręczona Nagroda Literacka Miasta Gdańska Europejski Poeta Wolności. W tym roku otrzymała ją irlandzka poetka Sinéad Morrissey za tom wierszy „O równowadze". Uhonorowana zostanie także autorka przekładu zwycięskiego tomu, Magda Heydel. Gali towarzyszyć będzie koncertowe wykonanie opery "Ahat ili – siostra bogów" z muzyką Aleksandra Nowaka i librettem napisanym przez Olgę Tokarczuk na podstawie jej książki "Anna In w grobowcach świata".
Dzień później odbędzie się otwarte spotkanie z laureatkami oraz czytanie poezji artystów nominowanych na przestrzeni lat do nagrody. "Pierwszym laureatem Europejskiego Poety Wolności był białoruski poeta Uładzimir Arłou i to od jego wierszy planujemy rozpocząć wspólne czytanie" - podkreśliła dyrektorka Instytutu Kultury Miejskiej Aleksandra Szymańska.
Podczas konferencji nawiązywano też do aktualnej sytuacji na Białorusi.
"Solidarność, która powstała 40 lat temu, to polski patent na pokojowe przemiany. My - Polacy, gdańszczanki i gdańszczanie, Pomorzanki i Pomorzanie, nie możemy stać bezradni i milczeć wobec sytuacji, która dzieje się na Białorusi. Gdzie ludzie drogą pokojową, demokratyczną chcieli uzyskać swoją godność. Czynimy starania, żeby także podczas obchodów 40-lecia Porozumienia Gdańskiego, akcent białoruski był silnie zaznaczony" - powiadomiła prezydent Gdańska.
Organizatorzy wydarzenia zapewniali podczas konferencji, że pomimo epidemii, zaplanowane w dniach 14-31 sierpnia obchody będą miały uroczysty charakter i odbędą się z zachowaniem reżimu sanitarnego.
Ze względu na epidemię koronawirusa imprezy w ramach Święta Wolności i Demokracji odbywać się będą hybrydowo. Uczestniczyć będzie mogła w nich ograniczona liczba osób, które wcześniej zarejestrują się na oficjalnej stronie obchodów 40. rocznicy Porozumień Sierpniowych - www.1980gdansk.pl. Dostępny jest tam również pełen program uroczystości rocznicowych. Wydarzenia transmitowane będą m.in. w mediach społecznościowych organizatorów oraz na portalu www.gdansk.pl. (PAP)
Autorka: Anna Machińska
anm/ mhr/