Sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Generalny Konserwator Zabytków Jarosław Sellin (2P), dyrektor Narodowego Centrum Kultury prof. Rafał Wiśniewski (L), prezydent Rzeszowa Konrad Fijołek (3L) oraz zastępca prezydenta Rzeszowa Jolanta Kaźmierczak (2L) podczas uroczystości odsłonięcia muralu upamiętniającego Tomasza Stańkę w Rzeszowie. Fot. PAP/D. Delmanowicz
Mural przedstawiający Tomasza Stańkę odsłonięto w niedzielę w Rzeszowie z okazji, przypadającej w tym miesiącu, 80. rocznicy urodzin artysty. Autorką grafiki jest małżonka zmarłego cztery lata temu jednego z najwybitniejszych twórców polskiego jazzu.
Mural z podobizną muzyka zrealizowany został wspólnie przez Narodowe Centrum Kultury i Estradę Rzeszowską. Powstał na ścianie budynku przy ul. Hetmańskiej 16 w Rzeszowie. Malatura o wymiarach 11 m x 11 m prezentuje wizerunek Stańki stworzony przez jego żonę. Grafika autorstwa Joanny Stańko, która została odwzorowana na muralu, powstała i została podarowana jazzmanowi w latach 80. Wykonawcą muralu jest firma Good Looking Studio.
Obecny na uroczystości wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Jarosław Sellin powiedział, że Stańko był „niedościgłym mistrzem liryzmu”, który stał się wzorem do naśladowania następnych pokoleń jazzmanów, nie tylko polskich. „Postać Tomasza Stańki przywodzi na myśl artystę kompletnego. Zakochanego w sztuce, pochłonięto nią bez reszty” – dodał.
Sellin podkreślił, że Stańko w rozwoju jazzu zajmował zawsze miejsce w awangardzie. Przypomniał, że artysta współpracował m.in. z Krzysztofem Komedą, dzięki czemu jakiego kariera nabrała rozpędu.
„Stańko interesował się również innymi gatunkami sztuki – filmem, poezją, malarstwem, z których czerpał inspiracje w zakresie form wyrazu artystycznego” – zaznaczył wiceminister.
W ocenie Sellina, w grze Stańki były obecne elementy niezmienne przez dziesięciolecia. „Stańko słynął ze swojego ciemnego, drapieżnego, a jednocześnie niezwykle lirycznego brzmienia, które, według krytyków, wyrażało ból istnienia” – powiedział wiceminister kultury.
Jak podkreślił Sellin, odsłonięty mural będzie przypominał rzeszowianom o wybitnym krajanie, który jest Honorowym Obywatelem Rzeszowa oraz twórcą hejnału stolicy Podkarpacia.
Wiceminister podziękował wszystkim, którzy przyczynili się do przypomnienia postaci Stańki.
„Mam nadzieję, że postać artysty będzie stanowiła inspirację do kolejnych pokoleń muzyków jazzowych” – powiedział Sellin.
Oprócz muralu w ramach obchodów 80. rocznicy urodzin Stańki w niedzielę odbędzie się w Rzeszowie również specjalny koncert. Wystąpią w nim dwaj artyści Józef Skrzek oraz Erik Truffaz.
Jak podkreśliło w informacji Narodowe Centrum Kultury, obaj artyści znani są z tego, że od początku swojej twórczości poszukiwali nowych, ciekawych i nieoczywistych brzmień. Ich znak rozpoznawczy to improwizacja.
Eksperymenty z elektroniką i muzyką sakralną po ciężki rock oraz muzykę klasyczną i flirty z jazzem - to Józef Skrzek. Erik Truffaz to klasyczny jazz, elektronika, rap, muzyka świata z wieloma elementami etnicznymi zaczerpniętymi z krajów, w których koncertował (Chiny, Meksyk, Brazylia, Algieria). Tomasz Stańko cenił muzykę obydwu artystów i darzył ich szacunkiem.
Tomasz Stańko koncertował na najważniejszych jazzowych scenach świata. Urodził się osiemdziesiąt lat temu - 11 lipca 1942 roku w Rzeszowie, zmarł 29 lipca 2018 r. w Warszawie w wieku 76 lat. Jest autorem hejnału Rzeszowa „Na cztery strony świata”, który można codziennie w południe usłyszeć na rzeszowskim rynku. (PAP)
Autor: Wojciech Huk
huk/ dki/
