Gala z okazji 30-lecia "Zeszytów Literackich" odbyła się w Teatrze Polskim w Warszawie. Wieczór wypełniły rozmowy o literaturze, debata zespołu redakcyjnego z udziałem m.in. Tomasa Venclovy, Ewy Bieńkowskiej i Adama Zagajewskiego oraz recital Grzegorza Turnaua.
Kwartalnik "Zeszyty Literackie" - jedno z najważniejszych polskich pism kulturalnych, które powstając w 1982 r. w Paryżu stawiało sobie za cel m.in. przyswojenie polskiemu czytelnikowi literatury powstałej na emigracji - obchodził w poniedziałek 30-lecie powstania.
"Zawsze zmierzałam do tego, żeby w +Zeszytach Literackich+ autorzy mogli odnaleźć siebie. Odnaleźć swój głos. To jest pismo literackie. Literatura bowiem jest sposobem wyrażania stosunku do świata" - mówiła podczas gali redaktor naczelna pisma Barbara Toruńczyk.
Przekonywała też, że literatura nieustannie w życiu ludzi odgrywa rolę przewodnika. "Język literatury nie zawiódł" - podkreśliła Toruńczyk, dodając, że zawiodły inne języki np. polityki.
"Zawsze zmierzałam do tego, żeby w +Zeszytach Literackich+ autorzy mogli odnaleźć siebie. Odnaleźć swój głos. To jest pismo literackie. Literatura bowiem jest sposobem wyrażania stosunku do świata" - mówiła podczas gali redaktor naczelna pisma Barbara Toruńczyk.
Jubileuszowe spotkanie zespołu redakcyjnego "Zeszytów Literackich" było okazją do porozmawiania o historii i ideowych założeniach pisma. Kolejne numery "Zeszytów Literackich" powstawały za pośrednictwem wymiany listów i poczty elektronicznej. Ale tym razem na scenie Teatru Polskiego, pojawili się tam poza Toruńczyk m.in. Ewa Bieńkowska, Ewa Kuryluk, Wojciech Karpiński, Tomas Venclova, Adam Zagajewski, Roberto Salvadori, Tomasz Cyz, Marek Zagańczyk i Mikołaj Nowak-Rogoziński.
Debatę redakcji "Zeszytów Literackich" moderował redaktor naczelny "Gazety Wyborczej" Adam Michnik, który zapytał Venclovę m.in. o jego reakcję na powstanie w piśmie istotnej rubryki "Europa Środka", w której publikowane są teksty dotyczące m.in. tradycji artystycznych, polityki i filozofii tego regionu Europy.
"Europa Środka to był trochę pomysł Czesława Miłosza. Wiadomo że istnieją i gdzie są Europa Zachodnia i Europa Wschodnia, którą Josif Brodski zwykł nazywać Azją Zachodnią. Europa Środka to strefa przejściowa, bo my jesteśmy niezupełnie ani Europą Zachodnią, ani Europą Wschodnią" - zauważył litewski poeta.
"Europa Środka to jest byt platoński. A wiadomo, że byty platońskie są najtrwalsze i najważniejsze. Wszystko inne przemija, a byty platońskie pozostają" - podsumował Venclova, na co sala zareagowała aplauzem.
Jubileusz "Zeszytów Literackich" uświetnił recital Grzegorza Turnaua.
Wydarzenie było również okazją do wręczenia odznaczeń państwowych dla założycieli i autorów kwartalnika. Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski otrzymał Adam Zagajewski; Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski uhonorowano członka redakcji pisma, historyka sztuki i tłumacza Wojciecha Karpińskiego. Z kolei Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski otrzymał Marek Zagańczyk.
Ponadto w imieniu ministra kultury Bogdana Zdrojewskiego wręczono Złotą Glorię Artis Tomasowi Venclovie, srebrną - Barbarze Toruńczyk i Ewie Kuryluk, brązową - Ewie Bieńkowskiej.
"Te wyróżnienia są w moim rozumieniu także zobowiązaniami na przyszłość" - powiedział dziękując za przyznane wyróżnienia Wojciech Karpiński. "Myślę dzisiaj, jaką jest radością, że możemy w wolnym kraju obchodzić tę rocznicę i jaką jest radością, że najwyższe władze Rzeczpospolitej doceniają pracę nad niezależną, wolną, otwartą kulturą polską" - podkreślił Karpiński odnosząc się do okoliczności, w jakich 30 lat temu powstawało pismo.
Honorowy patronat nad jubileuszem "Zeszytów Literackich" objął prezydent Bronisław Komorowski.
Kwartalnik "Zeszyty Literackie" – jedno z najbardziej zasłużonych pism kulturalnych w Polsce – założony został w 1982 r. w Paryżu przez Barbarę Toruńczyk, która do dziś jest jego redaktorką naczelną. Na początku lat 90. redakcja przeniosła się do Warszawy. W "Zeszytach Literackich" publikują lub publikowali wybitni autorzy, m.in. Stanisław Barańczak, Ewa Bieńkowska, Josif Brodski, Wojciech Karpiński, Ewa Kuryluk, Tomas Venclova, Adam Zagajewski, Józef Czapski, Czesław Miłosz, Timothy Gartona Ash, Zbigniew Herbert, Leszek Kołakowski, Jana Kotta i Pawła Hertza. (PAP)
nno/ mce/ abe/
