Józef Mehoffer. Źródło: MNK
Autorskie repliki dwóch witraży zaprojektowanych przez Józefa Mehoffera do kaplicy grobowej rodziny Grauerów w Opawie zostały zakupione w tym i zeszłym roku przez Muzeum Narodowe w Krakowie. We wtorek w Domu Józefa Mehoffera odbędzie się wykład poświęcony tym dziełom.
W krakowskim domu artysty o opawskich witrażach Mehoffera z 1901 r., a także o ikonografii postaci Caritas i jej źródłach opowie Anna Zeńczak, wieloletnia kustosz tej placówki muzealnej.
Autorskie repliki dwóch z zespołu sześciu Mehofferowskich witraży z kaplicy rodziny Grauerów w Opawie (Czechy) to "Caritas" oraz "Dusza u bram raju" (z personifikacjami trzech cnót teologicznych Wiary, Nadziei i Miłości). Sąsiadują one ze sobą zarówno w oknach kaplicy, jak i w ekspozycji muzealnej. Zakup eksponatów był możliwy dzięki dofinansowaniu ministra kultury i dziedzictwa narodowego.
Jak wyjaśnia Anna Zeńczak, dwa muzealne egzemplarze, wykonane na zlecenie Mehoffera w szkle w zakładzie F. Białkowskiego i W. Skibińskiego, osadzone w ładnych drewnianych ramach, umożliwiających dowolne ich ustawienie na tle okien, przez lata zdobiły mieszkania artysty. Dzięki wykupieniu z depozytu znajdują się na swym dawnym miejscu, przydając wiele uroku wnętrzom muzeum-domu artysty.
Kustosz zauważyła, że opawskie witraże Józefa Mehoffera, będąc wyrazem sztuki swego czasu, są też znamiennym przykładem artystycznej postawy ich autora. Wyraźnie zaznacza się w nich np. ceniona przez niego zasada decorum, stosowności. Przeznaczone do okien neogotyckiej cmentarnej kaplicy w pełni współbrzmią z jej grobową funkcją, zawierają gotyckie motywy zdobnicze, a secesyjna linia z umiarem stylizuje je w duchu nowej sztuki.
„W warstwie znaczeniowej witraże opawskie poświęcone są idei śmierci rozumianej jako przejście do świata +wiecznej szczęśliwości+” - tłumaczy Zeńczak - „W witrażach +Caritas+ oraz +Dusza u bram raju+ uważny widz dostrzeże dwukrotne, całkowicie różniące się między sobą ujęcia Caritas. Kwestia dwoistości tego pojęcia oraz ikonograficznych źródeł jej zobrazowania stanowić będą główny wątek wykładu” - zapowiada autorka.
Józef Mehoffer (1869-1946) był uczniem Jana Matejki i rówieśnikiem Stanisława Wyspiańskiego, jednym z najwybitniejszych artystów Młodej Polski. Jego dom przy ul. Krupniczej funkcjonuje jako placówka muzealna od 1996 r. Budynek otacza piękny ogród, starannie odnowiony w roku 2003 w nawiązaniu do tego, który niegdyś założył w tym miejscu sam artysta. (PAP)
rgr/ agz/
