Poczucie wspólnoty i przywiązania do swojej małej ojczyzny wyróżnia górali na całym świecie – napisał prezydent Andrzej Duda do uczestników zakończonego w sobotę wieczorem w Zakopanem 50. Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich.
Podczas koncertu finałowego zakopiańskiego festiwalu list od Andrzeja Dudy odczytał sekretarz stanu w kancelarii prezydenta, Adam Kwiatkowski.
"Fenomen zakopiańskiego festiwalu wyprzedził swoją epokę, budując relacje między ludźmi gór wszystkich kontynentów na długo, zanim umożliwiły to media społecznościowe. Ten festiwal był i jest miejscem spotkania oraz dialogu ponad barierami geograficznymi, kulturowymi, językowymi. Góry są wielką szkołą charakteru, uczą pokory i wytrwałości, ale także odpowiedzialności za siebie i za innych, dlatego poczucie wspólnoty i przywiązania do swojej małej ojczyzny wyróżnia górali na całym świecie" – odczytano w liście prezydenta.
Prezydent w liście przypomniał także, że jubileuszowa edycja festiwalu zbiega się z wielkim jubileuszem stulecia odzyskania przez Polskę niepodległości oraz setną rocznicą proklamowania Rzeczypospolitej Zakopiańskiej, które to wydarzenie poprzedziło odrodzenie się niepodległego państwa.
"100 lat temu mieszkańcy Podhala wzięli odpowiedzialność za swój los dając wyraz temu, co jest głęboko wpisane w góralski charakter - dążenie do samostanowienia i przywiązanie do własnych korzeni" – odczytał Kwiatkowski.
Obecny na koncercie finałowym w Zakopanem minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński wręczył odznaczenia dla zasłużonych w upowszechnianiu kultury ludowej. Gliński powiedział, że "nie byłoby polskiej kultury bez kultury ludowej i nie byłoby kultury ludowej bez kultury góralskiej, dlatego jesteśmy wdzięczni za kultywowanie tej tradycji, a ten festiwal jest tego dowodem".
"To jest festiwal szczególny i to warto podkreślić. (…) Tutaj spotykają się kultury różnych krajów po to, żeby się wzajemnie wzbogacać" – mówił minister.
Gliński powiedział także, że w tym roku rząd zwiększył finansowanie i wsparcie dla kultury ludowej, powołując nowy program EtnoPolska, na który rząd w tym roku przeznaczył 7,5 mln zł, a w przyszłym roku zamierza przeznaczyć kolejne 30 mln.
Burmistrz Zakopanego Leszek Dorula ocenił, że tegoroczny festiwal był jednym z najpiękniejszych pod Giewontem. "Przez miniony tydzień wspólnie cieszyliśmy się folklorem górali z całego świata. Wszystkie zespoły pokazały na festiwalowej scenie to co kochają - swoją pasję, piękną tradycję, którą pieczołowicie kultywują" - mówił samorządowiec.
Podczas wieczornego koncertu zaprezentowały się wszystkie zespoły biorące udział w tym góralskim święcie, a najlepszym wręczono główne trofea.
Złotą Ciupagę w kategorii zespołów prezentujących folklor w formie autentycznej otrzymał Uczelniany Zespół Młode Podhale z Nowego Targu. Jak wyjaśniła przewodnicząca festiwalowego jury Bożena Lewandowska z Instytutu muzykologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, zespół bezbłędnie pokazał na festiwalowej scenie dawne zwyczaje zielonoświątkowe na Podhalu.
W kategorii drugiej, zespołów prezentujących folklor w formie artystycznie opracowanej, złotą ciupagę zdobył zespół "Mazantini" z Ciudad Real w Hiszpanii, który pokazał fragment obrzędu weselnego.
"Hiszpanie pięknie przedstawili tradycyjne wniesienie panny młodej w koszu pełnym kwiatów oraz dawny zwyczaj weselny nabijania pomarańczy na szable, co ma symbolizować pokój. Przenikają się tu zwyczaje islamskie z chrześcijańskimi, gdyż Arabowie, którzy dotarli na Półwysep Pirenejski, przyjęli chrześcijaństwo, ale zachowali swoją dawną obrzędowość" – wyjaśniła Lewandowska.
W kategorii zespołów stylizowanych Złotą Ciupagę zdobył zespół Anatolian Folklor Foundation ze stolicy Turcji, Ankary.
"Turcy znakomicie zaprezentowali się pod względem choreograficznym, tanecznym oraz pokazali bogactwo strojów. Zaprezentowali też wspaniałe etniczne instrumenty" – wyjaśniła przewodnicząca festiwalowego jury.
Srebrne Ciupagi otrzymały zespoły: Lancova Vas ze Słowenii, Ślebodni z USA i Matyó Folkdance Ensemble z Węgier. Brązowe trofea otrzymały grupy: Parchovianka ze Słowacji i zespół Lachów Sądeckich Mystkowianie oraz zespół Plamache z Bułgarii. Oprócz zespołów występujących w konkursie, zakopiańska publiczność miała okazję podziwiać także wiele zespołów towarzyszących. Wystąpiły m.in. zespoły, które w latach poprzednich zdobyły Złote Ciupagi. Na festiwal przyjechali też górale z Chicago.
Wyróżnienia otrzymały zespoły: Górale Łąccy z Łącka za zgodne z tradycją odtworzenie fragmentu wesela ze swojego regionu, Lipowianie za ukazanie bogactwa folkloru tanecznego Żywiecczyzny.
Zespół z Macedonii został nagrodzony za bogactwo strojów i pełne ekspresji wykonanie tańców macedońskich. Zespół z Indii został wyróżniony za prezentację tradycyjnej muzyki hinduskiej. Zespół z Włoch otrzymał nagrodę za żywiołowe przedstawienie tańców własnego regionu. Nagroda Dziennikarzy imienia byłego dziennikarza PAP Kazimierza Strachanowskiego powędrowała do zespołu Ślebodni z Chicago.
Ponadto Jury przyznało nagrodę im. Jeana Roche’a zespołowi Lancova Vas ze Słowenii za wierne odtworzenie fragmentu obrzędowości zimowej i bogactwo strojów obrzędowych.(PAP)
autor: Szymon Bafia
szb/ zm/
