Zakończył się konkurs na projekt pomnika Armii Krajowej, który powstanie na Bulwarze Czerwieńskim u stóp Wawelu w Krakowie. W piątek, w Muzeum Armii Krajowej, jury przyznało równorzędne wyróżnienia trzem pracom, i jedną spośród nich poleciło do realizacji.
Inicjatorem budowy i fundatorem pomnika jest Światowy Związek Żołnierzy Armii Krajowej. Na konkurs ogłoszony 31 lipca ubiegłego roku wpłynęło 57 prac. W listopadzie jury wybrało spośród nich pięć projektów, a ich autorów zaprosiło do udziału w konkursie zamkniętym. Spośród tych pięciu w lutym bieżącego roku komisja konkursowa ponownie nie wyłoniła zwycięskiej pracy, a wskazała trzy projekty, nad którymi warto jeszcze popracować.
W piątek jury ogłosiło, że wszystkie trzy projekty otrzymują równorzędne wyróżnienie w wysokości 5 tys. zł. Spośród tych trzech prac wskazało jedną, która najbardziej spełnia warunki konkursowe. Zwycięski projekt nie jest jednak idealny. Jego dalszym opracowaniem zajmie się Światowy Związek Żołnierzy AK i do jego zaleceń będzie się musiał zastosować zwycięski zespół w składzie: Aleksander Smaga (Wiedeń), Gilles Chardayre (Wiedeń), Izabela Auner-Kargól (Wiedeń/Kraków), Hannah Luegmeyer (Wiedeń), Ursula Wieser (Paryż), Janusz Kołodziejczyk (Wadowice), Daniel Prost (Wiedeń).
Rzeźba będzie miała kształt wstęgi, która wyłania się spod ziemi i narasta do wysokości 4,2 m. Będzie zbudowana z dwóch stalowych warstw: zewnętrznej w kolorze rdzy i wewnętrznej w kolorze błyszczącej stali. Forma wstęgi odzwierciedla granice Rzeczpospolitej Polskiej w momencie wybuchu II wojny światowej.
Jak czytał w uzasadnieniu przewodniczący jury, główny architekt miasta prof. Andrzej Wyżykowski, pracę tę doceniono za „koncepcję odpowiadającą na przesłanie ideowe i przedstawione motywacje dotyczące szczegółowej lokalizacji i uformowania pomnika wraz z otoczeniem”.
Rzeźba będzie miała kształt wstęgi, która wyłania się spod ziemi i narasta do wysokości 4,2 m. Będzie zbudowana z dwóch stalowych warstw: zewnętrznej w kolorze rdzy i wewnętrznej w kolorze błyszczącej stali. Forma wstęgi odzwierciedla granice Rzeczpospolitej Polskiej w momencie wybuchu II wojny światowej. Monument wyznaczy granice niewielkiego placu, który będzie miejscem zebrań, manifestacji i składania hołdu podczas uroczystości patriotycznych.
Wyżykowski przyznał, że „konkurs był +piekielnie+ trudny nie tylko dla autorów projektów, ale i dla tych, którzy mieli go rozstrzygnąć”. „Stanowiska członków jury były bardzo różne. Prawie nie mogliśmy dojść do porozumienia, ale podjęliśmy decyzję” – mówił przewodniczący komisji konkursowej.
Według prezesa Zarządu Okręgu Małopolska Światowego Związku Żołnierzy AK mec. Ryszarda Brodowskiego, projekt wygrał dzięki głosom przedstawicieli Urzędu Miasta Krakowa. Dodał, że od miasta oczekuje teraz wsparcia finansowego budowy pomnika.
Członek jury i przewodniczący Rady Miasta Krakowa Bogusław Kośmider podkreślił, że zostało niewiele czasu do realizacji projektu. Wstępnie planowano, że pomnik zostanie odsłonięty w 2013 r. w obchodzonym 27 września Dniu Podziemnego Państwa Polskiego. Zdecydowano jednak, że w tym czasie będzie wmurowany kamień węgielny pod budowę rzeźby. Kośmider wskazał również, że przeszkodzić w szybkim wzniesieniu rzeźby mogą wysokie koszty. Póki co na realizację projektu jest tylko 60 tys. zł., a potrzeba ok. 400 tys. zł. Pomysłodawcy liczą, że budowę finansowo wesprze Polonia.
Pomnik powstanie w planowanym Ogrodzie Pamięci Narodowej, w południowej części Bulwaru Czerwieńskiego. Zgodnie z wytycznymi konserwatorskimi nie może być wyższy niż 4 m. Decyzję w sprawie wzniesienia monumentu, a następnie jego lokalizacji, podjęła Rada Miasta Krakowa. Inicjatywę objął honorowym patronatem prezydent Bronisław Komorowski. (PAP)
bko/ abe/
