Biblijna Księga Jonasza i średniowieczny dramat liturgiczny „Nawiedzenie grobu” nawiązujący do zmartwychwstania Chrystusa są kanwą dla nowego spektaklu teatru neTTheatre w Lublinie. Premiera przedstawienia, w reż. Pawła Passiniego - w piątek.
Dla Passiniego spektakl, który porusza tematy religijne, ma być też formą refleksji nad religią i religijnością nie tyle w znaczeniu społecznym czy politycznym, ale indywidulanym dla każdego człowieka, który musi nieraz sam odpowiadać sobie na pytania o Boga.
„Ten spektakl jest pod wieloma względami bardzo współczesny – np. w sposobie operowania ciałem, ale także w szukaniu echa tego, jak ta rzeczywistość Jonaszowa i rzeczywistość Chrystusowa się ze sobą spotykają” – powiedział reżyser.
Księga Jonasza to jedna z ksiąg Starego Testamentu, opisująca historię proroka Jonasza, którego Bóg posłał do mieszkańców stolicy Asyrii - Niniwy, aby ich nawracał. Jonasz chcąc uchylić się przed tym zadaniem, wsiadł na statek płynący w przeciwną stronę. Kiedy na morzu zerwała się burza, Jonasz w poczuciu, że jej przyczyną jest jego grzech, poprosił, aby wrzucono go do morza. Proroka połknęła wtedy wielka ryba, która po trzech dniach wyrzuciła go na brzeg. Wtedy Jonasz poszedł do Niniwy.
Trzy dni przebywania Jonasza we wnętrzu wielkiej ryby i jego cudowne uratowanie jest w teologii symboliczną zapowiedzią śmierci Chrystusa i Jego zmartwychwstania.
„Visitatio sepulchri” czyli „Nawiedzenie Grobu” to najstarszy z zachowanych na ziemiach polskich przykład dramatu liturgicznego, tzw. oficjum dramatyczne. Odgrywano je prawdopodobnie już w połowie XIII wieku w katedrze wawelskiej, nieco później również w diecezjach płockiej i wrocławskiej.
Tekst „Nawiedzenia Grobu” oparty jest głównie na Ewangelii św. Marka i obejmuje kilka scen: wędrówkę niewiast z wonnościami do Grobu Pańskiego, ich rozmowę z aniołem, bieg apostołów Piotra i Jana do pustego grobu Chrystusa oraz pokazanie całunów. Łaciński tekst dramatu wygłaszany był przez „aktorów” – księży, kleryków lub uczniów szkół przykościelnych, którzy przebrani w kobiece stroje szli do Grobu Pańskiego. Dramat prezentowany w scenerii świątyni, symboliczne gesty jego aktorów, służyły obrazowemu przedstawieniu wiernym tajemnicy Zmartwychwstania.
„Próbujemy spotkać ze sobą te dwa teksty i te dwie rzeczywistości w tym spektaklu. Z jednej strony są kobiety czekające na swojego kochanego nauczyciela i mistrza, na zmartwychwstanie, a z drugiej strony Jonasz, który przez brzuch wieloryba przedziera się, żeby odpowiedzieć na wezwanie Boga, które jest ponad ludzkie siły” – powiedział Passini.
W „Znaku Jonasza” zagrają m.in. Mariusz Bonaszewski, Klaudia Cygoń, Paweł Janyst. Scenariusz napisał Artur Pałyga, muzykę - Jacek Hałas; scenografię i kostiumy przygotowała El Bruzda.
Spektakl teatru neTTheatre działającego w Centrum Kultury w Lublinie powstał w koprodukcji z Centrum Myśli Jana Pawła II w Warszawie oraz Programem 2 Polskiego Radia. „Znak Jonasza” - w wersji dla radia - był już przedstawiony w marcu, w Studiu Koncertowym im. Witolda Lutosławskiego Polskiego Radia, w ramach Festiwalu „Gorzkie żale”. (PAP)
ren/ dym/