Jest pan niezrównanym mistrzem słowa scenicznego, które za sprawą aktorskiego geniuszu i wrażliwości wznosi pan na wyżyny artyzmu – napisał wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński w liście do Jerzego Treli z okazji 80. urodzin i 60-lecia pracy artystycznej.
"Proszę przyjąć najserdeczniejsze życzenia z okazji jubileuszu osiemdziesiątych urodzin. Dołączam do nich słowa głębokiego szacunku dla pana wybitnych osiągnięć w sztuce scenicznej, filmowej oraz w pracy pedagogicznej" - napisał Gliński.
Wskazał, że droga zawodowa Treli "wiedzie od scen lalkowych w Nowej Hucie i w Krakowie, poprzez Teatr STU, którego był współtwórcą, aż do Zespołu Narodowego Starego Teatru". "To właśnie na tej scenie publiczność mogła podziwiać pana w kilkudziesięciu wybitnych kreacjach, które powstały w spektaklach wielkich wizjonerów i reżyserów epoki. Role Gustawa-Konrada w +Dziadach+ i Konrada w +Wyzwoleniu+ w inscenizacjach Konrada Swinarskiego przeszły do historii polskiego teatru. Uświetniał pan swoim talentem najważniejsze przedstawienia Jerzego Jarockiego jak +Faust+ Goethego, +Szewcy+ Witkacego czy +Życie jest snem+ Calderona. Współtworzył pan i nadawał istotną wymowę inscenizacjom Jerzego Grzegorzewskiego, Andrzeja Wajdy, Krystiana Lupy, Kazimierza Kutza, Mikołaja Grabowskiego. Poza Krakowem pana niezwykły kunszt aktorski zachwycał również na scenie Teatru Narodowego oraz w stołecznych teatrach Dramatycznym, Ateneum czy w Teatrze Polskim" - przypomniał minister kultury.
Ocenił, że "bogaty dorobek artystyczny" jubilata to także "niezapomniane role filmowe i telewizyjne". "Piękną kartę zapisał pan w dziejach Teatru Telewizji oraz Teatru Polskiego Radia" - zwrócił uwagę Gliński.
"Obdarzony wieloma talentami artystycznymi, jest pan niezrównanym mistrzem słowa scenicznego, które za sprawą aktorskiego geniuszu i wrażliwości wznosi pan na wyżyny artyzmu. Wielkie monologi romantyczne w pańskim wykonaniu wyznaczyły nowy kanon percepcji polskiej literatury" - podkreślił.
Szef resortu kultury przypomniał, że "ważną część drogi zawodowej Treli stanowiła praca pedagogiczna w krakowskiej Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej, gdzie w latach 1984-90 piastował również funkcję rektora".
"Wyrazem uznania dla pańskich osiągnięć są liczne nagrody i wyróżnienia, a także odznaczenie Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski oraz Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis. Dziękując panu za znaczący wkład w rozwój kultury polskiej, składam życzenia nieustającej energii, wszelkiej pomyślności oraz wielu dalszych sukcesów i satysfakcji z realizacji planów" - zakończył swój list Gliński.
Jerzy Trela (ur. 14. marca 1942 r.) jest aktorem teatralnym i filmowym oraz profesorem Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. Zagrał w życiu około 350 ról. Ukończył Wydział Aktorski krakowskiej PWST (1969). Współtworzył krakowski Teatr Stu.
Zadebiutował jeszcze w trakcie studiów w serialu telewizyjnym "Stawka większa niż życie". Na deskach teatralnych wystąpił po raz pierwszy w 1969 r. - zagrał główną rolę w "Nosie" Gogola w krakowskim Teatrze Rozmaitości.
Wcielił się także w postać m.in. Gustawa-Konrada w "Dziadach" Mickiewicza (reż. Konrad Swinarski, 1973); Konrada w "Wyzwoleniu" Wyspiańskiego (reż. Konrad Swinarski, 1974), Jaszy w "Wiśniowym Sadzie" Czechowa (Jerzy Jarocki, 1975); Raskolnikowa w "Zbrodni i karze" Dostojewskiego (Maciej Prus, 1977) i Klaudiusza w "Hamlecie" Szekspira (Andrzej Wajda, 1981).
Na dużym ekranie zagrał m.in. męża Ireny w "Kobiecie samotnej" (Agnieszka Holland, 1981); Hiszpana w "Matce Królów" (Janusz Zaorski, 1982); Pana Bronka w "Trzech kolorach. Białym" (Krzysztof Kieślowski, 1993) i Podkomorzego w "Panu Tadeuszu" (Andrzej Wajda, 1999), kloszarda "Szajbuska" w "Aniele w Krakowie" (Artur "Baron" Więcek, 2002). (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
ksi/ pat/