26-letni Damian Kutek z Mierzęcic (Śląskie) zwyciężył w poniedziałek w piątej edycji Wielkiego Testu z Historii, zorganizowanego przez TVP1 w przeddzień 30. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego. Historyczna klasówka służyła przypomnieniu polskiej drogi do wolności w latach 1980-1989.
Uczestniczy sprawdzianu, który był otwarty dla wszystkich chętnych, odpowiadali na pytania testu w Centrum Kultury Katowice im. Krystyny Bochenek. W warszawskim studiu z tymi samymi pytaniami zmagali się m.in. politycy, dziennikarze, ludzie kultury i sportowcy.
Zwycięzca testu w Katowicach – 26-letni student historii - otrzymał 30 tys. zł - nagrodę prezesa TVP. W Warszawie najlepsi okazali się politycy, a wśród nich europoseł Jacek Kurski z Solidarnej Polski, który wygrał również cały test wśród osobistości.
Test składał się z 24 pytań podzielonych na cztery serie. Uczestnicy mogli wybrać z czterech wariantów odpowiedzi, z których tylko jedna była prawidłowa. Pytania ułożyli historycy specjalizujący się w tej tematyce: profesorowie Antoni Dudek i Paweł Machcewicz.
Pytano m.in. gdzie podpisano trzecie – po gdańskich i szczecińskich – porozumienia robotników z władzą (w Jastrzębiu Zdroju), co to jest "bibuła" (nielegalne wydawnictwo), kto proponował wysyłanie z Polski śpiworów dla bezdomnych w USA (rzecznik ówczesnego rządu Jerzy Urban), kto zmierzył się z Lechem Wałęsą w debacie telewizyjnej w 1988 r. (Alfred Miodowicz) i jaki serial pasjonował Polaków w latach 80. ("Niewolnica Isaura").
Uczestnicy musieli także przypomnieć sobie, w którym roku Lech Wałęsa otrzymał pokojową Nagrodę Nobla (w 1983), kto kierował IV departamentem MSW w czasie, gdy uprowadzono i zamordowano ks. Jerzego Popiełuszkę (gen. Zenon Płatek), w której kopalni ZOMO strzelało do górników 15 grudnia 1981 r. - dzień przed pacyfikacją "Wujka" ("Manifest Lipcowy") oraz gdzie rozpoczął się strajk komunikacji, który zapoczątkował falę strajków w 1988 r. (w Bydgoszczy).
Pytano też, ile mandatów w Sejmie mogła zdobyć Solidarność w 1989 r. (35 proc.) i kto był szefem dyplomacji w rządzie Tadeusza Mazowieckiego (Krzysztof Skubiszewski). Konkurs w Katowicach był częścią widowiska o tematyce historycznej, emitowanego w poniedziałkowy wieczór w programie pierwszym TVP.
Była to piąta edycja Wielkiego Testu z Historii. Poprzednie poświęcone były: odzyskaniu niepodległości przez Polskę w 1918 r., biografii Jana Pawła II, Polsce i Polakom w II wojnie światowej oraz czterem zwycięskim bitwom polskiego oręża.
Zwycięzcami poprzednich edycji byli: Witold Więcek - maturzysta z Nowego Sącza, Mariusz Solecki - elektronik z Gdańska (w poniedziałek był drugi), Kamil Bańkowski - maturzysta z Dębicy i Bartosz Szczurowski - prawnik z Milanowa (teraz był trzeci).
W sumie we wszystkich testach o nagrodę walczyło grubo ponad tysiąc osób oraz przeszło sto osobistości życia publicznego. Konkursowe zmagania uczestników poprzednich edycji Testu śledziło ponad 12 mln widzów.(PAP)
mab/ rda/