Obecnie w Czechach żyje 38 tys. Polaków - 30 tys. stanowią autochtoni z Zaolzia, a 8 tys. to emigranci - przekazał w czwartek w Sejmie prezes Kongresu Polaków w Republice Czeskiej Mariusz Wałach. Podkreślił, że od 2015 r. na Zaolziu jest wdrażana strategia rozwoju polskości w tym regionie "Wizja 2035".
Jak przekazał Wałach, strategia pt. "Wizja 2035" została opracowana z inicjatywy Kongresu Polaków w Republice Czeskiej.
"Wizja analizuje stan i kondycje środowiska polskiego na Zaolziu oraz podstawowe czynniki rozwojowe. Formułuje też zasadnicze cele i działania strategiczne" - mówił Wałach podczas posiedzenia senackiej Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą. Wskazał, że obecnie na Zaolziu żyje ok. 30 tys. polskich autochtonów oraz 8 tys. emigrantów z Polski, rozsianych po całych Czechach.
Podkreślił, że jednym z głównych celów "Wizji 2035" jest "umacnianie polskości na Zaolziu w perspektywie następnych 20 lat". W tym celu - jak mówił - konieczne jest utrzymanie polskich szkół w tym regionie, zmobilizowanie tamtejszej Polonii do większej aktywności obywatelskiej, a także "stworzenie infrastruktury wspierającej działania" na rzecz promocji polskości.
Dodał, że "docelową organizacją wspierającą" ma być Centrum Rozwoju Zaolzia, które docelowo ma się składać z Ośrodka Promocji Regionu, Ośrodka Promocji Kultury Polskiej, Ośrodka Wspomagania Projektów oraz Funduszu Rozwoju Zaolzia. Podkreślił, że dwa ostatnie już funkcjonują.
Ze środków Funduszu Rozwoju Zaolzia, pochodzących w całości od darczyńców, finansowane są projekty wspierające rozwój polskości. W ciągu dwóch lat jego funkcjonowania, wpłynęło 167 wniosków o dofinansowanie, z czego 128 projektów zyskało akceptację. Ogółem, rocznie z Funduszu było wypłacanych ok. 300 tys. zł.
Z kolei zadaniem Ośrodka Wspomagania Projektów jest "merytoryczna pomoc przy przygotowywaniu wniosków" o dofinansowanie projektów; obecnie ze środków Fundusz Rozwoju Zaolzia, ale docelowo również z budżetu państwa polskiego lub czeskiego.
Ośrodek Promocji Regionu - jak kontynuował Wałach - "ma powstać w celu budowania prestiżu i dumy z ojczyzny oraz jej prezentacji na zewnątrz". Jego zadaniem ma być m.in. gromadzenie informacji o Polakach w Republice Czeskiej, a także "prezentacja" Zaolzia w polskich i czeskich mediach.
Zadaniem Ośrodka Kultury Polskiej ma być zaś "intensywniejsza promocja polskiej kultury" na terenie Zaolzia oraz w całych Czechach. Promowana ma być zarówno "wielka kultura", jak również dzieła lokalnych artystów.
Prezes Kongresu Polaków przekazał ponadto, że obecnie na Zaolziu jest 39 miejscowości, w których mieszkają Polacy oraz działa tam 30 polskich organizacji społecznych, z których największą jest Polski Związek Kulturalno-Oświatowy zrzeszający ok. 10 tys. członków oraz posiadający 45 domów polskich.
Prezes Związku Helena Legowicz mówiła, że na Zaolziu funkcjonują 33 polskie przedszkola, w których uczy się ok. 1400 dzieci, 25 szkół podstawowych z łączną liczbą 2 tys. uczniów oraz jedno liceum, do którego chodzi 327 osób.
Dodała, że według statystyk, ok. 60 proc. uczniów polskich placówek oświatowych pochodzi z mieszanych małżeństw polsko-czeskich, a jednym z problemów rozwoju organizacji Polaków w regionie jest niska chęć zrzeszania się w nich młodych ludzi. Ogółem - jak dodała - blisko 2/3 żyjących na Zaolziu Polaków nie należy do żadnej polonijnej organizacji.(PAP)
autor: Maciej Zubel
zub/ godl/
