42. posiedzenie Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej. Fot. Muzeum Auschwitz-Birkenau
Auschwitz nie może być areną sporu politycznego (...) Oczekujemy, że wszystkie państwa, środowiska i media będą tę zasadę szanować – napisała minister kultury Marta Cienkowska do członków Międzynarodowej Rady Oświęcimskiej, która we wtorek i środę obradowała w Oświęcimiu.
Rada jest organem opiniodawczo-doradczym premiera RP w sprawach ochrony i zagospodarowania terenów byłego obozu Auschwitz oraz innych miejsc zagłady leżących w granicach Polski.
„Auschwitz nie może być areną sporu politycznego ani w Polsce, ani nigdzie indziej. To Miejsce Pamięci, którego ochrona i powaga są wartością nadrzędną. Oczekujemy, że wszystkie państwa, środowiska i media będą tę zasadę szanować” – napisała w liście.
Cienkowska wspomniała także o planowanym jeszcze w tym roku otwarciu pierwszej części nowej wystawy głównej w Muzeum Auschwitz. Powstała ona w poobozowych blokach 8 i 9 w byłym obozie Auschwitz I i poświęcona jest doświadczeniu obozowemu 400 tys. więźniów.
„Nowa ekspozycja, w całości finansowana przez państwo polskie, to wyraz odpowiedzialności naszego państwa i Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego za zapewnienie stabilnych warunków dla tworzenia tej wyjątkowej wystawy w miejscu, które ma znaczenie dla całego świata” – napisała ministra kultury.
Podczas posiedzenia dyrektor Muzeum Auschwitz Piotr Cywiński zwrócił uwagę, że nowa wystawa powstaje od 12 lat, a pracowała nad nią jeszcze Rada, w której składzie zasiadali Ocalali ważni dla kształtowania pamięci o Auschwitz, jak Władysław Bartoszewski, Marian Turski czy Israel Gutman. - Ich refleksja miała dla nas ogromne znaczenie – dodał.
Docelowo część, która zostanie otwarta, będzie domykała całą ekspozycję główną. Rzecznik muzeum Bartosz Bartyzel przypomniał, że całość ma być gotowa w 2030 roku. Etap II, czyli bloki 6 i 7, w których ekspozycje poświęcone będą Zagładzie, ma zostać zakończony w 2027 roku. Etap III – bloki 4 i 5 z wystawą opisującą obóz jako instytucję – w 2030 roku.
Dyrektor Cywiński w podsumowaniu ostatniego półrocza wspomniał między innymi, że rozpoczęły się prace nad „wystawą sztuki więźniarskiej, która będzie mówić o tematyce odczłowieczenia”. - W taki sposób chcielibyśmy uratować część tego przekazu, który pojawiał się w pytaniach do Ocalałych: co czuło się, gdy było się w obozie? Pokazanie tego poprzez sztukę pozwoli przekazać właśnie te emocje. Obrazy i rysunki nie będą już tylko ilustracjami, ale będą częścią narracji o człowieku – powiedział Cywiński.
Dyrektor poinformował również, że frekwencja w muzeum wraca stopniowo do poziomu sprzed pandemii. W tym roku osiągnie około 2 mln osób.
Rada przyjęła uchwałę o wyrażeniu poparcia dla „Deklaracji Ocalałych” z 2022 roku, w której apelowali oni o jedność wokół praw człowieka oraz pokojowego rozwiązywania sporów przy odrzuceniu wszelkich form tyranii i ucisku. Ostrzegli, że antysemityzm i rasizm zagrażają całej ludzkości. Dlatego muszą być zdecydowanie zwalczane, podobnie jak próby negowania lub zniekształcania prawdy o Holokauście.
Podczas posiedzenia członkowie Rady omówili postępy prac przy tworzeniu nowego budynku muzealnego na terenie byłego niemieckiego ośrodka zagłady w Treblince. Znaleźć się w nim ma między innymi wystawa historyczna, a także przestrzeń do prezentacji rzeźb Ocalałego z tego obozu Samuela Willenberga.
Wiceminister kultury Marek Krawczyk podczas obrad wręczył dyrektorowi Muzeum Auschwitz Piotrowi Cywińskiemu powołanie na kolejną kadencję na tym stanowisku. Będzie kierował placówką do końca 2030 roku.
Krawczyk odznaczył także przewodniczącego Rady prof. Dariusza Stolę Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.
Międzynarodowa Rada Oświęcimska powstała w 2000 roku. Zrzesza 25 osób - wybieranych są na sześcioletnią kadencję - z różnych krajów, w tym byłych więźniów, specjalistów zajmujących się tematyką Holokaustu, przedstawicieli instytucji pamięci i duchownych. (PAP)
szf/ aszw/
