Polski Zespół Pieśni i Tańca „Wileńszczyzna” z Litwy z wileńskimi palmami. Białystok, 2000 r. Fot. PAP/Z. Lenkiewicz
Wartości kulturowe są tworzone przez ludzi i przekazywane kolejnym pokoleniom - powiedział minister kultury Litwy Mindaugas Kvietkauskas podczas uroczystości wpisania tradycji wicia wileńskich palm na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego kraju.
W wileńskim ratuszu w piątek odbyła się uroczystość przekazania certyfikatu potwierdzającego wpisanie tej tradycji na listę. Certyfikaty wręczono też dziewięciu krzewicielom wartości kulturalnych. W sumie na litewskiej liście jest ich 22.
Inaugurując galę, Kvietkauskas przypomniał, że do prowadzenia krajowej listy niematerialnego dziedzictwa kulturowego Litwa zobowiązała się na mocy Konwencji UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego, którą ratyfikowała w 2014 roku.
„Wartości kulturowe to nie budynki, nie obiekty, to zjawiska, które tworzą ludzie i przekazują z rąk do rąk, z pokolenia na pokolenie” - powiedział minister. Podkreślił, że „najczęściej są to symbole, nawyki, rytuały, święta, które bez kontynuacji by zanikły”.
„Ważne jest, by ta tworzona lista wartości nie przekształciła się jedynie w katalog”, by łączyła społeczeństwo, wszystkie narody mieszkające na Litwie - wskazał.
„Chciałbym, by ta lista, tak jak wileńska palma, splatała nas w kolorową żywotną społeczność” – powiedział.
Na litewskiej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego znajdują się m.in. tradycje weselne poszczególnych regionów, tradycje wigilijne, Święto Pieśni, w którym uczestniczą Litwini z całego świata, tradycja rzeźbienia krzyży przydrożnych.
Agata Granicka, mistrzyni sztuki ludowej, palmiarka w siódmym pokoleniu, jedna z inicjatorek uzupełnienia listy o tradycje wicia palm, w rozmowie z PAP powiedziała, że uwzględnienie tej tradycji w prestiżowym zestawieniu „pozwoli na pozyskiwanie państwowego wsparcia finansowego na rozwijanie tradycji, podniesie rangę samej palmy i przyczyni się do jej popularyzacji nie tylko w kraju, ale też za granicą”.
Pierwotnie palmy wileńskie były ściśle związane z obrządkiem Niedzieli Palmowej, dziś utraciły już swój wyłącznie sakralny charakter. Renesans tej tradycji nastąpił w latach 80. i 90. XX w. Zgodnie z tradycją palma powstaje przez cały rok. Najpierw, poczynając od początku lata, zbiera się kwiaty i zioła. Następnie się je suszy, farbuje, a wraz z nastaniem zimy zaczyna się wicie palm, by były gotowe na początek wiosny.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ akl/ mc/
