Przedstawiciele Kieleckiej Rodziny Katyńskiej i Rodziny Policyjnej, żołnierze, samorządowcy, uczniowie przeszli w piątek ulicami Kielc w organizowanym po raz szósty marszu, upamiętniającym ofiary zbrodni katyńskiej z 1940 roku.
Wydarzenie, w ramach obchodów 79. rocznicy zbrodni katyńskiej zorganizowali: Wojewoda Świętokrzyski, kielecka delegatura Instytutu Pamięci Narodowej oraz Stowarzyszenie "Kielecka Rodzina Katyńska".
W przemówieniu podczas inauguracji marszu na kieleckim rynku wojewoda świętokrzyski Agata Wojtyszek podkreśliła, że jego uczestnicy spotkali się aby podziękować zamordowanym za to, że nigdy "nie zapomnieli o Polsce. "Za to, że wybrali honor i miłość do ojczyzny, a odmówili posłuszeństwa tym, którzy chcieli nimi zawładnąć, aby zniweczyć nasz kraj" – mówiła Wojtyszek.
Wojewoda zaznaczyła, że pamięć o zbrodni katyńskiej przetrwała głównie dzięki rodzinom katyńskim, co pozwoliło pokazać światu prawdę o tamtych wydarzeniach.
Naczelnik kieleckiej delegatury IPN Dorota Koczwańska-Kalita przypomniała, że ze zbrodnią katyńską, wiąże się także historia kłamstwa, na które pozwolili po 1945 r. m.in. polscy komuniści. "Nie można było o tej zbrodni mówić. Ale przecież były rodziny, świadkowie - wykluczeni, skazani na margines życia, prześladowani, więzieni. A czasami milczący, chowający ogromny żal i ból w swojej duszy – że nie mogą oddać im chwały, że nie mogą powiedzieć prawdy" – opisywała.
"Zbrodnia i kłamstwo katyńskie stały się fundamentem PRL. Kiedy w 1989 r. odzyskaliśmy niepodległość, prawda o Katyniu stała się fundamentem wolnej Polski" – oceniła naczelnik kieleckiej delegatury IPN.
Uczestnicy Marszu Katyńskiego przeszli ulicami centrum Kielc na Skwer Pamięci Ofiar Katynia, gdzie znajduje się kamienna instalacja artystyczna z rzeźbą "Sen", upamiętniająca pomordowanych w Katyniu, Ostaszkowie, Miednoje. Pomnik odsłonięto w 2014 r.
Podczas uroczystości odegrano hymn państwowy. Zmówiono modlitwę, a pod monumentem złożono kwiaty i zapalono znicze.
W uroczystości upamiętniającej ofiary zbrodni katyńskiej, wzięli udział m. in. przedstawiciele Kieleckiej Rodziny Katyńskiej i Rodziny Policyjnej, uczniowie kieleckich szkół, samorządowcy, policjanci, żołnierze z Centrum Przygotowań do Misji Zagranicznych na kieleckiej Bukówce, przedstawiciele 10. Świętokrzyskiej Brygady Obrony Terytorialnej. Byli też przedstawiciele organizacji kombatanckich, proobronnych, stowarzyszeń rekonstrukcyjnych i poczty sztandarowe.
Członkowie grup rekonstrukcyjnych oraz młodzież szkolna szli w pochodzie ubrani w historyczne mundury polskich oficerów oraz mundury pilnujących ich funkcjonariuszy NKWD.
Rano pod Pomnikiem Katyńskim na Cmentarzu Partyzanckim i pod Pomnikiem Sybiraków na Cmentarz Starym, złożono kwiaty i zapalono znicze.
Na Rynku w Kielcach do 24 kwietnia prezentowana jest wystawa IPN, ukazująca najważniejsze aspekty związane z ludobójstwem dokonanym na polskich oficerach przez Sowietów wiosną 1940 r. Ekspozycja prezentuje także biogramy ofiar zbrodni, w tym osób związanych z Kielecczyzną.
Patronat honorowy nad uroczystościami objął minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak.
Do zbrodni katyńskiej, w wyniku której zamordowano ok. 22 tys. polskich obywateli, m.in. oficerów Wojska Polskiego, policjantów, funkcjonariuszy straży granicznej, służby więziennej i osób cywilnych należących do elit II Rzeczypospolitej, doszło wiosną 1940 r. Z polecenia najwyższych władz Związku Sowieckiego, z Józefem Stalinem na czele, masowych zabójstw m.in. w Lesie Katyńskim, w Kalininie (obecnie Twer), Charkowie dokonali funkcjonariusze NKWD.
Wśród zabitych było blisko 2,4 tys. osób związanych z Kielecczyzną. Poza żołnierzami i policjantami byli to m. in. urzędnicy, nauczyciele, inżynierowie, lekarze.
Przez wiele lat władze sowieckiej Rosji wypierały się odpowiedzialności za mord, obarczając nią III Rzeszę Niemiecką. Informację o odkryciu masowych grobów w Katyniu Niemcy podali oficjalnie na konferencji prasowej w Berlinie 13 kwietnia 1943 r.
Obecnie dzień 13 kwietnia jest symboliczną rocznicą zbrodni - tego dnia na mocy uchwały Sejmu z 2007 r. obchodzony jest Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. (PAP)
autor: Katarzyna Bańcer
ban/ pat/
