Dyrektor muzeum Karol Nawrocki (L), przewodniczący jury, profesor Stanisław Radwański (P) prezentują zwycięski projekt Studia Rzeźby Maciej Jagodziński-Jagenmeer. Fot. PAP/A. Warżawa
Praca Macieja Jagodzińskiego-Jagenmeera z Torunia wygrała konkurs na projekt pomnika rtm. Witolda Pileckiego ogłoszony przez Muzeum II Wojny Światowej (MIIWŚ) w Gdańsku. Monument zostanie odsłonięty 17 września na placu przed wejściem do muzeum.
Wyniki konkursu ogłoszono we wtorek na konferencji prasowej w MIIWŚ.
Nagrodzona praca przedstawiać będzie postać rotmistrza Witolda Pileckiego na cokole. Postać mierząca 2,80 metra uchwycona jest w ruchu, odzwierciedlającym w symboliczny sposób jego pobyt i brawurową ucieczkę z obozu koncentracyjnego Auschwitz.
Według nagrodzonego projektu, Pilecki przedstawiony jest w mundurze rotmistrza i gestem dłoni odrzuca za siebie obozową czapkę.
Rzeźba odlana będzie z brązu i osadzona na cokole wykonanym z blachy kortenowskiej. Cały pomnik wraz z cokołem będzie miał wysokość ok. czterech metrów.
"Rotmistrz Witold Pilecki w formie pomnika będzie witał i żegnał wszystkich gości, którzy wchodzą i wychodzą z muzeum. A nie ma bardziej symbolicznej dla polskiej opowieści o pierwszej połowie XX wieku. Bo rotmistrz Witold Pilecki to postać wielowymiarowa - ziemianin, artysta, działacz społeczny, ale przede wszystkim żołnierz, uczestnik walk o niepodległość Rzeczypospolitej, w tym wojny polsko-bolszewickiej roku 1920, kampanii wrześniowej, żołnierz polskich Sił Zbrojnych na zachodzie, aż wreszcie ochotnik do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz" - powiedział dyrektor MIIWŚ, Karol Nawrocki.
W ocenie Nawrockiego, Pilecki w projekcie pomnika "porusza się cały czas na krawędzi między życiem a śmiercią, na krawędzi między dwoma totalitaryzmami, między niepodległością a zniewoleniem Polski".
"Kiedy spojrzymy na twarz rotmistrza Pileckiego to zobaczymy człowieka zmęczonego i doświadczonego walką z dwoma totalitaryzmami: sowieckim komunizmem i niemieckim nazizmem" - powiedział dyrektor MIIWŚ.
Na konkurs dotyczący pomnika rtm. Pileckiego zakwalifikowano 33 artystów, z czego swoje prace dostarczyło ostatecznie 15.
I miejsce i 25 tys. zł przyznano pracy autorstwa Studio Rzeźby Macieja Jagodzińskiego-Jagenmeera z Torunia. Pracownia otrzymała jednocześnie zaproszenie do negocjacji w trybie zamówienia z wolnej ręki na wykonanie pomnika.
Jury konkursowe uznało tę pracę za najlepszą ze względu na "najwyższą atrakcyjność formy plastycznej". "Wysoko oceniono czytelność ideową projektu, ukazującą wiele aspektów postaci i klarowność przekazu, a także pod względem dostosowania wyrazu do zastosowanych środków. Doceniono oryginalną, dynamiczną formę kompozycji oraz dobre dopracowanie rysów twarzy" - głosi werdykt jurorów.
Praca toruńskiego studia rzeźbiarskiego została wybrana jednogłośnie przez 12-osobowe jury.
Pomnik rtm. Pileckiego zostanie sfinansowany w całości z budżetu Muzeum II Wojny Światowej. Ma kosztować ok. 400 tys. zł.
Urodzony w 1901 r. Witold Pilecki podczas wojny polsko-bolszewickiej walczył w obronie Warszawy, brał też udział w kampanii wrześniowej 1939 r. W okupowanej stolicy współtworzył konspiracyjną organizację wojskową, Tajną Armię Polską. Aby zdobyć materiały wywiadowcze o tworzonych przez hitlerowców obozach koncentracyjnych, dobrowolnie dał się hitlerowcom uwięzić podczas łapanki w Warszawie. Trafił do Auschwitz. Założył tam wśród więźniów konspiracyjną organizację, przekazywał na zewnątrz informacje o ludobójstwie w obozie. Uciekł z Auschwitz w 1943 r. Walczył w powstaniu warszawskim, po upadku powstania trafił do niewoli niemieckiej.
Został schwytany przez Urząd Bezpieczeństwa, był torturowany i w 1948 r. skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano przez strzał w tył głowy 25 maja 1948 r. w więzieniu mokotowskim przy ul. Rakowieckiej.
W 1995 r. Witold Pilecki został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, a w 2006 - Orderem Orła Białego.(PAP)
autor: Robert Pietrzak
rop/ wj/
