W miejscu, w którym do II wojny stała oświęcimska Wielka Synagoga, powstanie przypominający o niej park. Dyrektor tamtejszego Centrum Żydowskiego Tomasz Kuncewicz powiedział, że otwarcie nastąpić ma w listopadzie, 80 lat po zniszczeniu przez Niemców.
Szef Centrum poinformował PAP, że projekt parku jest już gotowy. Trwają jeszcze formalności związane z wydaniem pozwolenia na budowę. „Chcielibyśmy, aby park był gotowy jesienią - tak, by można go było oficjalnie otworzyć w listopadzie. Wówczas przypadnie 80. rocznica zburzenia synagogi przez Niemców. Prawdopodobnie wydarzenie odbędzie się 28 listopada” – powiedział Kuncewicz.
Dyrektor poinformował, że na pustym obecnie terenie, którego Centrum jest właścicielem, powstanie m.in. instalacja z historycznymi zdjęciami synagogi oraz informacjami na jej temat. Odsłonięty zostanie fragment podłogi synagogi. Staną ławki. W planach jest również umieszczenie wśród drzew kopii żyrandola z Wielkiej Synagogi. Oryginał został odnaleziony podczas prac archeologicznych, przeprowadzonych latem 2004 r. w miejscu, które zajmowała bóżnica.
„Oryginał został już skompletowany i poddany renowacji. Wkrótce zostanie zawieszony w naszym muzeum” – powiedział Tomasz Kuncewicz.
Dyrektor Centrum Tomasz Kuncewicz przypomniał, że wokół Wielkiej Synagogi przez lata koncentrowało się życie oświęcimskiej społeczności żydowskiej. Została ona wzniesiona na przełomie lat 60. i 70. XIX w., w miejscu, które wcześniej także zajmowała bóżnica. Świątynię zniszczyli Niemcy podczas II wojny. W nocy z 29 na 30 listopada 1939 r. została spalona, a 1941 r. pogorzelisko zostało rozebrane. Do dziś teren, który zajmowała, jest niezabudowany.
Centrum Żydowskie w Oświęcimiu jest jedynym śladem po żydowskiej obecności w mieście, którego nazwę podczas wojny Niemcy zmienili na Auschwitz. Jego celem jest kultywowanie pamięci o żydowskich mieszkańcach, a także edukacja ze szczególnym uwzględnieniem problematyki Holokaustu i współczesnych zagrożeń związanych z nietolerancją. Pod jego auspicjami funkcjonuje muzeum żydowskie, centrum edukacyjne i synagoga Chewra Lomdej Misznajot, która jako jedyna przetrwała wojnę.
Pierwsi Żydzi zamieszkali w Oświęcimiu w początkach XVI w. W 1939 r. stanowili ponad połowę mieszkańców 14-tys. miasta. Po II wojnie do Oświęcimia powróciło 186 Żydów. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ agz/
