Viktoras Pranckietis – przewodniczący Seimasu, czyli litewskiego parlamentu – otrzyma Krzyż Wielki Orderu Zasługi RP – zapowiedziała w sobotę Kancelaria Sejmu. Aktu dekoracji w imieniu prezydenta Andrzeja Dudy dokona marszałek Sejmu Marek Kuchciński.
Uroczystość wręczenia odznaczenia odbędzie się w poniedziałek w Sali Kolumnowej Sejmu.
Order Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej jest nadawany cudzoziemcom i zamieszkałym za granicą obywatelom polskim, którzy swoją działalnością wnieśli wybitny wkład we współpracę międzynarodową oraz współpracę łączącą Polskę z innymi państwami i narodami.
Kancelaria Sejmu przypomina, że uroczystość przypada w wyjątkowym momencie 450-lecia Unii Lubelskiej, dodając, że z tej okazji w niedzielę 30 czerwca w Lublinie odbędą się uroczystości upamiętniające to wydarzenie. Udział w nich wezmą m.in. marszałkowie Sejmu i Senatu Marek Kuchciński i Stanisław Karczewski oraz goście zagraniczni m.in. z Czech i Węgier, w tym także delegacja z Litwy, na czele której stanie przewodniczący Seimasu Viktoras Pranckietis.
Kancelaria Sejmu przypomniała też, że 25 czerwca Sejm Litwy uczcił 450. rocznicę zawarcia Unii Lubelskiej, m.in. przyjmując rezolucję podkreślającą znaczenie tego dokumentu. Z propozycją jej przyjęcia wyszedł przewodniczący Pranckietis.
Kancelaria dodała, że litewscy posłowie wysłuchali wówczas specjalnego przesłania od marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego. W zaprezentowanym nagraniu wideo marszałek polskiego Sejmu podkreślił, że decyzja o utworzeniu Rzeczpospolitej Obojga Narodów była potwierdzeniem "woli naszych społeczeństw o potrzebie wzmocnienia współpracy w oparciu o wcześniejsze setki lat wspólnego sąsiedztwa", które było "czasem trudne".
"Była to wola zawarcia unii wolnych z wolnymi, równych z równymi" - pokreślił cytowany przez Kancelarię Sejmu Kuchciński.
Marszałek przypomniał też, że oba państwa miały wspólnego króla, który był jednocześnie wielkim księciem litewskim, wspólny Sejm, prowadzona była wspólna polityka zagraniczna i obronna. Odrębne były natomiast armie koronna i litewska, urzędy centralne, urzędy prawne, różne były języki urzędowe.
"Wtedy, gdy byliśmy razem, byliśmy silni. Nasz głos był słyszany w całej Europie. Z naszym głosem w Europie liczono się" - wskazał Kuchciński i zaapelował, by dzisiaj także być razem. "Brońmy wspólnych wartości, wolności, suwerenności i demokracji" - powiedział marszałek.
W przyjętej jednomyślnie rezolucji litewscy posłowie wyrazili nadzieję, że tradycje kształtowania tożsamości politycznej i kultury parlamentarnej obywateli dawnej Rzeczpospolitej Obojga Narodów zajmą należyte miejsce w historii parlamentaryzmu Litwy i Polski. W dokumencie podkreślono, że zawarta przed 450 laty unia była jednym z najważniejszych wydarzeń stulecia w całej ówczesnej Europie, powstaniem wyjątkowego w Europie systemu państwowego.
"Akt zawarcia unii stanowił dowód nie tylko praktycznej realizacji idei epoki renesansu, ale też nowatorskiej myśli prawnej oraz świadectwo dojrzałości politycznej elit politycznych obu państw. Na sejmie w Lublinie powołano do życia wspólnotę wielonarodową i wieloreligijną, zbudowaną na wartościach republikańskich, na idei tolerancji, politycznych negocjacji i wzajemnego poszanowania. Rzeczpospolita Obojga Narodów stała się pomostem pomiędzy Wschodem a Zachodem, ostoją demokracji i prawdziwym Antemurale Christianitatis (Przedmurzem Chrześcijaństwa)" - napisano w uchwale.
Kancelaria Sejmu przypomniała, że uchwałę tej samej treści przyjął 13 czerwca polski Sejm.
W specjalnym przesłaniu Viktoras Pranckietis podkreślił, że akt ten stanowi świadectwo wyjątkowego porozumienia politycznego dwóch państw. "Zawarte w unii rozwiązania, oparte na multikulturalnej i wielonarodowej tradycji monarchii jagiellońskiej, były nowatorskie i zbudowały jedno z najpotężniejszych państw na kontynencie. 450. rocznica Unii Lubelskiej stanowi doskonałe świadectwo łączącej nas jedności" – powiedział przewodniczący litewskiego parlamentu w nagraniu, które zostało zaprezentowane w Sali Plenarnej.
Akt unii Wielkiego Księstwa Litewskiego i Królestwa Polskiego został podpisany 1 lipca 1569 r. na sejmie walnym w Lublinie. Powołana w tej sposób Rzeczpospolita Obojga Narodów stała się jednym z najpotężniejszych organizmów politycznych ówczesnej Europy. (PAP)
nno/ itm/
