Była szefowa przyznającej literackie Nagrody Nobla Akademii Szwedzkiej Sara Danius zmarła w wieku 57 lat na chorobę nowotworową – poinformowała w sobotę Akademia Szwedzka.
Danius objęła w 2015 roku jako pierwsza kobieta stanowisko stałej sekretarz (czyli przewodniczącej) Akademii, dzięki czemu trzykrotnie ogłaszała decyzje tego gremium o wyborze laureata na dany rok. Jej pozycją zachwiało jednak ujawnienie pod koniec 2017 roku nadużyć obyczajowych, jakich dopuścił się Jean-Claude Arnault - mąż innej członkini Akademii Szwedzkiej Katariny Frostenson.
Arnault, wobec którego 18 kobiet wystąpiło z zarzutami seksualnego napastowania, został jako gwałciciel skazany na dwa i pół roku więzienia. Zarzucano mu również zdradzanie nazwisk pretendentów do nagrody. Skandal ten spowodował postawienie pod znakiem zapytania dalszej współpracy Fundacji Noblowskiej z założoną ponad 200 lat temu Akademią Szwedzką i jednoroczne opóźnienie przyznania literackiego Nobla za rok 2018.
W kwietniu 2018 roku Danius zrezygnowała z funkcji stałej sekretarz Akademii Szwedzkiej, a w lutym bieżącego roku przestała być członkinią tego gremium. Jako laureatów przedstawiała publiczności w 2015 roku Białorusinkę Swietłanę Aleksiejewą, w 2016 roku amerykańskiego balladzistę Boba Dylana, a w roku 2017 brytyjskiego pisarza pochodzenia japońskiego Kazuo Ishiguro.
Danius urodziła się w 1962 roku. Pracowała jako krytyk literacki, a potem podjęła karierę akademicką. W 2013 roku została profesorem literatury na Uniwersytecie Sztokholmskim i w tym samym roku wybrano ją do Akademii Szwedzkiej. W roku 2014 ujawniła, że zaatakował ją rak piersi. (PAP)
dmi/ kar/
