Warszawa, 28.12.1980 r. Lech Bądkowski. PAP/CAF - T. Walczak
Lech Bądkowski został w czwartek patronem nowego tramwaju Pesa Jazz Duo. Wydarzenie jest elementem obchodów, ustanowionego przez radnych Gdańska roku Lecha Bądkowskiego z okazji setnej rocznicy jego urodzin.
Uchwałą rady miasta Gdańska patronem Roku 2020 w Gdańsku jest zasłużony dla miasta, Kaszub i całego Pomorza działacz społeczno-polityczny Lech Bądkowski. Setna rocznica jego urodzin przypadła w ubiegłym tygodniu - 24 stycznia.
Z tej okazji w czwartek w Gdańsku odbyła się uroczystość nadania imienia Lecha Bądkowskiego nowemu tramwajowi Pesa Jazz Duo. W wydarzeniu udział wzięli córka Lecha Bądkowskiego Sławina Kosmulska, prezydent Gdańska Aleksandra Dulkiewicz, zastępca prezydenta ds. przedsiębiorczości i ochrony klimatu Piotr Borawski oraz prezes miejskiej spółki Gdańskie Autobusy i Tramwaje Maciej Lisicki i przedstawiciele Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego.
Prezydent Dulkiewicz przypomniała, że Lech Bądkowski był żołnierzem, działaczem społecznym oraz postacią kształtująca młodą opozycję XX wieku.
"Z jednej strony jego krystaliczna karta z okresu II wojny światowej, kiedy zaryzykował swoje zdrowie i życie, aby stanąć po właściwej stronie. Później wrócił z Wielkiej Brytanii - choć pewnie mógł tam żyć - po to, żeby budować lepszą Polskę" - wspominała.
"Dla niego myśleniem długofalowym była troska o przyszłość, o wychowywanie kolejnych pokoleń. To, że Gdańsk się zmienił, że powstała Solidarność, że dzisiaj mówimy głośno o regionalizmie w kontekście doceniania w niej różnorodności i szukania w niej siły oraz pracy organicznej jest zasługą Lecha Bądkowskiego" - mówiła Dulkiewicz.
Tramwaj wyruszył z przystanku Nowe Ogrody spod gdańskiego magistratu i od tego czasu będzie kursował na linii Nr 12 na trasie Oliwa-Migowo. W kolejnych dniach będzie wyjeżdżał również na inne trasy w mieście.
"Myślę, że jakaś część ojca będzie jeździła po mieście razem z tym tramwajem i będzie patrzyła jak nasze miasto pięknie się rozwija" - powiedziała Sławina Kosmulska. Podziękowała władzom Gdańska i mieszkańcom za uhonorowanie jej ojca.
Piotr Borawski zaprezentował nowoczesny tabor zakupiony w ramach przygotowanego przez miasto planu rozwoju komunikacji miejskiej.
"Tramwaj jest wyposażony w tablice, gdzie umieszczona została krótka wzmianka o patronie oraz kod QR, który będzie można sczytać telefonem komórkowym, aby więcej dowiedzieć się o patronie" - powiedział Borawski.
Nowe Pesy Jazz Duo to pojazdy dwukierunkowe i mogą pomieścić 206 osób. Znajdują się w nim opisy w alfabecie Braille’a, kabina motorniczego wyposażona jest w defibrylator, w poręczach umieszczone są gniazda USB do ładowania urządzeń mobilnych.
W najbliższym czasie na tory wyruszą kolejne cztery tramwaje, których patronami będą Brunon Zwarra, Zbigniew Kosycarz i Zbigniew Cybulski.
Łączne do 2021 roku na gdańskich torach ma się ich pojawić 30 nowych tramwajów. Koszt jednego taboru wynosi ponad 8 mln złotych. Zakup 15 pierwszych sztuk jest współfinansowany w 83 proc. ze środków unijnych.
Lech Bądkowski (ur. 24 stycznia 1920 w Toruniu, zm. 24 lutego 1984 w Gdańsku) po zakończeniu II wojny światowej - w której uczestniczył jako żołnierz kampanii wrześniowej, a następnie Polskich Sił Zbrojnych w Wielkiej Brytanii - osiadł w Gdańsku i zajmował się działalnością społeczną, publicystyczną oraz pisarską. W swojej publicystyce rozwijał idee samorządności i regionalizmu.
W 1956 r. Bądkowski współtworzył Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, w którym był aktywny do końca życia. Był też założycielem i pierwszym prezesem studenckiego Klubu "Pomorania".
Pod koniec lat 70. włączył się w opozycyjną działalność w Gdańsku m.in. związaną z działalnością Ruchu Młodej Polski, wcześniej podpisywał protesty przeciwko łamaniu swobód obywatelskich, wolności słowa i fałszowaniu historii.
21 sierpnia 1980 r. Bądkowski został członkiem prezydium Międzyzakładowego Komitetu Strajkowego Stoczni Gdańskiej. Był pierwszym rzecznikiem prasowym MKS. Brał udział w negocjacjach Porozumień Gdańskich, będąc odpowiedzialnym za zapisy dotyczące wolności słowa w Polsce. W okresie pierwszej "Solidarności" Bądkowski był redaktorem naczelnym tygodnika "Samorządność" zawieszonego przez władze komunistyczne po wprowadzeniu stanu wojennego.
W latach 1957-1966 Bądkowski był prezesem oddziału gdańskiego Związku Literatów Polskich oraz członkiem Zarządu Głównego Związku Literatów Polskich i członkiem polskiego PEN-Clubu, a od 1981 roku członkiem jego zarządu. Napisał kilkanaście powieści. W swoim dorobku literackim ma też zbiory opowiadań i bajki dla dzieci. Tłumaczył też z języka kaszubskiego na polski m.in. "Życie i przygody Remusa" Aleksandra Majkowskiego.
Zmarł 24 lutego 1984 r. W jego pogrzebie na cmentarzu Srebrzysko w Gdańsku, który stał się manifestacją przeciwko komunistycznej władzy, uczestniczyło kilka tysięcy osób m.in. Zbigniew Herbert, Bronisław Geremek i Donald Tusk. (PAP)
Autorka: Anna Machińska
anm/ dki/
