Wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński (2L), szef Krajowej Administracji Skarbowej nadinsp. Piotr Walczak (2P), komendant główny Straży Granicznej gen. dyw. SG Tomasz Praga (L) oraz I zastępca komendanta głównego policji nadinsp. Dariusz Augustyniak (P) podczas uroczystości podpisania porozumienia ws. współdziałania w zwalczaniu nielegalnego wywozu za granicę lub przywozu z zagranicy zabytków. Fot. PAP/T. Gzell
Porozumienie ws. zwalczania nielegalnego wywozu i przywozu z zagranicy zabytków podpisali w piątek wicepremier, szef MKiDN Piotr Gliński, szef KAS nadinsp. Piotr Walczak, I z-ca komendanta głównego policji nadinsp. Dariusz Augustyniak oraz komendant główny Straży Granicznej gen. dyw. SG Tomasz Praga.
Porozumienie, które podpisano w Warszawie, dotyczy m.in. wprowadzenia systemu elektronicznej rejestracji pozwoleń na stały i czasowy wywóz zabytków za granicę – VINCI II. Dzięki niemu organy ścigania – Policja, Krajowa Administracja Skarbowa i Straż Graniczna oraz służby konserwatorskie - będą miały zapewniony stały dostęp do informacji na temat wywożonych dóbr kultury.
Wicepremier Gliński ocenił, że podpisanie takiego porozumienia to jest "rodzaj święta". "To jest kolejny krok w tym procesie odzyskiwania dzieł sztuki, tworzenia ram dla funkcjonowania obrotu także zabytkami i dziełami sztuki. To wszystko musi być zgodne z prawem dla dobra publicznego" - powiedział.
Szef MKiDN złożył także wszystkim obecnym na uroczystości "wyrazy najwyższego uznania za zaangażowanie w pracę na rzecz ochrony zabytków".
Minister kultury: ochrona zabytków od początku zaprzątała umysły twórcom Rzeczypospolitej
Zaapelował także do tych wszystkich, którzy "próbują działać poza prawem, czy wręcz w sposób nielegalny". "My chcemy współpracować ze społecznikami, z ruchem poszukiwaczy, jesteśmy otwarci na tę współpracę, natomiast nie będzie żadnej taryfy ulgowej wobec łamania prawa" - podkreślił Gliński. Jak mówił, "to są zbyt poważne rzeczy, to jest polski dorobek, polskiej historii, to jest polska kultura". Zaznaczył, że "nie możemy sobie pozwalać na to, żeby te rzeczy był traktowane w sposób niezgodny z prawem".
Gliński wskazał, że skuteczność pracy policjantów, straży granicznej, celników, administracji skarbowej, historyków sztuki, muzealników, konserwatorów jest "dla dobra polskiej kultury coraz lepsza".
"My mamy system, który funkcjonuje z tego możemy być dumni, ten system jest coraz bardziej doskonalony, ten system ma narzędzia informacyjne, dzisiaj mówimy o VINCI II, czyli o narzędziu informacyjnym, które informuje o tym, jak wygląda kwestia legalności wywozu, jakie są pozwolenia wydawane, to ułatwia pracę. (...) Ale także mamy bazę danych strat wojennych" - wymieniał wicepremier.
Szef Krajowej Administracji Skarbowej nadinsp. Piotr Walczak powiedział, że KAS wraz z innymi służbami "stara się skutecznie walczyć o nasze dziedzictwo kulturowe". "Jako Polska możemy naprawdę poszczycić się ogromnymi sukcesami na tym polu" - ocenił.
Zdaniem Walczaka "wszystkie służby zaangażowane w walkę o nasze dziedzictwo kulturowe odnoszą spektakularne sukcesy i można powiedzieć, że to nasze dziedzictwo kulturowe jest bezpieczne".
Komendant główny Straży Granicznej gen. dyw. SG Tomasz Praga wskazał, że "historia naszego narodu, świadomość narodowa, a także dobra kultury i zabytki budują naszą narodową tożsamość, dlatego podlega ona szczególnej ochronie, także w kategorii przeciwdziałania przewozu jej przez granicę, oczywiście nielegalnie".
Jak mówił, "podpisanie porozumienia tak szeroko, z różnymi instytucjami i służbami na pewno będzie miało bardzo pozytywny wpływ na ochronę naszego dziedzictwa narodowego".
Wicepremier zaapelował także do tych wszystkich, którzy "próbują działać poza prawem, czy wręcz w sposób nielegalny". "My chcemy współpracować ze społecznikami, z ruchem poszukiwaczy, jesteśmy otwarci na tę współpracę, natomiast nie będzie żadnej taryfy ulgowej wobec łamania prawa" - podkreślił Gliński. Jak mówił, "to są zbyt poważne rzeczy, to jest polski dorobek, polskiej historii, to jest polska kultura". Zaznaczył, że "nie możemy sobie pozwalać na to, żeby te rzeczy był traktowane w sposób niezgodny z prawem".
"Może się wydawać, że to porozumienie to jest tylko dzisiaj takie nasze spotkanie, ale za nim kryje się nasza ciężka praca i służba, której czasami po prostu nie ujawniamy ze względów bezpieczeństwa. Mam nadzieję, że właśnie to porozumienie jeszcze bardziej pozwoli nam wspólnie działać i realizować wszystko dla dobra naszej ukochanej i najjaśniejszej Rzeczypospolitej Polskiej" - powiedział.
Magdalena Gawin: kto niszczy zabytki, powinien na nie płacić
Nadinsp. Dariusz Augustyniak, który jest pierwszym zastępcą komendanta głównego policji, ocenił że podpisanie porozumienia jest kontynuacją już dotychczasowej współpracy. Zwrócił uwagę na pewne elementy zawarte w porozumieniu, które są "niezwykle ważne dla polskiej policji". Wskazał, że jednym z tych elementów jest wymiana informacji. "Nie ma dobrej pracy wykrywczej, dobrej pracy policyjnej bez informacji, którą trzeba najpierw zdobyć, a później ją odpowiednio przetworzyć i ten element jest poruszony i wskazany m.in. w tym porozumieniu" - powiedział. Jako drugi element ważny dla polskiej policji wymienił - współdziałanie.
Dodał, że "każda przestępczość ma swoją specyfikę". "Ta przestępczość ma taką specyfikę, że ważniejszy jest element przedmiotowy, czyli odzyskiwanie tych dóbr narodowych, bo one są po prostu bezcenne i ich utrata powoduje niepowetowane straty".
Chcąc usprawnić system ochrony zabytków ruchomych w Polsce, a także zapewnić bezpieczeństwo obrotu dziełami sztuki Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego we współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa opracowało narzędzie, dzięki któremu możliwe będzie prowadzenie elektronicznej rejestracji wydawanych decyzji dotyczących pozwoleń na stały i czasowy wywóz zabytków za granicę, czyli system VINCI II. Na mocy porozumienia dostęp do systemu będą miały organy ścigania tj. Krajowa Administracja Skarbowa, Policja oraz Straż Graniczna. Nowy system wymiany informacji przyczyni się do wzrostu bezpieczeństwa obrotu dziełami sztuki w Polsce oraz sprawi, że służby mundurowe będą mogły szybko i sprawnie zidentyfikować zabytek przy próbie jego nielegalnego wywozu za granicę.
MKiDN podkreśla, że "zjawisko nielegalnego wywozu i przywozu z zagranicy dóbr kultury jest w Polsce i na świecie poważnym problemem". "Zacieśnianie współpracy na forum międzynarodowym, zarówno w ramach UNESCO, jak i Unii Europejskiej, wskazuje na potrzebę szukania coraz bardziej skutecznych rozwiązań również na poziomie krajowym. W celu efektywnego przeciwdziałania przestępczości związanej z nielegalnym wywozem i przywozem zabytków niezbędna jest szeroka współpraca i wymiana informacji pomiędzy służbami konserwatorskimi a Krajową Administracją Skarbową, Strażą Graniczną i Policją oraz sprawna koordynacja podejmowanych działań" - napisano w komunikacie MKiDN. (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
ksi/ pat/
