W Zwierkach koło Zabłudowa (Podlaskie) rozpoczną się w sobotę wieczorem cerkiewne uroczystości ku czci Męczennika Gabriela – patrona dzieci i młodzieży prawosławnej. W związku z pandemią koronawirusa, w tym roku wierni musieli zrezygnować z tradycyjnych pieszych pielgrzymek.
Cerkiewne święto ku czci Męczennika Gabriela przypada 3 maja. Zgodnie ze wschodnią tradycją, obchody zaczynają się dzień wcześniej wieczorem.
Rokrocznie zdążali na nie w pieszych pielgrzymkach wierni z różnych miejscowości województwa podlaskiego - regionu, gdzie są największe w Polsce skupiska prawosławnych. W tym roku - w związku z ograniczeniami związanymi z pandemią koronawirusa - takich pielgrzymek nie ma. Odwołana została m.in. największa z nich, w której rokrocznie szło z Białegostoku od kilkuset nawet do tysiąca osób, organizowana przez Bractwo Młodzieży Prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej.
Na uroczystości do Zwierek zostanie przewieziony z Białegostoku sarkofag z relikwiami Męczennika Gabriela. Od blisko 30 lat relikwie przechowywane są bowiem w białostockiej cerkwi katedralnej św. Mikołaja. W maju przewożone są do Zwierek, a wracają do Białegostoku we wrześniu, gdy przypada rocznica przeniesienia ich do stolicy województwa podlaskiego z Grodna na Białorusi.
Świąteczne nabożeństwa w cerkwi pw. Męczennika Gabriela w Zwierkach będą odbywały się z obecnie obowiązującymi ograniczeniami dotyczącymi liczby wiernych wewnątrz świątyni. Główna liturgia zostanie odprawiona w niedzielę przed południem. Ma jej przewodniczyć ordynariusz prawosławnej diecezji białostocko-gdańskiej abp Jakub.
Męczennik Gabriel pochodził ze Zwierek. Urodził się tam w 1684 r. w pobożnej, prawosławnej rodzinie chłopskiej. Gdy miał sześć lat, został w nieznanych okolicznościach uprowadzony z domu i zamordowany; jego ciało pochowano na cmentarzu w rodzinnej miejscowości.
Na tym cmentarzu chowano również dzieci, które zmarły podczas zarazy w 1720 r. W trakcie jednego z pogrzebów przypadkiem odkopano ciało Gabriela. Okazało się, że jest w nienaruszonym stanie. Cudownie ocalałe szczątki męczennika przeniesiono do krypty w cerkwi w Zwierkach. Uważa się, że wydarzenie to przyczyniło się do ustania epidemii.
Kult Gabriela rósł z biegiem lat głównie za sprawą uzdrowień przy jego grobie. W 1746 r. relikwie przeniesiono do Zabłudowa, a potem przez wiele lat przechowywane one były w różnych miejscach na Kresach Wschodnich. Trafiły do Słucka, Mińska, potem do Grodna na Białorusi. W 1992 r. uroczyście przeniesiono je do białostockiej katedry św. Mikołaja.
Od tego czasu relikwiami opiekują się siostry zakonne, początkowo mieszkające w białostockich Dojlidach, obecnie w Zwierkach. W październiku 2012 roku została tam wyświęcona cerkiew pw. Męczennika Gabriela - główna świątynia żeńskiego klasztoru Narodzenia Najświętszej Maryi Panny.(PAP)
autor: Robert Fiłończuk
rof/ je/
