Twierdza w Kostrzynie nad Odrą. Wzniesiona w latach 1537-1568 powstała na wzór fortec włoskich. Fot. PAP/L. Muszyński
Podczas badań archeologicznych Starego Miasta w Kostrzynie nad Odrą naukowcy odkryli tunel ciągnący się wzdłuż jednego z murów dawnego zamku. W sobotę grupa badaczy zamierza sprawdzić, jakie tajemnice kryje podziemne przejście. Pozostałości zamku są jednym z obiektów znajdujących się na terenie twierdzy, którą Kostrzyn stał się w XVI wieku. Prace archeologiczne na terenie zamku prowadzone są od czerwca.
Przy jego zachodnim skrzydle zespół archeologów pod przewodnictwem Krzysztofa Sochy z Muzeum Twierdzy Kostrzyn odsłonił liczne obiekty architektoniczne, z różnych faz funkcjonowania zamku, wśród nich pozostałości wieży narożnej tzw. Weißkopf, pozostałości fundamentu zamkowego, a także fragment wspomnianego tunelu.
Konstrukcja tunelu sugeruje, że mógł on powstać w późnym średniowieczu lub w czasach wczesnonowożytnych. Wykonany został z cegieł i dachówek (występujących naprzemiennie), ma półokrągłe sklepienie i dwustronne stropy o szerokości ok. 2,5 m. Długość tunelu nie jest znana.
„Jest to najbardziej tajemnicza konstrukcja odkryta w tym sezonie badawczym. Wiek i funkcja tunelu nie zostały jeszcze jednoznacznie określone. Dzięki współpracy ze Stowarzyszeniem Archeologii i Ochrony Zabytków Militarnych Perkun z Poznania oraz Grupie Eksploracyjnej Miesięcznika "Odkrywca" udało się ustalić, że tunel jest drożny. W sklepieniu wydrążono dwa otwory i przy pomocy wprowadzonej przez nie kamery wykonano serię zdjęć, które to potwierdziły” - powiedział PAP Krzysztof Socha.
„Jest to najbardziej tajemnicza konstrukcja odkryta w tym sezonie badawczym. Wiek i funkcja tunelu nie zostały jeszcze jednoznacznie określone. Dzięki współpracy ze Stowarzyszeniem Archeologii i Ochrony Zabytków Militarnych Perkun z Poznania oraz Grupie Eksploracyjnej Miesięcznika "Odkrywca" udało się ustalić, że tunel jest drożny. W sklepieniu wydrążono dwa otwory i przy pomocy wprowadzonej przez nie kamery wykonano serię zdjęć, które to potwierdziły” - powiedział PAP kierujący badaniami archeologicznymi Krzysztof Socha.
Jak zaznaczył, powstało wiele interpretacji dotyczących roli, jaką pełnił ów tunel. Aby rozwiać wszelkie wątpliwości Muzeum Twierdzy Kostrzyn i Stowarzyszenie Perkun podjęły decyzję o pionierskim wejściu do tej intrygującej konstrukcji. Grupa badaczy wejdzie do tunelu w najbliższą sobotę.
Rozpoczęcie budowy zamku kostrzyńskiego przypisuje się Joannitom. Warownię ukończyli i rozbudowali w XV wieku Krzyżacy. Prawdopodobnie budowla była otoczona z trzech stron fosą. W latach 1535-1537 zamek został przebudowany przez Jana Kostrzyńskiego, który uczynił z Kostrzyna twierdzę, otaczając najważniejsze budynki masywnymi murami i bastionami.
Zamek zyskał wówczas renesansowy charakter i był centrum administracyjnym Nowej Marchii. W późniejszych latach budowla podupadała, po zniszczeniach z roku 1758 została odbudowana w 1770 r. Na przestrzeni lat zamek pełnił rolę więzienia, szpitala, garnizonu, a także muzeum. Po II wojnie światowej pozostały po nim jedynie piwnice.
Historia Twierdzy w Kostrzynie nad Odrą sięga XVI wieku. W 1630 r. założono w niej pierwszy regularny regiment Hohenzollernów i dlatego Kostrzyn nazywany był też kolebką pruskiego militaryzmu. Podczas wojny siedmioletniej (1756-1763) twierdza wytrzymała oblężenie wojska rosyjskiego i silny ostrzał, który zniszczył prawie całe miasto.
Twierdza była świadkiem wielu historycznych wydarzeń. To w niej był więziony Fryderyk II Wielki - król Prus w latach 1740-1786. Pod jego rządami Prusy stały się jednym z najpotężniejszych państw Europy.
Na przełomie lutego i marca 1945 r., na krótko przed zakończeniem II wojny światowej, miasto, na bezpośredni rozkaz Hitlera, miało prowadzić obronę do ostatniego człowieka. Ciężka artyleria Armii Czerwonej ostrzeliwała Kostrzyn tak długo, aż zostało on zrównany z ziemią; Rosjanie wkroczyli do miasta 30 marca 1945 roku. (PAP)
mmd/ hes/
