Defilada w Bredzie - na trybunie widoczni m.in. gen. Stanisław Maczek i von Stolbe - mer miasta. Fot. NAC
Uroczystości pod pomnikiem 1 Polskiej Dywizji Pancernej były głównym punktem sobotnich obchodów w stolicy święta polskich pancerniaków. Uchwałą Senatu październik został ogłoszony miesiącem ich dowódcy, generała Maczka.
W uroczystościach pod pomnikiem 1 Polskiej Dywizji Pancernej na Placu Inwalidów wzięli udział m.in. przedstawiciele władz państwowych i samorządowych, ambasad Holandii, Belgii, Wielkiej Brytanii i Francji, a także delegacja 11 Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej z Żagania, która kultywuje tradycje polskich pancerniaków.
„Żołnierze gen. Maczka zapisali w ostatniej wojnie wspaniałą kartę żołnierskiego oddania, męstwa i sławy. Dowiedli swego pancernego kunsztu i żołnierskiego poświęcenia w imię honoru i dewizy +za wolność naszą i waszą+” – powiedział płk Lech Pietrzak.
W obchodach uczestniczyli także przedstawiciele Federacji Organizacji Polskich Pancerniaków, kombatanci - żołnierze gen. Maczka, a także młodzież szkół, których patronem jest polski dowódca. Historyczny sprzęt wojskowy z czasów II wojny światowej prezentowali członkowie klubu zabytkowych pojazdów militarnych „Willys Jeep”.
Mjr Janusz Gołuchowski: „68 lat temu żołnierz polski z husarskim skrzydłem na ramieniu niósł wolność okupowanym krajom Europy Zachodniej. Uczestnicy tamtych historycznych wydarzeń z niekłamanym wzruszeniem wspominają wielki entuzjazm mieszkańców wyzwalanych miast, witających polskich żołnierzy, którzy przynosili im wolność”.
Prezes Stołecznego Środowiska 1 Polskiej Dywizji Pancernej mjr Janusz Gołuchowski przypomniał, że uroczystości nawiązują do rocznicy wyzwolenia Bredy przez żołnierzy 1 Polskiej Dywizji Pancernej, które miało miejsce 29 października 1944 r.
„68 lat temu żołnierz polski z husarskim skrzydłem na ramieniu niósł wolność okupowanym krajom Europy Zachodniej. Uczestnicy tamtych historycznych wydarzeń z niekłamanym wzruszeniem wspominają wielki entuzjazm mieszkańców wyzwalanych miast, witających polskich żołnierzy, którzy przynosili im wolność” – mówił Gołuchowski. Jak przypomniał, po wyzwoleniu Bredy w oknach domów mieszkańców miasta umieszczano napisy „Dziękujemy wam Polacy”.
Ambasador Holandii w Polsce Marcel Kurpershoek tłumaczył, że tegoroczne obchody Święta 1 Polskiej Dywizji Pancernej są szczególne – w tym roku przypadła bowiem 70. rocznica powstania dywizji, a także 120. urodziny jej twórcy – gen. Maczka. „Oba te fakty okazały się dla mojego kraju wyjątkowym szczęściem (...). Polscy pancerniacy przynieśli mieszkańcom holenderskich miast pokój i wolność, a także wyzwolili ich spod długiej i strasznej okupacji niemieckiej” – mówił Kurpershoek. Jak zapowiedział, imieniem gen. Maczka zostanie nazwana nowa odmiana wyhodowanych w Holandii tulipanów, których nasiona zasiano w sobotę pod pomnikiem Polskiej Dywizji Pancernej. „Na wiosnę wyrosną z nich kwiaty tak silne, jak żołnierze gen. Maczka” – powiedział dyplomata.
Na zakończenie uroczystości odbyło się wręczenie honorowych odznaczeń przyznanych przez stołeczne Środowisko 1 Polskiej Dywizji Pancernej za „duży wkład w dziele krzewienia tradycji i wiedzy orężnej” oraz apel pamięci. Następnie oddano salwy honorowe i złożono wieńce pod pomnikiem.
Święto dywizji gen. Maczka zainaugurowało nabożeństwo w Katedrze Polowej Wojska Polskiego.
Gen. Maczek dowodził 1. Polską Dywizją Pancerną, którą organizowano w latach II wojny światowej w Szkocji. Po intensywnym szkoleniu, w składzie Pierwszej Armii Kanadyjskiej, ruszyła ona na otwarty w czerwcu 1944 r. front zachodni. Zwycięski marsz dywizji pod dowództwem gen. Maczka wiódł przez północną Francję, Belgię i Holandię aż po wielką bazę niemieckiej marynarki wojennej w Wilhelmshaven.
Październik 2012 r. został ogłoszony przez Senat RP miesiącem pamięci polskiego dowódcy. "Sławę i poczesne miejsce w historii oręża polskiego przyniosły mu zwłaszcza zwycięskie bitwy, które stoczył jako dowódca 1. Dywizji Pancernej, w ramach pamiętnej ofensywy normandzkiej 1944 roku. To wtedy zdobył wysokie uznanie w dowództwie alianckim, zaskarbił sobie wdzięczność ludności wyzwalanych miast we Francji, Belgii i Holandii oraz wzbudził podziw i szacunek swoich żołnierzy" - brzmi tekst uchwały.(PAP)
wmk/ mlu/
