Dwa tysiące dyplomów Małej Akademii Jazzu trafiło w tym roku do 24 szkół – poinformował Bogusław Dziekański, pomysłodawca i realizator trwającego od 34 lat projektu edukacyjnego – Mała Akademia Jazzu.
„To był wyjątkowy rok dla Małej Akademii Jazzu. Z powodu epidemii COVID-19 zajęcia Małej Akademii Jazzu (MAJ) były od kwietnia realizowane online na kanale YouTube – powiedział PAP Dziekański.
Pierwszym, który dokonał tego przekazu, był wychowanek gorzowskiej MAJ, wybitny, dziś już europejskiej klasy, skrzypek Adam Bałdych. Obejrzało go ponad 2000 słuchaczy w 21 transmisjach dedykowanych na żywo poszczególnym szkołom objętym programem MAJ.
„Wobec obłożenia szkół obowiązkami wobec uczniów w systemie nauki online, ograniczeniami technicznymi, jakie mogły wystąpić po ich stronie, to taka frekwencja była imponująca” – zauważył szef MAJ.
Kolejne spotkania w MAJ online w maju poprowadzili Bartłomiej Skubisz, pierwszy przedstawiciel hip-hopu i rapu na MAJ oraz wibrafonista, pianista i perkusista Dominik Rosłon. Razem odbyły się 54 transmisje live, które obejrzało około 5000 widzów. Wykłady uzupełniane były filmami i dodatkowymi zajęciami, jak np. prowadzonym przez Bogusława Dziekańskiego wykładem „Ekologia dźwięku przestrzennego”.
„Wszystkie szkoły potwierdziły swój udział w Małej Akademii Jazzu w przyszłym roku szkolnym” – podkreślił Dziekański.
Wszystko zaczęło się w roku 1985, kiedy Małą Akademię Jazzu (MAJ) na Wybrzeżu zaczął organizować Oddział Północny Polskiego Stowarzyszenia Jazzowego. Jej pomysłodawcą i pierwszym organizatorem był Zdzisław Dencikowski, a odbiorcami – młodzież szkół podstawowych.
Rok później, w 1986 r., Mała Akademia Jazzu pojawiła się w Gorzowie Wielkopolskim, a to za sprawą i dzięki inicjatywie Bogusława Dziekańskiego, dyrektora Jazz Clubu „Pod Filarami”. Ta działalność trwa już 34 lata. Na początku 1991 r. Dziekański zmodyfikował program akademii: pierwszy rok zajęć od tej pory był realizowany w oparciu o instrumentarium akustyczne i dotyczył początków jazzu, natomiast w drugim roku podstawę stanowiło współczesne instrumentarium elektryczne, a tematem spotkań są związki jazzu z muzyką: pop, rock, world music oraz rodzącym się wówczas w Polsce rapem i wpływ jazzu, a szerzej, muzyki afroamerykańskiej na współczesną popkulturę muzyczną.
Kadrę wykładowców stanowiły wybitne postacie polskiego i światowego jazzu, m.in.: Lora Szafran, Hans Hartmann, Tomasz Szukalski, Janusz Szprot, Artur Dutkiewicz, Bohdan Styczyński, Bernard Maseli, Krzysztof Ścierański, Jarosław Śmietana, Jan „Ptaszyn” Wróblewski, Brad Terry, Joachim Mencel czy Andrzej Zaucha, Freddy Cole i wielu innych.
Od lat podstawową kadrę akademii stanowią, zaczynając od najstarszych z 34-letnim stażem: Leszek Dranicki, Piotr Lemański, a następnie Marek Kazana, Zbigniew Lewandowski, Krzysztof „Puma” Piasecki, Adam Wendt, Dominik Rosłon, Adam Bałdych, Grzegorz Turczyński, Marek Konarski. Od tego roku szkolnego kadrę wykładowców zasilił pierwszy przedstawiciel środowiska hip-hopowego, Bartłomiej „Eskaubei” Skubisz.
Cykl spotkań z daną grupą młodzieży trwa dwa lata. Każdorazowo udział bierze ok. 3000 słuchaczy. Przez wszystkie lata gorzowska akademia trafiła do ponad 50 tys. słuchaczy. Swoim zasięgiem obejmuje 24 placówki oświatowe w Gorzowie Wlkp. i w okolicznych wsiach i miejscowościach.
W Polsce są i powstają podobne inicjatywy pod tą samą nazwą – MAJ, najstarszą po Gorzowie jest śląska edycja. W pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych José Torres, popularny kubański muzyk i perkusista, gorzowskie doświadczenia przeniósł na Śląsk, a dziś kontynuuje je promotorka jazzu Magdalena Mazur; tu zajęcia zostały zmniejszone do cyklu jednorocznego.
W roku 2019 ukazała się książka „Jedzie Pan Jazz. Edukacja jazzowa i popkulturowa w perspektywie antropologicznej” autorstwa Wojciecha Burszty i Andrzeja Białkowskiego. Jest ona próbą przyjrzenia się fenomenowi gorzowskiej Małej Akademii Jazzu, znanej w Polsce i na świecie nieformalnej praktyki muzyczno-edukacyjnej i popkulturowej.
Od ponad trzydziestu lat jej lider, tytułowy Pan Jazz, łączy wysiłki kilku pokoleń wybitnych polskich i światowych muzyków jazzowych pracujących na rzecz kształtowania muzycznej wrażliwości młodzieży. Jest to dziś bez wątpienia – jak podkreślają krytycy muzyczni - jeden z najbardziej wyrazistych i oryginalnie ukształtowanych przykładów angażowania się branży muzycznej w ideę kształcenia młodej publiczności. (PAP)
Anna Bernat
abe/ dki/