W Kielcach uczczono 83. rocznicę likwidacji tamtejszego getta

- Udział w uroczystościach upamiętniających Holokaust ma dla naszej społeczności kluczowe znaczenie, służy przede wszystkim zachowaniu pamięci o ofiarach i oddaniu im czci. Ta pamięć ma służyć jako lekcja na przyszłość, aby zapobiegać powtórzeniu się podobnych tragedii. Brak nauki historii powoduje, że ludzie zaczynają robić to samo, co kiedyś robiono, nie tylko w stosunku do Żydów – powiedział PAP Włodzimierz Kac, z-ca przewodniczącego Związku Gmin Żydowskich w Polsce.

Dodał, że zagłada dotknęła „normalnych ludzi, polskich Żydów, którzy byli częścią polskiego społeczeństwa, a ich tragiczny los stanowi nieodłączną część historii Polski”.

Główne uroczystości 83. rocznicy zagłady kieleckiego getta odbyły pod pomnikiem „Menora”, który upamiętnia śmierć ponad 20 tys. Żydów, wywiezionych w 1942 roku z Kielc i zgładzonych w Treblince. Został odsłonięty w sierpniu 2007 roku, w 65. rocznicę zagłady kieleckiego getta. Przedstawia górną część siedmioramiennego świecznika - symbolu wiary i kultury Żydów - wystającego z bruku ulicy.

Agata Wojda przypomniała w rozmowie z PAP, że 43 lata temu zginęło 30 proc. mieszkańców Kielc.

- To była zagłada, wyrwa społeczna w tkance miejskiej, ale te wydarzenia są dla nas też bardzo ważne, żeby nie obojętnieć. Żeby nadal mieć wrażliwość, empatię na krzywdę ludzką, która niestety w wyniku wielu działań wojennych dzieje się w różnych częściach świata. Nie możemy stać się obojętnymi na działania, które krzywdzą jednostkę i które krzywdzą narody – podkreśliła włodarz miasta.

Andrzej Białek ze Stowarzyszenia im. Jana Karskiego nawiązał do kamiennej płyty, która stoi na terenie obozu zagłady w Treblince. W kilku językach wyryto na niej napis „Nigdy więcej”.

- To przesłanie musimy odnosić przede wszystkim do siebie. Nigdy więcej nie będę stawał przeciwko pokrzywdzonym albo przeciwko innym ludziom, tylko ze względu na to, że mają inny pogląd, kolor skóry, wyznają inną religię. Jeśli to „nigdy więcej” zaaplikujemy do naszych zachowań, to jest nadzieja, że ten świat będzie nieco lepszy – powiedział Białek.

Kolejnym punktem obchodów będzie piątkowa medytacja oświęcimskiej Drogi Krzyżowej w intencji pokoju (godz. 18.30 w kościele akademickim pw. św. Jana Pawła II przy ulicy Wesołej). Autorem rozważań medytacyjnych będzie niemiecki duchowny ks. Manfred Deselaers, który przez wiele lat kierował Centrum Dialogu i Modlitw w Oświęcimiu.

Dwa dni później, w niedzielę (24 sierpnia), zorganizowana zostanie IX Pielgrzymka Pamięci Kielczan do Treblinki. Jej uczestnicy odwiedzą również Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie.

W poniedziałek (25 sierpnia) o godz. 17 rozpocznie się „Wędrówka Śladami Pamięci”. Spacer edukacyjny śladami getta kieleckiego przygotowany w oparciu o relacje świadków i dokumenty poprowadzi dr Marek Maciągowski, dyrektor Ośrodka Myśli Patriotycznej i Obywatelskiej w Kielcach. Początek spaceru na rogu ulic Koziej i Orlej w Kielcach.

Ostatnim punktem obchodów (piątek 29 sierpnia) będzie koncert skrzypcowy „PO:MIEJSCA” w wykonaniu Marii Sławek. Rozpocznie się on o godz. 18 w Instytucie Kultury Spotkania i Dialogu. Wybitna skrzypaczka zaprezentuje recital z muzyką żydowskich kompozytorów oraz autorskim utworem „Już prawie nikogo tu nie ma”.

Niemcy utworzyli getto w Kielcach w kwietniu 1941 roku w najuboższej części miasta. Rozciągało się ono na północ od ulic Bodzentyńskiej i Piotrowskiej po ul. Pocieszka i obejmowało dzisiejsze ulice m.in. Jasną, Stolarską, Kozią, Orlą, Nowy Świat. W 500 domach, w większości bez wody i kanalizacji, zamknięto około 27 tysięcy Żydów, w większości mieszkańców Kielc. Do getta trafili również przesiedleni Żydzi z Wiednia, Krakowa, Poznania i Łodzi.

W sierpniu 1942 roku ponad 21 tysięcy Żydów zostało wywiezionych i zamordowanych w niemieckim obozie zagłady w Treblince. Podczas likwidacji getta na ulicach Kielc zgładzono około 1500 Żydów. Wojnę przeżyło zaledwie około 500 mieszkańców miasta narodowości żydowskiej. (PAP)

maj/ aszw/