Pandemia ograniczyła skalę prac i planowane na bieżący rok poszukiwania na Śląsku Cieszyńskim i Żywiecczyźnie szczątków żołnierzy podziemia niepodległościowego, którzy po wojnie zginęli w walce z komunistami. Musiały one zostać przesunięte – podał IPN.
„W tym roku pracowaliśmy już w Gliwicach i planujemy poszukiwania w jeszcze jednym miejscu, ale nie na południu” – poinformował w poniedziałek Adam Kondracki, który jest głównym specjalistą w wieloosobowym stanowisku ds. Poszukiwań i Identyfikacji IPN w Katowicach.
IPN na razie nie podał terminu, kiedy ekipa poszukiwawcza wróci na Żywiecczyznę i Śląsk Cieszyński. Kondracki zaznaczył, że trudno obecnie przewidzieć dynamikę przywracania lub znoszenia obostrzeń związanych z Covid-19. „Prace poszukiwawcze zawsze wiązały się z decyzjami służb sanitarnych. Mogę zapewnić, że są i będą one w ścisłej czołówce naszych planów” – podkreślił.
IPN poszukuje na Podbeskidziu żołnierzy z oddziału NSZ mjr. Henryka Flamego „Bartka”. Kondracki w ub.r. zapewniał, że pracownicy Biura „mają wytypowane miejsca i nazwiska osób”, które chcą odnaleźć.
IPN jest także bliski odnalezienia żołnierzy Narodowej Organizacji Wojskowej. Edward Bąk, Karol Bączek, Jan Dziedzic, Władysław Greń, Emil Michnik i Stefan Wójcik zostali skazali na śmierć w czerwcu 1946 r. podczas procesu w Cieszynie i rozstrzelani przez komunistów 2 sierpnia 1946 r. Wiadomo już, gdzie spoczywają, ale z przyczyn niezależnych od Instytutu poszukiwania nie były możliwe.
IPN latem ub.r. w Rycerce Górnej na Żywiecczyźnie odnalazł szczątki należące do Mieczysława Inglota ps. Odważny, żołnierza „Bartka”. Służył on w pododdziale por. Stanisława Kopika „Zemsty”. 22-letni partyzant poległ 20 listopada 1946 r. w potyczce z patrolem Wojsk Ochrony Pogranicza.
Oddział NSZ Henryka Flamego ps. Bartek działał w okolicach Bielska-Białej i na Żywiecczyźnie. Liczył kilkuset żołnierzy i podobną liczbę współpracowników. Stoczył wiele walk z UB i KBW. Najgłośniejszą akcją było zajęcie 3 maja 1946 r. Wisły w Beskidach. Duża część żołnierzy NSZ została zamordowana w 1946 r. przez siły bezpieczeństwa podczas akcji przerzutu na Zachód, która okazała się ubecką prowokacją. Henryk Flame został zastrzelony przez milicjanta w 1947 r.
NOW została założona w czerwcu 1945 r. Działała na terenie od Wadowic po Cieszyn. Na Śląsku Cieszyńskim dowodził nią Edward Bąk. Podlegało mu pięć obwodów. Organizacja NOW blisko współpracowała z oddziałem NSZ Flamego „Bartka”. Wiele osób związanych z NOW zostało zatrzymanych przez UB i stanęło przed sądem. Część z nich skazano na śmierć i rozstrzelano. (PAP)
autor: Marek Szafrański
szf/ dki/
