Szef MEN: w ostatnich kilku latach wzrost subwencji jest wyraźnie większy

We wtorek obyło się posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Rozmawiano m.in. o finansowaniu oświaty. Po jej zakończeniu na konferencji prasowej minister Dariusz Piontkowski podkreślał, że subwencja na przestrzeni lat wyraźnie rośnie.

"Oczywiście była dyskusja na temat tego, czy skala tego wzrostu jest taka, jaką by samorządy chciały, czy nie. Ale widać wyraźnie, że w ostatnich kilku latach ten wzrost subwencji jest wyraźnie większy niż w latach poprzednich. Przypomnę, że w roku 2020 ta subwencja wynosi prawie już 50 mld zł, a w momencie kiedy Prawo i Sprawiedliwość przyjmowało władzę, było to nieco ponad 40 mld zł" – powiedział szef MEN.

"Gdybyśmy porównali to w jeszcze dłuższym okresie czasu, to w porównaniu z rokiem 2000 subwencja jest wyższa ponad dwukrotnie. Oczywiście rozumiemy, że tu także jest inflacja, zmiana sposobu zadań, ale proszę zwrócić uwagę także na zmianę liczby uczniów w systemie. Jeżeli w roku 2000 uczyło się prawie 7,5 mln uczniów w polskich szkołach, placówkach edukacyjnych, to teraz mamy niespełna 5 mln, a mimo to subwencja wzrosła ponad dwukrotnie. To pokazuje, że dziś kwota na jednego ucznia jest zdecydowanie wyższa" – powiedział Piontkowski.

Dodał, że spadek liczby nauczycieli jest zdecydowanie mniejszy niż liczby uczniów. "Jeżeli w 2000 r. było około 550 tys. nauczycieli objętych subwencjonowaniem, w tym nie ma nauczycieli przedszkoli, to w tej chwili jest ich około 520 tys." – wyliczał szef resortu edukacji.

Zwrócił uwagę, że ponadto rosną dochody samorządów i one także – przynajmniej częściowo – powinny być przeznaczane na wydatki oświatowe. "Proszę zauważyć, że w roku 2019 te dochody samorządów łącznie wzrosły o prawie 27 mld zł, to jest nieco ponad 10,5 proc., a dochody własne wzrosły o prawie 12 mld zł, to jest o 9,5 proc." – powiedział.

Przedstawił także informacje o sytuacji finansowej samorządów z I połowy 2020 r. Poinformował, że w tym okresie udziały samorządów w PIT w porównaniu do stycznia-czerwca 2019 r. zmniejszyły się o 6,8 proc., a w przypadku CIT o 1,2 proc.

"Ale gdybyśmy zsumowali dochody samorządów z podatku od osób fizycznych, podatku od osób prawnych, do tego dodali subwencję oraz dotacje, które wpływają z budżetu państwa, to proszę zauważyć, że nastąpił wzrost dochodów samorządu – nie o dużą skalę, ale o 2 proc. więcej niż w roku 2019" – powiedział.

Dodał, że w 2019 r. tempo wzrostu subwencji oświatowej (8,9 proc.) było o 1,2 pkt proc. wyższe od tempa wzrostu wydatków samorządów na zadania oświatowe (7,7 proc.).

Piontkowski przytaczał w trakcie konferencji dane Eurostatu o wydatkach poszczególnych państw członkowskich na edukację.

"Okazało się, że wydatki w Polsce w roku 2017 i 2018, bo na razie mamy dostępne te dane, są wyższe niż średnia europejska. Ta różnica może nie jest gigantyczna, ale proszę zobaczyć, że wydatki w UE stanęły na pewnym poziomie, a w Polsce wzrosły" – mówił szef MEN.

Piontkowski podkreślał, że w liczbach bezwzględnych wydatki Polski na edukację są niższe niż we Francji, Luksemburgu czy Niemczech, ale procentowy ich udział w PKB jest wyższy niż średnia europejska.

"Nie mamy się czego wstydzić w porównaniu z naszymi sąsiadami" – dodał szef MEN.

Podczas konferencji poinformował także, że obecnie w trybie mieszanym pracują 133 placówki oświatowe, a 54 w trybie zdalnym.

"To wyraźnie pokazuje, że ten system, który wprowadziliśmy, w którym dyrektorzy szkół informują inspekcje sanitarną, po prostu działa" – powiedział. "Zwłaszcza ta druga liczba, pokazująca, że więcej jest szkół w trybie mieszanym niż w trybie całkowitego kształcenia zdalnego, pokazuje, że nie ma potrzeby zamykać od razu w każdym przypadku całą placówkę" – wskazał.

Dane zebrano od kuratorów oświaty na podstawie informacji od dyrektorów. Jest to stan na wtorek na godzinę 14.00.

Zgodnie z nimi we wtorek w trybie stacjonarnym pracowało 48 298 przedszkoli, szkół i innych placówek oświatowych, czyli 99,62 proc. wszystkich.

W trybie mieszanym, czyli z nauką prowadzoną częściowo w szkole i częściowo w domu, pracowały 133 placówki, czyli 0,27 proc. wszystkich.

W trybie wyłącznie zdalnym pracowały 54 placówki – 0,11 proc. wszystkich.

Dane dotyczą szkół i placówek, w których powiatowa inspekcja sanitarna – po szczegółowym przeanalizowaniu sytuacji – wydała zgodę na pracę szkoły w innym trybie nauki niż stacjonarny.

W poniedziałek w trybie mieszanym pracowały 134 placówki, a 43 w trybie zdalnym. W piątek trybie mieszanym pracowały 124 placówki oświatowe, a 50 w trybie zdalnym. W czwartek w trybie mieszanym pracowało 51 placówek oświatowych pracowało w trybie zdalnym, 100 – w trybie mieszanym. W środę w trybie mieszanym pracowało 87 placówek, a 45 w trybie zdalnym.

2 września, w pierwszym dniu nauki w szkołach w nowym roku szkolnym, w trybie zdalnym pracowało 47 placówek, a w trybie mieszanym – 12.(PAP)

Autorki: Olga Zakolska, Danuta Starzyńska-Rosiecka, Monika Witkowska

ozk/ dsr/ mowi/ tor/ mro/ joz/