Zbiór rycin włoskiego rytownika i architekta Piranesiego, pochodzących z kolekcji króla Stanisława Augusta, można oglądać na wystawie w Dawnej Sieni Poselskiej Zamku Królewskiego w Warszawie.
Szesnaście prezentowanych akwafort przedstawia fantastyczną wizję więzień i uważane jest za najbardziej interesującą kreację tego artysty.
„Serią niewielkich wystaw nasycamy przestrzeń zamkową. Kolejne cykle małych wystaw będą się pojawiały regularnie; już za tydzień „Reliefy” – powiedział podczas poniedziałkowej konferencji prof. Wojciech Fałkowski, dyrektor Zamku Królewskiego w Warszawie. „Całym cyklem wydarzeń, proponowanych obok dużych wystaw, chcemy przyciągnąć koneserów sztuki, ludzi zainteresowanych historią sztuki polskiej i obcej. Niech Zamek dzieli się pięknem i energią z publicznością. Nie chcemy wpadać w letarg” – dodał.
„+Carceri+ - (Więzienia) stanowią najbardziej niepokojące i tajemnicze dzieło Giovanniego Batisty Piranesiego i jedno z najbardziej tajemniczych dzieł w historii grafiki, posiadające wiele interpretacji odnoszących się do metafizyki, filozofii i literatury” – mówiła podczas spotkania na Zamku Jolanta Talbierska, kierowniczka Gabinetu Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie i autorka eseju o Piranesim. Jej zdaniem, cykl Carceri jest też rodzajem osobistej zemsty artystycznej Piranesiego na swoim niedoszłym mecenasie Jamesie Caulfield, lordzie Charlemont. „Więzienia bez wyjścia - przejmujące, intrygujące, niekiedy odstraszające takie są te ryciny" – wyjaśniła Talbierska.
Wystawę uzupełnia portret artysty wykonany przez jego przyjaciela, Francesco Polanzaniego, zw. Felice w 1750 r. Wizerunek ten, tak samo jak cykl Carceri, zawiera wiele znaczeń symbolicznych odnoszących się do twórczości Piranesiego.
Prezentowane dzieła pochodzą z kolekcji króla Stanisława Augusta, przechowywanej w Gabinecie Rycin Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie. Zgromadzony przez władcę zbiór jest największą kolekcją prac Piranesich - Giovanniego Battisty i jego syna Francesca - w Polsce i jedną z największych na świecie.
Sam artysta, natomiast, starł się, aby zostać nadwornym rytownikiem króla Stanisława Augusta. Wyjątkowym walorem kolekcji jest świeżość i doskonała jakość stosunkowo wczesnych odbitek drukowanych w rzymskim warsztacie Piranesiego.
„Ryciny te, po raz pierwszy pokazywane w Zamku Królewskim w Warszawie, zapowiadają planowane przez Zamek pokazy innych prac graficznych Piranesiego” – powiedział kurator Wystawy Tomasz Jakubowski.
Giovanni Battista Piranesi (1720-78) rytownik i architekt, pierwsze nauki pobierał w Wenecji. Następnie kształcił się podróżując do Rzymu, Neapolu, Herkulanum i Pompejów. W 1745 r. na stałe osiadł w Wiecznym Mieście, zafascynowany jego starożytną architekturą.
Znany jest przede wszystkim z serii graficznych prezentujących Rzym antyczny i nowożytny, spośród których najsłynniejszym jest Vedute di Roma (1746-78). Wykreowana w jego akwafortach wizja starożytności i nowoczesne podejście do archeologii do dziś zachwyca i inspiruje kolejne pokolenia odwiedzające stolicę Włoch.
Wystawa - wpisująca się w przypadający 4 października jubileusz 300. urodzin artysty - będzie czynna do 5 stycznia 2021 roku. (PAP)
Anna Bernat
abe/ pat/