Źródło: Konkursu na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla
Muzeum Narodowe w Krakowie za wystawę w Pałacu Muzeum Książąt Czartoryskich otrzymało Grand Prix 40. Konkursu na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla 2019. Wśród nagrodzonych znalazły się także m.in. Muzeum Historii Polski, Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, Muzeum Stutthof w Sztutowie, Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej.
Uroczyste gale Sybilli – ogólnopolskiego Konkursu na Wydarzenie Muzealne Roku, mającego na celu wyłonienie i promocję najlepszych przedsięwzięć polskich muzeów, co roku odbywały się w maju – w ramach obchodów Międzynarodowego Dnia Muzeów. W tym roku nadzwyczajne warunki ogólnoświatowej pandemii spowodowały zmianę nie tylko w terminach, ale także sposobie ogłoszenia jego wyników. Po raz pierwszy w historii wyniki ogłoszone zostały online. Obrady jury konkursowego pod przewodnictwem prof. dr. hab. Wojciecha Włodarczyka także odbywały się za pośrednictwem połączeń internetowych.
Do konkursu wpłynęło 157 zgłoszeń w sześciu kategoriach - "Konserwacja i ochrona dziedzictwa kultury", "Edukacja", "Projekty naukowo-badawcze", "Nowe i zmodernizowane wystawy stałe", "Wystawy czasowe" oraz "Zarządzanie".
Wiceminister kultury Jarosław Sellin wskazał, że 40. edycja Konkursu na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla to, "jak każdy jubileusz, moment szczególny, zachęcający do rozważań nad jego bogatą historią i znaczeniem dla muzealników i muzeów polskich". "Wysoka ranga i prestiż Sybilli, bo z takim prestiżem niewątpliwie mamy do czynienia, potwierdzane są rokrocznie dużą liczbą zgłaszanych projektów z szerokiego spektrum muzealnej aktywności, a prezentacje konkursowych laurów podczas ceremonii honorowania jego laureatów, odbywające się zawsze w reprezentacyjnych częściach budynków muzealnych, są dowodem tego znaczenia" - ocenił Sellin.
Przypomniał, że "przez 40 lat istnienia konkursu wśród jego laureatów były projekty, które na stałe wpisały się w historię polskiego muzealnictwa". "Wiele z nich naprawdę pamiętamy. Myślę, że te które dzisiaj zostaną wyróżnione też do takiej pamięci wpisane zostaną. Stanowią one niejednokrotnie kamień milowy w myśleniu o organizowaniu wystaw" - podkreślił.
"Na przestrzeni lat z konkursem związani byli i go współtworzyli wybitni przedstawiciele środowiska muzealników, ludzi kultury oraz nauki zasiadający w kolegiach jurorów kolejnych jego edycji. Warto wspomnieć o instytucjach, które przez lata zajmowały się organizacją Sybilli, a były to kolejno: Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, Muzeum Narodowe w Warszawie, Narodowy Instytut Dziedzictwa i – od niemal dziesięciu lat – Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów" - zwrócił uwagę Sellin.
Pogratulował w sposób szczególny laureatom konkursu, a także podziękował muzeom i muzealnikom, którzy "z oddaniem polskiej kulturze realizują obecnie swoje zadania". Jak mówił, "czas mamy trudny, szczególny". "W zeszłym roku do muzeów polskich przyszła rekordowa liczba 40 mln zwiedzających. Muzea są instytucjami najbardziej popularnymi po kinach. Do kin poszło w zeszłym roku 60 mln widzów, a do muzeów 40 mln" - zwrócił uwagę.
Podziękował również "organizatorom, że podjęli starania i nie zrezygnowali z przeprowadzenia dzisiejszej uroczystości". "Pandemia, która sprawia nam na co dzień wiele kłopotów pokazuje też, że mimo przeciwności umiemy sobie radzić w tak trudnych sytuacjach. Wierzę głęboko, że trudności, których wszyscy doświadczamy, miną i w przyszłym roku znowu będziecie mogli państwo z dumą prezentować swoje osiągnięcia na 41. uroczystej gali Konkursu na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla" - dodał.
„Najdroższa. Podwójne życie Damy z gronostajem”
Grand Prix "Sybilla 2019" trafiło do Muzeum Narodowego w Krakowie - za wystawę w Pałacu Muzeum Książąt Czartoryskich. W 2019 roku Muzeum otworzyło stałą wystawę w Pałacu Muzeum Książąt Czartoryskich. Prezentowane są tu eksponaty ze zbiorów książąt Czartoryskich, jednej z najcenniejszych kolekcji muzealnych w Polsce, a także w Europie. To nie tylko arcydzieła światowego malarstwa – jak "Dama z gronostajem" Leonarda da Vinci oraz "Krajobraz z miłosiernym Samarytaninem" Rembrandta, lecz także bezcenne pamiątki historyczne, świadectwa dawnej kultury polskiej i europejskiej. Stała wystawa nie mogłaby zostać zaprezentowana, gdyby nie gruntowny remont Pałacu Książąt Czartoryskich. Dzięki niemu nie tylko powiększono przestrzeń ekspozycyjną, ale także uzupełniono infrastrukturę budynku między innymi o udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami.
W kategorii "Konserwacja i ochrona dziedzictwa kultury" Sybillę przyznano Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie za projekt "Źródła przemian. Ochrona i udostępnienie historycznego dziedzictwa Łazienek Królewskich. Konserwacja i remont Białego Domku oraz Wodozbioru wraz z zabytkowym ogrodem w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie".
Projekt realizowany był przez Muzeum od marca 2017 do grudnia 2019 roku. Głównym celem było zabezpieczenie substancji zabytkowej, przywrócenie pierwotnego wyglądu budynków i ponowne udostępnienie ich dla zwiedzających. Obiekty zabytkowe dostosowano do potrzeb osób z niepełnosprawnościami oraz stworzono nowe przestrzenie do realizacji oferty edukacyjno-kulturalnej.
Wyróżnienia otrzymały Muzeum - Zamek w Łańcucie za "prace remontowo-konserwatorskie, rekonstrukcyjne i budowlane w Łaźniach Rzymskich w piwnicach Zamku" oraz Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu za projekt "Skansenova" będący systemową opiekę nad dziedzictwem w małopolskich muzeach na wolnym powietrzu.
W kategorii "Edukacja" Sybillę 2019 przyznano Muzeum Stutthof w Sztutowie. Niemieckiemu nazistowskiemu obozowi koncentracyjnemu i zagłady (1939-1945)za "Prostą opowieść o trudnym miejscu". Jest to interdyscyplinarny projekt edukacyjny realizowany w latach 2017–2019, dedykowany osobom z niepełnosprawnościami intelektualnymi na poziomie lekkim i umiarkowanym. W projekcie autorzy postanowili połączyć zajęcia edukacyjne, które opierają się głównie na emocjach i doznaniach sensorycznych tak, aby każdy z uczestników mógł doświadczyć autentyzmu Miejsca Pamięci. Wydawnictwo powstałe na kanwie tych działań jako część składowa programu uzupełnia i utrwala wiedzę osób biorących w nim udział, ale może też być traktowane odrębnie jako pomoc dla wszystkich, którzy tego potrzebują.
Wystawa o gen. Stanisławie Maczku we Wrocławiu
Wyróżnienia w tej kategorii otrzymały Muzeum Górnośląskie w Bytomiu za projekt "Pogotowie kulturalne" oraz Muzeum Historii Polski za wystawę "Generał Stanisław Maczek i jego żołnierze".
W kategorii "Projekty naukowo-badawcze" Sybilla 2019 trafiła do Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej za "Kolędowanie na Rzeszowszczyźnie".
Autorzy projektu postawili sobie za cel zebranie kompletnych informacji dotyczących obrzędowości Godnich Świąt związanej z tradycjami kolędniczymi i ich współczesnymi przemianami na terenach Lasowiaków i Rzeszowiaków. Badania terenowe odbyły się na obszarze 10 powiatów województwa podkarpackiego. Na projekt zrealizowany w latach 2018–2019 złożyły się kwerendy, opracowanie i archiwizacja materiałów, podsumowanie badań w postaci publikacji książki oraz rozpowszechnianie rezultatów projektu.
Wyróżnienia przyznano Muzeum Podlaskiemu w Białymstoku za "Fortece na bagnach. Interdyscyplinarne badania obiektów obronnych z epoki brązu na Podlasiu" oraz Narodowemu Muzeum Morskiemu w Gdańsku za "De Jonge Seerp. Badania niderlandzkiego statku z końca XVIII wieku".
Kolekcja Muzeum Książąt Czartoryskich na Google Arts&Culture
W kategorii "Nowe i zmodernizowane wystawy stałe" Sybilla 2019 trafiła do Muzeum Narodowego w Krakowie za wystawę w Pałacu Muzeum Książąt Czartoryskich.
Wyróżnienia przyznano Muzeum Techniki i Komunikacji – Zajezdnia Sztuki w Szczecinie za wystawę "Stoewer - jakość ze Szczecina" oraz Muzeum Ludowych Instrumentów Muzycznych w Szydłowcu za wystawę "Magia instrumentów. Osobliwości inwencja trzy głosowa".
W kategorii "Wystawy czasowe" Sybilla została przyznana Muzeum Narodowemu w Warszawie za wystawę "Pologne 1840–1918. Peindre l’âme d’une nation".
Wystawa zorganizowana w Muzeum Louvre-Lens przez Muzeum Narodowe w Warszawie we współpracy z Instytutem Adama Mickiewicza była największą panoramą polskiej sztuki we Francji od ponad czterdziestu lat. Uświetniła ona jubileusz odzyskania przez Polskę niepodległości i stulecia podpisania w 1919 roku porozumienia między Polską i Francją w zakresie emigracji i imigracji. Wystawa koncentrowała się wokół zagadnienia polskości i tożsamości narodowej w okresie zaborów, eksponując rolę i znaczenie sztuki dla społeczeństwa pozbawionego swej państwowości, podzielonego i poddanego procesowi wynarodowienia.
„W Polsce króla Maciusia” - wystawa w Muzeum POLIN na 100-lecie odzyskania niepodległości
Wyróżnienia trafiły do Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN za "W Polsce króla Maciusia. 100-lecie odzyskania niepodległości" oraz do Muzeum Powstania Warszawskiego za ekspozycję "Odbicie. Jestem jak ty zapewne".
W kategorii "Zarządzanie" Sybillę 2019 przyznano Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN za "Zarządzanie zasobem genealogicznym w Centrum Informacji Historycznej Muzeum POLIN".
W latach 2017–2019 w partnerstwie z Archiwami Państwowymi w Polsce i Państwowym Archiwum Obwodu Iwano-Frankowskiego w Ukrainie Muzeum wykonało 190 tys. skanów dokumentów paszportowych i obywatelskich z lat 1918–1939 potrzebnych do kwerend genealogicznych Żydów polskich. Na ich podstawie powstał indeks genealogiczny, liczący 31 tys. 600 rekordów osobowych, od czerwca 2019 roku dostępny w polskiej i angielskiej wersji językowej. Centrum Informacji Historycznej Muzeum POLIN obsługuje rocznie 1 tys. zapytań, przeszło 4 tys. osób: potomków polskich Żydów, Polaków, Europejczyków i obywateli z całego świata, którzy chcą pogłębić swoją wiedzę o przebogatym dziedzictwie Żydów polskich.
Westerplatte – symbol polskiego oporu we wrześniu ’39
Wyróżnienia otrzymały Muzeum Zamkowe w Malborku za "Budowę systemu zabezpieczenia zbiorów eksponowanych na wystawach muzealnych w przestrzeniach Muzeum" oraz Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku za "Koordynację obchodów 80. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej".
Konkurs na Wydarzenie Muzealne Roku Sybilla to ogólnopolski, coroczny konkurs, mający na celu wyłonienie i promocję najlepszych przedsięwzięć polskich muzeów. Organizowany jest przez Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów pod patronatem Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Wyróżnienie w Konkursie na Wydarzenie Muzealne Roku „Sybilla” jest, od czasu jego pierwszej edycji w 1980 r., traktowane jako jedna z najwyższych form uznania osiągnięć w polskim muzealnictwie. Pierwszą instytucją, której powierzono organizację konkursu było Państwowe Muzeum Archeologiczne w Warszawie, kolejnymi: Muzeum Narodowe w Warszawie oraz Narodowy Instytut Dziedzictwa. Od czasu powołania w 2011 r. organizatorem Sybilli stał się Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. (PAP)
autor: Katarzyna Krzykowska
ksi/ wj/
