Aktorzy Katarzyna Łaniewska i Wiesław Gołas oraz m.in. kompozytor Michał Lorenc i rzeźbiarz Jacek Adamas znaleźli się wśród laureatów Nagrody Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu. Laureatem nagrody specjalnej im. Tomasza Merty został historyk prof. Wojciech Roszkowski.
Nazwiska laureatów przekazało w środę MKiDN. Jak przypomniał resort, tegoroczna edycja nagrody "jest wyjątkowa", ponieważ "po raz pierwszy od kilkunastu lat nie towarzyszy jej uroczysta gala z udziałem nagrodzonych". "Pamiątkowe statuetki zostaną przekazane osobiście przez przedstawicieli MKiDN lub za pośrednictwem poczty, z zachowaniem zasad bezpieczeństwa" - czytamy w komunikacie.
Wicepremier, minister kultury, dziedzictwa narodowego i sportu Piotr Gliński zwrócił uwagę, że w trudnym czasie pandemii i kryzysu, który "dotknął wielu dziedzin życia społecznego i gospodarczego i odcisnął piętno również na całym sektorze kultury", docenienie ludzi kultury "ma szczególne znaczenie". "Kultura jest istotnym czynnikiem tworzącym naszą narodową wspólnotę, a jej twórcy – sami zmagając się z niełatwymi okolicznościami – stanowią dla wielu duchowe wsparcie, dodają otuchy, pozwalają na chwilę refleksji i oderwanie od codzienności. Pandemia pokazała, jak przygnębiający, smutny i pusty może być świat bez dostępu do kultury. Dlatego dziś w sposób szczególny dziękuję twórcom, artystom, edukatorom, animatorom i wszystkim, którzy każdego dnia dbają o nasze narodowe dziedzictwo" – podkreślił, cytowany w komunikacie.
Laureatami Nagród Ministra 2020 zostało 21 osób i dwie instytucje. Za całokształt twórczości uhonorowano aktorów Katarzynę Łaniewską i Wiesława Gołasa, a także dyrygenta Kazimierza Korda.
W kategorii sztuki wizualne nagrodę przyznano Jackowi Adamasowi - artyście performerowi, rzeźbiarzowi, członkowi Rady Programowej Centrum Sztuki Współczesnej - Zamek Ujazdowski. Za upowszechnianie kultury wyróżniono Elżbietę Stanisławę Alicję Janowską-Moniuszko - członka Komitetu Honorowego obchodów Roku Stanisława Moniuszki i współzałożycielkę Fundacji im. Stanisława Moniuszki.
Za ochronę dziedzictwa kulturowego nagrody otrzymali konserwator dzieł sztuki prof. dr hab. Bogumiła Rouba, a także historyk wojskowości, muzealnik prof. nadzw. dr hab. Zbigniew Wawer. Z kolei w dziedzinie ochrona dziedzictwa narodowego laureatem została ogólnopolska kampania BoharerOn, realizowana od 2016 r. przez Fundacje Rosa i Sensoria. Celem kampanii jest upamiętnienie i uhonorowanie uczestników Powstania Warszawskiego i promocja historii Polski XX wieku.
W kategorii ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą wyróżniono nagrodą honorową Bibliotekę Narodową "za koordynację obchodów Roku Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, digitalizację dorobku pisarza oraz wydanie Katalogu Archiwum Gustawa Herlinga-Grudzińskiego w Fundacji +Biblioteca Benedetto Croce+". Pozostałe nagrody w tej kategorii otrzymali: historyk Joanna Borysiak, zastępca Kuratora Instytutu Dokumentacji i Studiów nad Literatura Polską oddziału Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie Dorota Fortuna oraz biolog, założyciel i wieloletni dyrektor Arboretum w Bolestraszycach Jerzy Piórecki.
Reżyserka, scenarzystka i działaczka opozycji antykomunistycznej w okresie PRL Maria Dłużewska została uhonorowana w dziedzinie film. W kategorii teatralnej doceniono twórcę teatru plastycznego Leszka Mądzika. W dziedzinie muzyki nagroda powędrowała do multiinstrumentalisty, współzałożyciela m.in. grup Osjan i Maanam Milo Kurtisa, a także do kompozytora Michała Lorenca, autora muzyki do ponad 200 filmów, w tym "Psów" Władysława Pasikowskiego i "Czterech nocy z Anną" Jerzego Skolimowskiego.
W kategorii taniec zwyciężyła choreografka, pedagog tańca i historyk sztuki Romana Agnel, w dziedzinie literatury - poeta, eseista, krytyk literacki i felietonista Wojciech Wencel, a w dziedzinie designu - projektant specjalizujący się w opracowywaniu wyglądu pojazdów szynowych Bartosz Piotrowski. Za twórczość ludową doceniono rzeźbiarza, wiceprezesa Stowarzyszenia Twórców Ludowych Ryszarda Rabeszkę, a za edukację artystyczną - skrzypaczkę i pedagoga Agatę Sapiechę.
Mecenasa Kultury - Nagrodę Honorową przyznano Łódzkiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej, czyli - jak podkreśla MKiDN - "+ziemii obiecanej+ inwestycji i jednemu z najszybciej rozwijających się obszarów gospodarczych w Polsce". Nagrodę Specjalną im. Tomasza Merty otrzymał ekonomista, historyk, nauczyciel akademicki Wojciech Roszkowski.
Doroczna Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego jest przyznawana od 1997 r. Jej celem jest uhonorowanie artystów, twórców oraz animatorów kultury za całokształt ich działalności lub za wybitne osiągnięcia w danym roku, a tym samym uwypuklenie najważniejszych nurtów i zjawisk pojawiających się w polskiej kulturze. (PAP)
autorka: Daria Porycka
dap/ wj/