W kalendarzu juliańskim czy księżycowym - używanych w życiu religijnym przez część mieszkańców województwa podlaskiego - nowy rok jeszcze się nie rozpoczął, bo wypada w innym terminie, niż w powszechnym kalendarzu gregoriańskim.
Kalendarz juliański używany jest w Kościele prawosławnym, zwłaszcza właśnie przez wiernych w północno-wschodniej i wschodniej Polsce, zaś księżycowy - przez polskich wyznawców islamu.
Województwo podlaskie uważane jest za region najbardziej zróżnicowany narodowościowo i religijnie. Są tu największe w kraju skupiska mniejszości białoruskiej (tradycyjnie związanej z prawosławiem) czy litewskiej oraz polskich Tatarów wyznających islam.
Formalnie Polski Autokefaliczny Kościół Prawosławny korzysta w roku liturgicznym z kalendarza juliańskiego, czyli tzw. starego stylu. Jak szacują prawosławni hierarchowie, ponad 90 proc. cerkiewnych parafii obchodzi święta religijne właśnie według tego kalendarza.
Oznacza to, że święta religijne wiernych tego Kościoła (ale np. nie Wielkanoc, której data wyliczana jest w nieco inny sposób) są o trzynaście dni przesunięte w stosunku do powszechnego kalendarza gregoriańskiego.
Wigilia Bożego Narodzenia przypada więc w kalendarzu gregoriańskim 6 stycznia (czyli 24 grudnia w kalendarzu juliańskim), a ostatni dzień starego roku juliańskiego i pierwszy nowego - odpowiednio 13 i 14 stycznia.
Dlatego przynajmniej część prawosławnych w województwie podlaskim, w nocy z 31 grudnia na 1 stycznia nie uczestniczy w okolicznościowych imprezach sylwestrowych i ten moment świętuje skromnie lub wcale. Trwa bowiem u nich post przygotowujący do Świąt Bożego Narodzenia, które są jeszcze przed nimi.
W jeszcze innym terminie przypada początek roku w kalendarzu księżycowym, którego w życiu religijnym używają polscy wyznawcy islamu, a wśród nich - polscy Tatarzy. Największe ich skupiska także są w województwie podlaskim.
Kalendarz księżycowy bierze swój początek od ucieczki (zwanej też emigracją lub wywędrowaniem) Mahometa z Mekki do Medyny, co miało miejsce w 622 roku według kalendarza gregoriańskiego. Rok w kalendarzu księżycowym jest krótszy od tradycyjnego (ma 354 dni), więc główne święta islamskie i sam początek roku ulegają ciągłym przesunięciom względem kalendarza powszechnego.
Jak podaje Muzułmański Związek Religijny w RP, najbliższy muzułmański Nowy Rok przypadnie 9 sierpnia; będzie oznaczał rozpoczęcie 1443 roku według kalendarza księżycowego.
Dokładnych danych co do liczby prawosławnych w kraju nie ma. Przedstawiciele polskiej Cerkwi szacują, że wiernych jest 450-500 tys. W ostatnim spisie powszechnym przynależność do Kościoła prawosławnego w Polsce zadeklarowało 156 tys. osób, dane te uznawane są jednak przez hierarchów za niemiarodajne.
Liczbę muzułmanów należących do Muzułmańskiego Związku Religijnego w RP - przedstawiciele tej organizacji szacują na ok. 5 tys.(PAP)
autor: Robert Fiłończuk
rof/ mark/
