Drewniane chaty pokryte strzechą, wiatraki, spichlerze, pasieki czy gołębniki – zabytki z podlaskich wsi, które obecnie znajdują się na terenie Muzeum Podlaskiej Kultury Ludowej, stały się bohaterami kalendarza na ten rok.
Położone w Wasilkowie k. Białegostoku muzeum ma charakter skansenu; znajduje się tam ponad 40 różnych obiektów drewnianych, w tym budynki mieszkalne (np. chaty typu trojak czy chaty ze wschodniego Podlasia), budynki gospodarskie, leśniczówki czy dwory.
By promować drewniane budownictwo i drewniane zabytki, muzeum wydało specjalny kalendarz ze zdjęciami na 2021 rok. "Staraliśmy się, żeby ten kalendarz ukazywał skansen w takim zróżnicowaniu, jeśli chodzi o jego wygląd ze względu na pory roku" - powiedział PAP dyrektor instytucji etnograf dr Artur Gaweł, który jest też autorem wszystkich zdjęć.
Dodał, że znalazły się w nim mniejsze i większe drewniane obiekty. "Te obiekty, które są na zdjęciach ukazują piękno tradycyjnej drewnianej zabudowy w naturalnym otoczeniu, czyli drzew, ogrodów przydomowych i w otoczeniu takich detali jak ogrodzenia czy krzyże, które są charakterystyczne dla podlaskich wsi" - mówił Gaweł.
Kalendarz otwiera zdjęcie jednego z najokazalszych zabytków w skansenie pochodzącego z początku XIX wieku dworku z Bobry Wielkiej. Styczeń w kalendarzu to m.in. - jak opowiadał Gaweł - zimowy widok przysiółka drobnoszlacheckiego z drewnianym gołębnikiem na pierwszym planie, spichlerzem i chatami w tle.
Wśród prezentowanych zabytków znalazły się też np. drewniana XIX-wieczna chałupa z Jacowa w gm. Sidra. Gaweł powiedział, że to interesujący budynek, którego dach pokryty jest wiórem, a w środku znajduje się wyposażenie z lat 60. i 70.
Nie zabrakło też budynków pokrytych strzechą. To m.in. kierat drewniany z Suchowoli pochodzący z gospodarstwa, gdzie niegdyś zajmowano się garbarstwem.
Gaweł zwrócił też uwagę na XIX-wieczną chatę z Grzybowszczyzny. "To jedna z najcenniejszych naszych chat z dachem typu dymnikowego, czyli z takim, który był jeszcze w czasach, kiedy chaty były kurne, nie miały kominów, a dym wychodził trójkątnym wycięciem w dachu, na strychu" - mówił. Jedno ze zdjęć zrobione jest z perspektywy, by było widać dach, drugie prezentuje tradycyjny wiejski ogród znajdujący się przed chatą.
W kalendarzu znalazły się też drewniane wiatraki. Gaweł powiedział, że w regionie wiatraki były bardzo zróżnicowane, w kalendarzu zaprezentowano dwa typy. Jeden to wiatrak typu holenderskiego ze wsi Bogdanki, drugi - to wiatrak paltrak z Chojnowic.
Wśród zdjęć innych zabytków jest m.in. młyn wodny z Bagniuk oraz pasieka z ulami kłodowymi i skrzynkowymi. Rok zamyka zdjęcie kuźni z Gródka z 1918 roku. Gaweł powiedział, że był to jeden z pierwszych zabytków przeniesionych do skansenu.
W kalendarzu znalazła się też rozpiska etnograficznych imprez planowanych w tym roku w muzeum. Jako pierwsze, 14 lutego, mają odbyć się "Zapusty w skansenie". Wśród innych imprez znalazł się festyn przypominający tradycje związane z Zielonymi Świątkami, ale też edukacyjne zajęcia dla najmłodszych jak "Kraszanki" czy "Gwiazdka w skansenie".(PAP)
autorka: Sylwia Wieczeryńska
swi/ amac/
