Ponad 100 wydarzeń odbędzie się w ramach wrocławskich obchodów Roku Tadeusza Różewicza. Zaplanowano m.in. nadanie jednemu ze skwerów imienia poety, postawienie granitowej ławki w jego ulubionym miejscu, nocne czytanie tekstów, czy jam session.
Wrocławskie obchody rozpoczną się symbolicznie w 7. rocznicę śmierci artysty, 24 kwietnia, a kulminacja działań nastąpi jesienią, kiedy obchodzona będzie 100. rocznica jego urodzin.
„Stulecie urodzin Tadeusza Różewicza stało się pretekstem, by przypomnieć mieszkańcom naszego miasta o jego twórczości, ale także o nim samym i jego nierozerwalnym związku z Wrocławiem” – powiedział prezydent Wrocławia Jacek Sutryk podkreślając, że Tadeusz Różewicz to wybitny poeta, reformator teatru, Honorowy Obywatel Wrocławia, a dla wielu także sąsiad.
„W tym szczególnym czasie chcemy się Tadeuszem Różewiczem podzielić. Jego poezją i pięknem, ważną częścią Wrocławia. Zamknięci przez pandemię, odcięci od wielu przestrzeni kultury, coraz częściej zostajemy zdominowani przez złe słowa i emocje. Wiem, że twórczość autora +Niepokoju+ nie jest łatwa. Ma w sobie dużo szorstkich słów i diagnoz, ale może to dzięki nim okazuje się tak aktualna w trudnych czasach próby, kiedy sami mierzymy się z wyzwaniami w skali wcześniej dla nas niewyobrażalnej”- dodał.
W organizację obchodów zaangażowały się miejskie instytucje kultury, szkoły, organizacje pozarządowe, a także sami mieszkańcy stolicy Dolnego Śląska.
Zaplanowano m.in. wystawy, działania performatywne, teatralne, publikacje, czy różnego rodzaju działania interdyscyplinarne. „Nie zapominamy, że rok 2021 to rok wielu niepewności związanych z pandemią. Mamy już plan na wypadek nawet najostrzejszych obostrzeń. Dlatego niezależnie od rozwoju pandemii, możemy i tak spodziewać się wielu różnorodnych wydarzeń” – zapowiedział Piotr Michałowski, koordynator Roku Różewicza we Wrocławiu.
Jedną z instytucji, która w tegorocznym programie poświęciła wiele miejsca Różewiczowi jest Instytut Grotowskiego. Planuje on m.in. spotkanie poświęcone niedokonanej współpracy poety i Jerzego Grotowskiego. „Chcemy też przypomnieć fascynację Grotowskiego poematem +Złowiony+ Różewicza” - dodał Jarosław Fret, pełnomocnik prezydenta ds. obchodów Roku Tadeusza Różewicza.
Teatr Capitol zorganizuje natomiast 24-godzinny performance na teatralnym Podwórku. Jak zapowiadają organizatorzy, będzie to częściowo improwizowany koncert z udziałem aktorek i aktorów interpretujących wiersze poprzez deklamację lub śpiew, którym towarzyszyć będą improwizujący muzycy. Z kolei na wrocławskim Rynku stanie pawilon, symboliczny pokój poety, pełny jego osobistych pamiątek ze słynnej szuflady. Będzie on także okazją do zapoznania się z jego twórczością.
Tadeusz Różewicz urodził się 9 października 1921 r. w Radomsku. Debiutował w 1947 r. tomem "Niepokój". Był jednym z pierwszych poetów, którzy zareagowali na okrucieństwa wojny nie tylko treścią poezji, ale zmianą jej formy, odrzuceniem romantycznego sztafażu, surowym obrazowaniem. W latach 50. ukazały się kolejne tomy wierszy Różewicza: "Pięć poematów" (1950), "Czas który idzie" (1951), "Wiersze i obrazy" (1952), "Równina" (1954).
Różewicz wprowadził do polskiego dramatu nowy typ bohatera, często bez wyraźnie określonej tożsamości, biernego, nieuporządkowanego wewnętrznie, o którym mówiono, że jest każdym, a zarazem nikim konkretnym. Swój typ teatru Różewicz nazywał teatrem realistyczno-poetyckim. Poza napisaną w 1959 r. "Kartoteką" najsłynniejsze sztuki Różewicza to "Białe małżeństwo", "Stara kobieta wysiaduje", "Odejście głodomora", "Pułapka", "Do piachu".
Od 1968 r. Tadeusz Różewicz mieszkał we Wrocławiu, publikował głównie na łamach "Twórczości", "Odry" i "Dialogu". W latach 90. ogłosił dramaty "Kartoteka rozrzucona" i "Palacz" (oba w 1997 roku), zbiory wierszy "Płaskorzeźba" (1991), "Zawsze fragment. Recycling" (1998) i "Matka odchodzi" (1999), za który poeta otrzymał Literacką Nagrodę Nike w 2000 roku. Po roku 2000 ukazały się m.in. poemat "Nożyk profesora" (2001), "Szara strefa" (2002) i "Wyjście" (2004).
Poeta zmarł 24 kwietnia 2014 r we Wrocławiu. Zgodnie ze swoją ostatnią wolą spoczął obok Świątyni Wang w Karpaczu (PAP)
Autorka: Agata Tomczyńska
ato/ dki/