W Wilnie w czwartek został zaprezentowany szlak kulturalno-historyczny izraelskiego malarza Samuela Baka, który przybliża doświadczenia artysty z dzieciństwa spędzonego w mieście okupowanym przez nazistowskie Niemcy.
Szlak prowadzi przez cztery miejsca oznakowane małymi pracami plastycznymi litewskiego rzeźbiarza Romualdasa Inczirauskasa wykonanymi z mosiądzu. Przy każdym jest kod QR, dzięki któremu można usłyszeć historię małego Samuela.
Szlak rozpoczyna się przy ulicy Wileńskiej, przy obecnym Domu Nauczyciela, gdzie mieszkali rodzice artysty. Następnym punktem jest pobliski plac Moniuszki. W przylegającym do placu dawnym klasztorze bernardyńskim Samuel z matką ukrywał się przed Zagładą.
Kolejny przystanek trasy to ulica Końska, dawny teatr getta, gdzie przyszły artysta zaprezentował swoją pierwszą wystawę. Szlak kończy się przy ulicy ul. Nowogródzkiej, gdzie od czterech lat znajduje się znajduje się Muzeum Samuela Baka. Zaprezentowany szlak izraelskiego artysty jest elementem inicjatywy „Sztuka tworzy tolerancję” realizowanej przez Państwowe Muzeum Żydowskie im. Gaona Wileńskiego oraz agencji EZCO. Celem projektu jest zachęcenie do dyskusji o przeszłości i tolerancji przy pomocy interaktywnych środków.
Mieszkający obecnie w Stanach Zjednoczonych artysta w niedawnej rozmowie z telewizją publiczną LTR wskazał, że odczuwa szczególną satysfakcję, że właśnie jego twórczość została wybrana do promowania tolerancji i budowania empatii.
Samuel Bak urodził się w Wilnie w 1933 roku, jako obywatel II RP. W czasie wojny został zamknięty wraz z rodzicami w wileńskim getcie. Samuelowi i jego matce udało się uratować przed Zagładą. Ukrywała ich zakonnica Maria Mikulska w wileńskim klasztorze bernardynów. Holokaustu nie przeżyli ojciec i dziadkowie malarza; zginęli w Ponarach. Po wojnie Bak wyjechał wraz z matką do Polski, następnie do amerykańskiej strefy okupacyjnej w Niemczech, a w 1948 roku do Izraela. Po studiach w Akademii Sztuk Pięknych w Paryżu artysta mieszkał we Włoszech, Izraelu, Szwajcarii. Obecnie mieszka w USA.
W 2017 roku w Wilnie zostało otwarte Muzeum Samuela Baka, któremu malarz sprezentował 54 swoje obrazy. Podczas uroczystości otwarcia tej placówki artysta podkreślał, że Wilno jest dla niego szczególnym miejscem. „(Tu) przy mnie jest mój ojciec, moi dziadkowie, ciocie, wujowie i mnóstwo bezimiennych Żydów z dawnego Wilna” - powiedział wówczas.
W 2018 r. artysta został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu „Za zasługi dla Litwy”. Rok wcześniej Wilno przyznało malarzowi tytuł honorowego obywatela.
Z Wilna Aleksandra Akińczo (PAP)
aki/ kib/
