Uroczysta gala wręczenia nagród Stowarzyszenia Wydawców Katolickich Feniks 2021 odbyła się w sobotę w katedrze polowej Wojska Polskiego w Warszawie. Nagrodę główną otrzymał ks. prof. Jerzy Szymik, teolog i poeta, profesor nauk teologicznych. Wśród wyróżnionych w 19 kategoriach znalazły się m.in. Agencja Muzyczna Polskiego Radia i Archiwum Polskiego Radia.
Do niedzieli w Arkadach Kubickiego na Zamku Królewskim trwają XXVI Targi Wydawców Katolickich. Swoją ofertę prezentuje tam ponad 100 wydawców z całego kraju. Centralnym wydarzeniem była w sobotę gala, w czasie której wręczono nagrody Stowarzyszenia Wydawców Katolickich - Feniks 2021. Uroczystość odbyła się w katedrze polowej Wojska Polskiego w Warszawie.
"Targi to święto dobrych wartości, dobrego słowa - +Słowa, które było na początku+, które trwa i będzie trwało, Słowa pełnego miłości. Niech ono mieszka w sercu każdego z nas" - powiedział prezes Stowarzyszenia Wydawców Katolickich ks. Roman Szpakowski. Wyraził jednocześnie nadzieję, że nowe oferty wydawnicze przyczynią się do tego, że ci, którzy będą sięgać po książki, staną się lepszymi ludźmi.
Nagrodę główną Stowarzyszenia Wydawców Katolickich Feniks otrzymał ks. prof. Jerzy Szymik, teolog i poeta, profesor nauk teologicznych. "Nagroda przyznana została za naukową i pisarską działalność laureata, który m.in. zgłębia chrystologię, metodologię teologii i teologię kultury, diagnozując z tej perspektywy współczesną cywilizację" - napisano w uzasadnieniu. Badając teologię i nauczanie Josepha Ratzingera, później papieża Benedykta XVI przyczynia się do recepcji jego myśli w Polsce. W opublikowanych tomikach poezji oraz na łamach prasy dzieli się swoimi przemyśleniami z pogranicza teologii i kultury, przyczyniając się do duchowego i kulturalnego ubogacenia czytelników.
"Jestem wdzięczny Bogu, którego ręka Opatrzności prowadziła mnie i prowadzi przez wszystkie ciemne i zielone doliny życia. Czuję się prowadzony po to, bym służył +Słowu, które stało się Ciałem+". "Po to i tylko po to piszę" - wyznał prof. Szymik.
Feniksami wyróżniono także publikacje w 19 kategoriach.
W kategorii "multimedia" Feniks 2021 otrzymało "Wydawnictwa multimedialne: 1920. Bitwa, która ocaliła Europę; Prezydent RP Lech Kaczyński – Świadectwo; Smoleńsk – ostatnia misja. Pamięci Ofiar katastrofy smoleńskiej w 2010 roku", które wydały Archiwum Polskiego Radia oraz Agencja Muzyczna Polskiego Radia. "Nagrodę przyznano za zachowanie pamięci o chwalebnych i bolesnych wydarzeniach z historii naszej Ojczyzny. Stanowi ona potwierdzenie Polskiego Radia, jako istotnego świadka narodowej historii na przestrzeni ostatniego stulecia" - wskazali jurorzy w uzasadnieniu.
"My, radiowcy, piszemy historię dźwiękami i tak stało się także tym razem. To jest wiele godzin nagrań. Postanowiliśmy do dźwięków dołączyć wyjątkową ikonografię" - powiedziała odbierając statuetkę dyr. Archiwum Polskiego Radia Elżbieta Berus-Tomaszewska. Zapowiedziała, że w przygotowywany jest cały cykl albumów.
Nagrodzono także Wytwórnię Filmów Dokumentalnych i Fabularnych oraz Telewizję Polską S.A. za film biograficzny "Zieja" w reżyserii Roberta Glińskiego, który powstał na podstawie scenariusza Wojciecha Lepianki. "Nagrodę przyznano za przybliżenie postaci charyzmatycznego kapłana i działacza społecznego, duszpasterza, który silny wiarą, niestrudzenie walczy o prawdę i sprawiedliwość; bohatera niepokornego, który nie boi się zadawać pytań o zło wkraczające do otaczającego go świata i szukać winy nie tylko w innych, ale też w sobie" - wskazali jurorzy.
W kategorii literackiej nagrodzono pozycję - "Pisarz, który został papieżem. Twórczość Karola Wojtyły – Jana Pawła II" autorstwa Krzysztofa Dybciaka, wydaną przez Instytut Pamięci Narodowej i Fundację Rozwoju Systemu Edukacji. "To mistrzowskie połączenie znakomitego warsztatu naukowego i pisarskiego. Autor na kolejnych stronach coraz głębiej wnika w istotę myśli twórczej swojego bohatera, jednocześnie wcielając się w swoistego kronikarza jego intelektualnego, filozoficznego, edytorskiego i artystycznego rozwoju" - uznali jurorzy.
W kategorii "edytorskiej - album" Feniksa 2021 otrzymała praca zbiorowa "Muzea Watykańskie. 100 arcydzieł". "Twórcy publikacji dokonali rzeczy niemożliwej, wskazując na 100 niezwykłych wytworów ludzkiej wyobraźni, niekiedy powodowanej porywami umysłów i serc, innym razem stanowiących skutek głębokiej duchowej, a czasami mistycznej wręcz refleksji".
W kategorii "historia" nagrodzono książkę "Nadzwyczajne uprawnienia Prymasa Polski Augusta kard. Hlonda w świetle dokumentów Stolicy Apostolskiej" autorstwa ks. prof. Stanisława Wilka SDB. Zdaniem jurorów jest to "ważne źródło poznania do studiów nad historią polskiego Kościoła w okresie okupacji niemieckiej". Nagrodzono także "Słownik biograficzny polskiego katolicyzmu społecznego". Tom 1, red. naukowa dr hab. Rafał Łatka oraz "Słownik biograficzny polskiego obozu narodowego" - Tom 1 pod red. dr Krzysztofa Kawęckiego.
W kategorii "historia - Niepodległa" nagroda przypadła pozycji "Klęska imperium zła. Rok 1920" autorstwa prof. Andrzeja Nowaka. Książka wskazuje "na źródła ideologii, która odpowiadała za rozwój Związku Sowieckiego, przepełnionej nienawiścią i chęcią zniszczenia świata" - zwrócili uwagę jurorzy.
W kategorii "nauki Kościelne" Feniks 2021 przypadł książce "Tożsamość bioetyki katolickiej" autorstwa bp. Józefa Wróbla SCJ będącej analizą źródeł współczesnej bioetyki katolickiej. "Autor skutecznie przypomina, że za troską o ludzkie życie i zdrowie nieustannie kryją się trudne do rozstrzygnięcia, dylematy moralne" - wskazali jurorzy.
W kategorii "Kościół wobec współczesności" nagrodzono książkę "Chrześcijańska doktryna społeczna, Stefan Wyszyński", która ukazała się pod red. naukową dra Marka Wódki, dra hab. Stanisława Fela. Pozycja wyjaśnia fundamenty katolickiej nauki społecznej, której centralną postacią jest osoba ludzka.
W kategorii "książka autora zagranicznego" wygrała pozycja "Wizje polityki. Tom 2. Cnoty renesansowe" Quentina Skinnera przełożona przez Kingę Koehler. "Nagroda stanowi także formę uhonorowania trudu autorki przekładu w zakresie możliwie najwierniejszego odzwierciedlenia oryginalnego przekazu autora" - wskazali jurorzy. W kategorii "tłumacz" wyróżniono "Odyseję" Homera, którą przełożył, wstępem i przypisami opatrzył Robert Roman Chodkowski.
W kategorii "publicystyka religijna" Feniksa 2021 otrzymały dwie pozycje - książka "Wiara w Boga we współczesnym świecie" autorstwa Gerharda Kardynała Müllera, będąca "praktycznym przewodnikiem dla wszystkich, którzy szukają Boga we współczesnym, coraz mocniej zsekularyzowanym, świecie" oraz „Kalendarz Rolników 2021 dla Miasta i Wsi" - "dzieło stanowiące dowód blisko dwóch dekad wytrwałej służby na rzecz informowania i podnoszenia poziomu wiedzy i odpowiedzialności społecznej przedstawicieli jednej z czołowych gałęzi rodzimej gospodarki".
W kategorii "eseistyka" Feniksa 2021 otrzymała pozycja "Idiotokracja, czyli zmowa głupców" autorstwa Janusza Szewczaka będąca "przenikliwym studium współczesnego wymiaru zjawiska głupoty". "Autor stawia trudne pytania, które ilustrują uzasadnione obawy człowieka zatroskanego o losy świata, Polski i społeczeństwa" - zwrócili uwagę jurorzy. Natomiast w kategorii "duchowość" nagrodę Feniks 2021 otrzymało studium teologiczno-duchowe "Silentium – polisemiczna wartość i sprawność" autorstwa Teresy Paszkowskiej.
W kategorii "świadectwo" nagrodę Feniks w tym roku ostrzyła książka "Wielkie zatrzymanie" autorstwa prof. Aleksandra Nalaskowskiego, który "analizuje możliwość wpływu gwałtownych wydarzeń społecznych i politycznych z ostatnich lat na przyszły kształt rzeczywistości naszej ojczyzny", oraz "Niezłomny Błogosławiony. Stefan kard. Wyszyński. Album z płytą CD", gdzie znalazły się archiwalne nagrania bł. kard. Wyszyńskiego, wspomnienia świadków oraz album fotograficzny oprac. przez Jana Kapitana.
W kategorii "seria wydawnicza" (Dzieła Zebrane) Feniks 2021 otrzymała pozycja "Stefan Kardynał Wyszyński. Prymas Tysiąclecia" Petera Raina tom I: 1901-1963; tom II: 1964-1966; tom III: 1967-1972; tom IV: 1973-1977; tom V: 1978-1981 oraz "Hetman Chrystusa" autorstwa Jolanty Sosnowskiej.
W kategorii "książka dla młodzieży" Feniksa 2021 przyznano pozycji "Bursztyny" autorstwa Zofii Kossak, która "w mistrzowski sposób pomaga budować czytelnikowi jego tożsamość, wzmacniając w nim poczucie polskości i płynącej z niego osobistej dumy".
W kategorii "muzyka chrześcijańska - klasyczna" Feniksa 2021 otrzymał album "Benedictus XVI in honorem" w wykonaniu chóru Katedry Warszawsko-Praskiej "Musica Sacra" pod dyrekcją Pawła Łukaszewskiego. Twórcy albumu podkreślają rolę, jaką zwłaszcza dla muzyki, stanowi właśnie liturgia, która staje się jednoczesnym źródłem artystycznej inspiracji, kreacji i spełnienia.
W kategorii "muzyka chrześcijańska - współczesna" nagrodzono TVP S.A. i Klasztor Jasnogórski za widowisko muzyczne "Abba Ojcze - Pielgrzymi śpiewają ulubione piosenki Jana Pawła II".
Feniksami Specjalnymi 2021 uhonorowano: ks. dr hab. Grzegorza Poźniaka, dyrektora Diecezjalnego Instytutu Muzyki Kościelnej w Opolu - w dowód uznania dla dorobku naukowego i popularyzatorskiego w obszarze muzyki organowej; reżysera i dokumentalistę Pawła Woldana - za zasługi na polu reżyserii i dokumentalistyki oraz Chór Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II w stulecie powstania "w uznaniu dokonań na rzecz ochrony i promocji polskiej twórczości religijnej i kultury muzycznej poprzez jej prezentację podczas koncertów w kraju i za granicą".
Przyznano także nagrody Małego Feniksa, które co roku trafiają do "osób i instytucji szczególnie zasłużonych na polu promocji książek o tematyce religijnej w mediach". W gronie laureatów znaleźli się: jezuita prof. Dariusz Kowalczyk, profesor Wydziału Teologii Papieskiego Uniwersytetu Gregoriańskiego w Rzymie - za propagowanie doktryny wiary i kultury w mediach katolickich; Radio Warszawa - za świadomą i skuteczną realizację misji ewangelizacyjnej; oraz program "Rodzinny Ekspres" - za regularne prezentacje i dyskusje o najważniejszych publikacjach o tematyce religijnej ukazujących się w Polsce.
W tym roku nie przyznano nagrody w kategorii "edytorskiej" i "książka dla dzieci".
Galę zwieńczył koncert "Siedem grzechów głównych" w wykonaniu Warszawskiego Chóru i Orkiestry Impressione pod batutą Piotra Wijatkowskiego.
Autor: Magdalena Gronek
mgw/ dki/