Zakończenie prac konserwatorskich w Klasztorze Franciszkanów przy pl. Wszystkich Świętych w Krakowie. 28.10.2021. Fot. PAP/Ł. Gągulski
Trwają prace konserwatorskie w prezbiterium bazyliki Franciszkanów w Krakowie. Odnowiony został już ołtarz główny i część polichromii Stanisława Wyspiańskiego m.in. jedne z najbardziej znanych dzieł artysty „Strącenie aniołów” i Matka Boska z Dzieciątkiem w stroju krakowskim.
"Prace są prowadzone przy życzliwości i wsparciu wielu specjalistów. Udało nam się ustabilizować ołtarz, którego statyka była poważnie naruszona, uzupełnić ubytki i odnowić wszystkie jego detale" – powiedział PAP nadzorujący prace z ramienia zakonu o. Łukasz Brachaczek.
Jak podkreślił, bardzo dużo czasu zajęły przygotowania do konserwacji polichromii autorstwa Stanisława Wyspiańskiego, ale dzięki pomocy Muzeum Narodowego w Krakowie i Muzeum Narodowego w Poznaniu, specjaliści mieli dostęp do oryginalnych kartonów z projektem dekoracji malarskiej, do tzw. przepróch oraz fotografii zrobionych tuż po wykonaniu malowideł. "Dzięki temu mieliśmy punkt odniesienia, to bardzo pomogło konserwatorom" - wyjaśnił o. Brachaczek.
Maciej Wilamowski, dyrektor biura SKOZK powiedział, że twórczość Stanisława Wyspiańskiego jest coraz lepiej "rozpoznana naukowo" i konserwatorzy podczas renowacji polichromii mogą czerpać z doświadczenia osób, które poświęciły swoje życie na badanie dzieł artysty. "Te malowidła zasługują na dodatkowe wyeksponowanie poprzez zastosowanie odpowiedniego oświetlenia. Teraz w tym dość ciemnym wnętrzu świątyni, zwłaszcza w górnych partiach, giną. Być może warto będzie rozważyć takie podświetlenie, które nie zmieni charakteru wnętrza a mogłoby być uruchamiane podczas zwiedzania" – wyjaśnił Wilamowski.
Konserwacja polichromii polegała m.in. na ich oczyszczeniu z zabrudzeń i zapyleń. "Dysponując dokumentacją mogliśmy przywrócić pierwotną formę i kolorystykę dzieł Stanisława Wyspiańskiego, które mają teraz w sobie przestrzeń. Było to dużym wyzwaniem. Odbyły się trzy komisje, wszystko zostało uzgodnione, a my jesteśmy bardzo zadowoleni z rezultatów" - powiedziała PAP konserwator dzieł sztuki Dorota Biedrońska-Krówka.
Kamienny, neogotycki ołtarz główny znajdujący się w świątyni wykonali w 1861 roku Edward i Zygmunt Stehlikowie, a pozłocony i polichromowany został według projektu Stanisława Wyspiańskiego. W ołtarzu umieszczony jest obraz ufundowany przez hrabinę Zofię Potocką z przedstawieniem apoteozy św. Franciszka.
"Ołtarz został oczyszczony z zabrudzeń. Ciężko to było zrobić, wykonywaliśmy czynności pięciokrotnie i ze względu na liczbę nawarstwień etapami. Cieszymy się, bo ołtarz nabrał blasku i teraz wspaniale koresponduje z polichromią jak i witrażami" – powiedziała PAP konserwator detali kamiennych i rzeźb Paulina Krupa.
Trwają prace przy renowacji wykonanych pod koniec XIX wieku, neogotyckich, drewnianych stalli bogato zdobionych płaskorzeźbami, które przedstawiają sceny z życia św. Franciszka i św. Klary. Część z tych płaskorzeźb to oryginały, część została wykonana w późniejszym okresie. Po konserwacji najstarsze elementy będą nieco jaśniejsze od pozostałych.
Prace w bazylice zaplanowano do jesieni 2022 roku, będą kosztować w sumie ok. 3,6 mln zł i są dotowane przez SKOZK z Narodowego Funduszu Rewaloryzacji Zabytków Krakowa, z budżetu miasta Krakowa oraz ze środków sponsorów.(PAP)
autor: Małgorzata Wosion
wos/ pat/
