Tajna misja i Enigma – 16. Przystanek Niepodległość Muzeum Historii Polski
Blisko 100 wydarzeń w całej Polsce upamiętni 103. rocznicę odzyskania niepodległości. Będą to wystawy, koncerty, gry plenerowe, warsztaty czy debaty historyczne. Nie zabraknie także uroczystego odśpiewania hymnu. Przedstawiamy wybrane wydarzenia.
Już w poniedziałek 8 listopada na Dworcu Kraków Główny odbędzie się uroczysta inauguracja pociągu PKP Intercity relacji Kraków-Warszawa kursującego pod nową nazwą „Marszałek Piłsudski”. Organizatorem wydarzenia jest Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku.
Narodowe Centrum Kultury natomiast udostępni on-line wirtualne escape roomy o tematyce patriotycznej i symboli narodowych. Z kolei w dniach 8-10 listopada w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski w Warszawie odbędą się „Warsztaty Niepodległości” dla dzieci.
Narodowe Centrum Kultury zorganizuje on-line debatę pt. „Polskie DNA | sztuki wizualne”. Zaś debatę on-line pt. „Jaka Polska? Rozmowy Ojców Niepodległości”, podczas której historycy wcielą się w postaci Ojców Niepodległości, by przybliżyć ich wizje odbudowy Polski, organizuje Biuro Programu „Niepodległa” we współpracy z Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku.
We wtorek 9 listopada prelekcje poświęcone powstańcom warszawskim i ich działaniom ukierunkowanym na podtrzymanie polskości przygotowało Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach-Opolu. Wydarzenie odbędzie się w Muzeum im. Jana Dzierżona w Kluczborku.
Wystawa „Enigma. Zagadka rozwiązana”
Tego dnia Narodowe Centrum Kultury zorganizuje on-line debatę pt. „Polskie DNA | sztuki wizualne”. Zaś debatę on-line pt. „Jaka Polska? Rozmowy Ojców Niepodległości”, podczas której historycy wcielą się w postaci Ojców Niepodległości, by przybliżyć ich wizje odbudowy Polski, organizuje Biuro Programu „Niepodległa” we współpracy z Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku.
Do 28 listopada w Galerii Kordegarda w Warszawie zwiedzający będą mogli zobaczyć wystawę „Enigma. Zagadka rozwiązana”, która została przygotowana przez NCK i Muzeum Historii Polski.
W tym dniu pieśni Ignacego Jana Paderewskiego i Piotra Perkowskiego będzie można posłuchać podczas koncertu kameralnego w Filharmonii Podkarpackiej im. Artura Malawskiego w Rzeszowie. Od 9 listopada na zwiedzających będą także czekać dwie wystawy. Do 19 grudnia na dziedzińcu zamkowym Muzeum Narodowego w Lublinie będzie można zobaczyć ekspozycję „Pokolenia wolności”, przygotowaną przez Muzeum Narodowe w Lublinie wspólnie z Instytutem Pamięci Narodowej w Lublinie. Z kolei do 28 listopada w Galerii Kordegarda w Warszawie zwiedzający będą mogli zobaczyć wystawę „Enigma. Zagadka rozwiązana”, która została przygotowana przez NCK i Muzeum Historii Polski.
W przeddzień Narodowego Święta Niepodległości zaplanowanych zostało również kilka koncertów. Biuro Programu „Niepodległa” zaprasza na Koncert „Chopin / Norwid / Niemen”. Odbędzie się on w Teatrze Narodowym, ale będzie też transmitowany na antenach TVP Kultura i Polskiego Radia oraz on-line. Natomiast w Filharmonii Kameralnej im. Witolda Lutosławskiego w Łomży zabrzmią pieśni Mieczysława Karłowicza, a w Filharmonii im. Karłowicza w Szczecinie odbędzie się koncert szkolny „Polski Bryk”. Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku organizuje z kolei śpiewanie piosenek patriotycznych przy ognisku.
Obchody 103. rocznicy niepodległości Polski – wspólne śpiewanie hymnu, festiwal i koncert
W tegorocznych obchodach znalazły się też wydarzenia o charakterze naukowym i edukacyjnym, a na 10 listopada zostało zaplanowanych kilka z nich. Będzie można np. wziąć udział w spotkaniu on-line poświęconym nowej publikacji „Żydzi i Piłsudski” autorstwa dr hab. Jolanty Żyndul, które organizuje Żydowski Instytut Historyczny. Z kolei Muzeum Ziemi Międzyrzeckiej im. Alfa Kowalskiego organizuje wykład „103. Rocznica Odzyskania Niepodległości”. W tym też dniu Instytut Śląski w Opolu organizuje konferencję popularnonaukową „Powstania Śląskie i plebiscyt 1919–1920–1921. Historia – pamięć – przyszłość”. Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce zaprasza z kolei na projekcję filmu o Ignacym Paderewskim dla uczniów szkół średnich.
W dniach 10 i 11 listopada Biuro Programu „Niepodległa” zaprasza także do „Niepodległej. Miejsca spotkań” w Warszawie na uroczyste odśpiewanie Hymnu Polski w ramach kampanii „Niepodległa do hymnu”, a także na koncert pieśni patriotycznych zespołu Ferajna z Hoovera i warsztaty dla dzieci.
W Narodowe Święto Niepodległości nastąpi kulminacja obchodów. Wydarzenia, w ramach których zostanie uroczyście odśpiewany hymn, organizują także m.in. Muzeum Hymnu Narodowego w Będominie Oddział Muzeum Narodowego w Gdańsku, Muzeum Podlaskie w Białymstoku, Instytut Śląski w Opolu czy Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” we Wrocławiu.
Biuro Programu „Niepodległa” organizuje ponadto na Krakowskim Przedmieściu oraz na pl. Piłsudskiego Festiwal Niepodległa. W jego ramach odbędą się koncerty, scena nauki tradycyjnych tańców polskich, spektakle, konkursy, warsztaty dla dzieci, wspólny polonez, a także pokazy historycznych samochodów oraz Wirtualny Teatr Historii „Niepodległa”. To jednak nie wszystkie wydarzenia, jakie na ten dzień przygotowało Biuro Programu „Niepodległa”. W TVP 1 i TVP Dokument wyemitowany zostanie film dokumentalny „Kościuszko: droga do wolności” o impulsie do odbudowy polskiej niepodległości. Premierę będzie miał także pierwszy odcinek dokumentalnego cyklu telewizyjnego „Rzeczpospolita nieodbudowana” nawiązującego do najważniejszych gmachów i założeń architektonicznych architektury II RP - Pałac Saski w Warszawie w TVP. Ponadto on-line będzie również dostępna publikacja edukacyjnego materiału partnerskiego „Historia bez cenzury” na temat znaczenia Pałacu Saskiego dla historii Polski i polskiej niepodległości.
W Święto Niepodległości Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku zaprasza na zwiedzanie wystawy stałej oraz Dworku „Milusin”, który dzień wcześniej zostanie otwarty po generalnym remoncie. Z kolei Muzeum Tatrzańskie im. dra Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem zaprasza do Willi Koziańskich na spotkanie poświęcone Mariuszowi Zaruskiemu (1867–1941), żołnierzowi niepodległości.
Na amatorów tajemniczych wiadomości, zadań do wykonania i logicznych łamigłówek czeka gra miejska „Tajna misja”, którą w warszawskim Ogrodzie Saskim organizuje Muzeum Historii Polski. Tematyka gry związana jest z historią polskiej kryptologii, jej bohaterami są niezwykli ludzie, którzy nie bali się trudnych wyzwań. Gracze wcielą się w role kryptologów, będą próbowali złamać szyfry i odkryć tajemnice bolszewickich oddziałów. Następnie trafią na tajny kurs kryptologii, aż wreszcie spróbują odkryć tajemnice maszyny szyfrującej o nazwie Enigma. Ci, którym nie uda się osobiście dotrzeć na miejsce gry, będą mogli zagrać w nią w wersji dostępnej on-line.
W tym dniu zaplanowano także wiele koncertów i wydarzeń kulturalnych. Teatr Wielki w Łodzi zaprasza na wspólne śpiewanie pieśni niepodległościowych, w Narodowym Forum Muzyki we Wrocławiu odbędzie się koncert „Pieśń Chopina”, natomiast Dom Pracy Twórczej w Radziejowicach zaprasza na koncert „Perły muzyki polskiej”. Ponadto Filharmonia Łódzka im. Artura Rubinsteina w Łodzi organizuje recital, w którego programie znalazły się utwory Chopina i Paderewskiego. Polską Operę Królewską będzie można usłyszeć w trakcie koncertu w Katedrze Wojska Polskiego w Warszawie, a Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” im. Stanisława Hadyny wystąpi w Kościele Świętej Trójcy w Opolu z koncertem „Idą Powstańcy”. Z kolei Filharmonia Zielonogórska im. Tadeusza Bairda w Zielonej Górze od 11 do 14 listopada organizuje „Weekend z Niepodległą”.
Tajna misja i Enigma na 16. Przystanku Niepodległość
Teatr Polski we Wrocławiu organizuje czytanie „Fortepianu Szopena” Cypriana Kamila Norwida w wykonaniu Dariusza Bereskiego, zaś w Centrum Paderewskiego w Kąśnej Dolnej odbędzie finał festiwalu „Viva Polonia! Ku pokrzepieniu serc”.
Z okazji Święta Niepodległości będzie można też zobaczyć wiele wystaw, m.in. ekspozycję „Powstańcy Śląscy – patroni ulic Opola” przygotowaną przez Instytut Śląski w Opolu. Archiwum Państwowe w Koszalinie przygotowało zaś wystawę „Niepodległa. Historie z rodzinnych archiwów”, której będą towarzyszyć prelekcje nt. polskiego czynu niepodległościowego. Zwiedzających do swojej siedziby zaprasza także Wielkopolskie Muzeum Wojskowe Oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu, które otwiera wystawę pamiątek po ppłk. Edmundzie Majewskim - oficerze 15 Pułku Ułanów Poznańskich, uczestniku bitwy pod Monte Cassino.
Na amatorów tajemniczych wiadomości, zadań do wykonania i logicznych łamigłówek czeka gra miejska „Tajna misja”, którą w warszawskim Ogrodzie Saskim organizuje Muzeum Historii Polski. Tematyka gry związana jest z historią polskiej kryptologii, jej bohaterami są niezwykli ludzie, którzy nie bali się trudnych wyzwań. Gracze wcielą się w role kryptologów, będą próbowali złamać szyfry i odkryć tajemnice bolszewickich oddziałów. Następnie trafią na tajny kurs kryptologii, aż wreszcie spróbują odkryć tajemnice maszyny szyfrującej o nazwie Enigma. Ci, którym nie uda się osobiście dotrzeć na miejsce gry, będą mogli zagrać w nią w wersji dostępnej on-line.
Grę muzealną poświęconą II RP przygotowało z kolei Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku. W Spichlerzach na Ołowiance uczestnicy gry zostaną wprowadzeni w czasy dwudziestolecia międzywojennego i odradzającej się niepodległej Polski. Narodowe Muzeum Morskie w Gdańsku przygotowało także dwa wydarzenia on-line – film „Obrazy z MS Batory” oraz wystawę wirtualną „Polskie wybrzeże w okresie międzywojennym na archiwalnych zdjęciach i pocztówkach”.
Z kolei na miłośników kawalerii czekają wydarzenia zorganizowane przez Muzeum Łowiectwa i Jeździectwa Oddział Muzeum Łazienki Królewskie oraz Fundację Szwoleżerską Tradycji Kawalerii Polskiej wraz ze Stowarzyszeniem Szwadron Jazdy RP. Organizują one uroczysta paradę oddziałów konnych wraz z inscenizacją przejazdu marszałka Józefa Piłsudskiego, a także złożenie kwiatów pod pomnikiem Piłsudskiego oraz popiersiem gen. Bolesława Wieniawy-Długoszowskiego.
Obchody rocznicy odzyskania niepodległości nie zakończą się 11 listopada. Dzień po Święcie Niepodległości Opera Wrocławska organizuje koncert „Wieczór patriotyczny”. W dniach 11-14 Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” organizuje w Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu „Weekend Niepodległości w Centrum Historii Zajezdnia”, w ramach którego odbędą się wystawy, warsztaty oraz gry rodzinne. Natomiast Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku zarówno w swojej siedzibie, jak i u partnerów akcji z całej Polski przeprowadza akcję „Mamy Niepodległą”, w ramach której bezpłatnie będzie można wysyłać pocztówki okolicznościowe.
Obchody rocznicy odzyskania niepodległości nie zakończą się 11 listopada. Dzień po Święcie Niepodległości Opera Wrocławska organizuje koncert „Wieczór patriotyczny”. W dniach 11-14 Ośrodek „Pamięć i Przyszłość” organizuje w Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu „Weekend Niepodległości w Centrum Historii Zajezdnia”, w ramach którego odbędą się wystawy, warsztaty oraz gry rodzinne. Natomiast Muzeum Piłsudskiego w Sulejówku zarówno w swojej siedzibie, jak i u partnerów akcji z całej Polski przeprowadza akcję „Mamy Niepodległą”, w ramach której bezpłatnie będzie można wysyłać pocztówki okolicznościowe.
Kilka wydarzeń zostało także zaplanowanych na 14 listopada. Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie organizuje Krakowski Salon Poezji, który został poświęcony twórczości Norwida. W tym też dniu Narodowe Centrum Kultury zaprasza do Cafe Wolność w Łodzi na widowisko artystyczne o ważnych wydarzeniach związanych z Narodowym Świętem Niepodległości.
Dzień później, 15 listopada, w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej im. Cypriana Norwida w Zielonej Górze odbędzie się promocja książki „Tomasz Sobkowiak. Z krwawych lat. Urywki z pamiętnika 1915-1917” wydanej przez Archiwum Państwowe w Zielonej Górze. Natomiast w czwartek 18 listopada Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej im. R. Dmowskiego i I. J. Paderewskiego organizuje w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej prelekcję Marka Dyżewskiego oraz koncert muzyki I. J. Paderewskiego. W ramach tego wydarzenia złożone zostaną również kwiaty przy grobowcu jednego z Ojców Niepodległości. 21 listopada Muzeum Narodowe we Wrocławiu przygotował warsztaty edukacyjno-plastyczne dla dzieci „Wolność – nasz największy wspólny skarb”.
Szczegółowy plan obchodów Narodowego Święta Niepodległości można znaleźć pod adresem: https://www.gov.pl/web/kultura/obchody-narodowego-swieta-niepodleglosci--prawie-sto-wydarzen-w-calej-polsce. (PAP)
Autorka: Anna Kruszyńska
akr/ skp /
