Historię ludności polskiej represjonowanej i eksterminowanej przez Niemców na terenach wcielonych do III Rzeszy pokazuje wystawa „Wartheland. Dzieje zbrodni”, którą od piątku można oglądać przed łódzką archikatedrą - powiedział PAP dyrektor łódzkiego oddziału IPN dr hab. Dariusz Rogut.
Od początku okupacji - jak podkreśla Rogut - Niemcy, szczególnie na terenach polskich wcielonych do III Rzeszy, czyli w tzw. Reichsgau Wartheland (Kraju Warty) prowadzili zmasowaną akcję represji i eksterminacji Polaków.
"Wystawa przygotowana przez poznański oddział IPN przybliża niemieckie zbrodnie na narodzie polskim popełnione podczas II wojny światowej" - mówił PAP Rogut. "Poprzez m.in. fotografie ekspozycja ukazuje udokumentowane zbrodnie niemieckie na inteligencji polskiej w pierwszych miesiącach okupacji. Archiwa pochodzą z naszych zbiorów, ale także ze zbiorów Muzeum Tradycji Niepodległościowej w Łodzi - podkreślił. "Wystawa wiąże się z wydanym niedawno albumem fotograficznym „Wartheland. Dzieje zbrodni” autorstwa dr. Adama Pleskaczyńskiego z Oddziałowego Biura Badań Historycznych IPN w Poznaniu" - dodał.
"Wystawę umieszczono w miejscu publicznym, w naszym przypadku, przy ulicy Piotrkowskiej przed łódzką archikatedrą, aby każdy mógł poznać tragiczne dzieje terenów wcielonych do III Rzeszy Niemieckiej na początku okupacji " - zaznaczył. " To była próba wyeliminowania tkanki przywódczej narodu polskiego" - podkreślił. "Już we wrześniu 1939 roku Niemcy rozpoczęli mordowanie inteligencji polskiej, szczególnie w Wielkopolsce, na Ziemi Łódzkiej i Pomorzu. Akcja esterminacyjna objęła m.in. nauczycieli, urzędników, prawników, działaczy społecznych i politycznych. Były też ogromne represje i wysiedlenia ludności polskiej" - powiedział Rogut.
Wartheland to anektowane na początku II wojny światowej przez Niemcy i wcielone do III Rzeszy tereny II RP. Chodzi o Wielkopolskę, Ziemię Łódzką i część Pomorza. 29 stycznia 1940 r. utworzono tzw. Kraj Warty - Reichsgau Wartheland. Zamieszkiwało tam blisko 5 mln osób, z czego - zdaniem historyków - ok. 85 proc. z nich to Polacy. W III Rzeszy Wartheland określano, jako tereny "rdzennie niemieckie". Przesiedlano tu m.in Niemców z Galicji, Podlasia, krajów bałtyckich i terenów należących do Rumunii.
Oprócz eksterminacji polskiej inteligencji Niemcy systematycznie prześladowali pozostałych zamieszkujących tzw. Kraj Warty Polaków. Przez całą okupację represjonowano ich, wywożono do obozów koncentracyjnych oraz na roboty do Niemiec, wielu germanizowano. Represjonowano duchowieństwo m.in. Kościoła katolickiego. W diecezjach gnieźnieńskiej i włocławskiej zamordowano prawie 50 proc. księży i zakonników, a w diecezji łódzkiej blisko 40 proc. (PAP)
Autor: Hubert Bekrycht
hub/ dki/
