Źródło: www.gov.pl
Musimy naszą historię utrwalać, abyśmy o niej pamiętali i aby wyciągać z niej wnioski na przyszłość – powiedział we wtorek wojewoda mazowiecki Konstanty Radziwiłł podczas konferencji prasowej realizowanej w ramach kampanii pt. „#Historia naszej wolności”.
Wojewoda wyjaśnił, że osią kampanii są lata 1946, 1956 i 1981. "Ważne jest, abyśmy pamiętali i wyciągali z historii wnioski na przyszłość" - podkreślił. "O przeszłości nie można zapominać i wymazywać" - dodał. Wyjaśnił, że "próby wymazywania przeszłości – tej dobrej, ale także i tej trudnej – przeżywaliśmy przez kilkadziesiąt lat po 1946 roku". "Było to może jeszcze bardziej straszne niż same wydarzenia, o których chcemy pamiętać" – dodał.
„1946 to rok dramatyczny. W pierwszej chwili większość Polaków przyjęło go z entuzjazmem, jako koniec wojny” – mówił K Radziwiłł. „W 1947 r. zorganizowano jednak niby demokratyczne wybory, które skończyły się usankcjonowaniem, także przez naszych zachodnich sojuszników, tego wszystkiego, co rozpoczęło się w Polsce wraz z przybyciem Armii Czerwonej i zainstalowaniem się polskich komunistów” – dodał.
Radziwiłł wyjaśnił, jakie wydarzenia przypomnina kampania społeczna. "1946 to rok dramatyczny. W pierwszej chwili większość Polaków przyjęło go z entuzjazmem, jako koniec wojny" – mówił. "W 1947 r. zorganizowano jednak niby demokratyczne wybory, które skończyły się usankcjonowaniem, także przez naszych zachodnich sojuszników, tego wszystkiego, co rozpoczęło się w Polsce wraz z przybyciem Armii Czerwonej i zainstalowaniem się polskich komunistów" – dodał.
Kampania odwołuje się także do wydarzeń 1956 r. "Ten rok na zachodzie często kojarzy się z odwilżą, jednak inaczej to wyglądało z perspektywy Polski" – podkreślił Radziwiłł. Dodał, że "był to znów rok nadziei, ale bardzo szybko okazało się, że te nadzieje nie przełożyły się na rzeczywistość, chociaż ten rok zakończył także najstraszliwszy okres stalinowskiego terroru". Przypomniał, że 1956 r. w Poznaniu Polacy domagali się demokratyzacji. W tym też roku na Węgrzech wybuchło krwawo stłumione powstanie.
42 lata temu wprowadzono stan wojenny
Rok 1981 rozpoczął się "karnawałem +Solidarności+". "Niezależnie od problemów dnia codziennego i drożyzny, nastąpiła ogromna mobilizacja i zrodziły się ogromna nadzieja, że odzyskamy należną nam suwerenność, demokrację i wolność" – podkreślił wojewoda. Rok zakończył się jednak dramatycznym uderzeniem, jakim było wprowadzenie stanu wojennego.
Jak podkreślił Radziwiłł, "te lata niewątpliwie nas ukształtowały". "Są elementem naszej tożsamości, o której musimy pamiętać, bo inaczej przepadnie" - ocenił.
Mazowiecki kurator oświaty Aurelia Michałowska wskazała, że chociaż wydarzenia, do których odwołuje się społeczna kampania "#Historia naszej wolności" to czas odległy, to "jednak tworzą one historię dnia dzisiejszego". "Jako mazowiecki kurator oświaty będę zachęcała młodych ludzi, ale też i nauczycieli, do tego, aby w ten sposób przedstawiali elementy naszej historii, także tej trudnej" – mówiła.
Podkreśliła również, że "kampania wojewody mazowieckiego, która jest adresowana do młodzieży z naszego województwa, stanowi cenne uzupełnienie nie tylko historycznej wiedzy zdobywanej w szkole, ale także wzmacniania wartości patriotyczne i propaguje tradycje wolnościowe". Michałowska zwróciła uwagę, że edukacja historyczna powinna z jednej strony rozwijać zainteresowania przeszłością. Z drugiej strony jej zadaniem jest "wyposażanie młodzieży w umiejętności kluczowe z punktu widzenia sprawnego funkcjonowania w świecie współczesnym, takie jak analizowanie, wnioskowanie, ale też samodzielne ocenienie wydarzeń" – wyjaśniła.
Dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro przypomniał, że kierowana przezeń instytucja również zaangażowała się w kampanię "#Historia naszej wolności". Jak podkreślił, "dla MHP edukacja historyczna młodego pokolenia jest bardzo ważna".
Sejmowe komisje przyjęły poselski projekt zmiany ustawy o IPN
Dodał, że Muzeum Historii Polski współpracuje także w innych obszarach z urzędem wojewódzkim, który pełni pewne funkcje nadzorcze nad budową siedziby MHP. "Chciałem w związku z tym zameldować, że jesteśmy już na etapie stanu surowego zamkniętego, trwają prace elewacyjne" – mówił Kostro. Wyraził nadzieję, że otwarcie MHP - najpóźniej na początku 2023 r. - "otworzy większe możliwości współpracy z kuratorium i placówkami szkolnymi z województwa mazowieckiego, choć nie tylko".
Podkreślił, że MHP włącza się w upamiętnienie rocznic historycznych. "W ramach rocznicy wprowadzenia stanu wojennego prezentujemy film +13 grudnia. Internowana młodość+. Przygotowaliśmy także dwa podcasty" – wyjaśnił.
Dyrektor Archiwum Akt Nowych w Warszawie Mariusz Olczak wygłosił podczas wtorkowej konferencji krótki wykład poświęcony konspiracyjnym organizacjom młodzieżowym z lat 80. walczącym z ustrojem komunistycznym.
"Część dwudziestowiecznej historii Polski w głównej mierze jest tragiczna" – podkreślił. "Tą konferencją, jak i działalnością Archiwum Akt Nowych, Muzeum Historii Polski oraz kolejnymi projektami urzędu wojewódzkiego i kuratorium, podejmujemy działalność na polu pamięci. Warto pamiętać, że polska historia, to nie tylko historia dorosłych, ale także należy pamiętać o młodych ludziach" - wskazał, przywołując postaci m.in. Grzegorza Przemyka i Jana Rodowicza "Anody".
Podczas konferencji odbyła się premiera filmu "1946. Historia naszej wolności". Przypomniano także, że cykl połączonych filmów pod wspólnym tytułem "Wolność jest w nas, czyli zwycięstwo 1920 roku" został nagrodzony na 16. Festiwalu FilmAT w kategorii "Promocja projektów edukacyjnych/Konkurs Krajowy".
W ramach kampanii "#Historia naszej wolności" został zorganizowany konkurs dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych na najlepszy reportaż opasujący wydarzenia z 1946, 1956 lub 1981 r. Do konkursu zostało zgłoszonych 115 prac. Komisja składająca się z przedstawicieli Archiwum Akt Nowych, Muzeum Historii Polski, mazowieckiego kuratorium oświaty i Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego, wybrała cztery reportaże, które zostały opublikowane na stronie internetowej oraz mediach społecznościowych Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego. Główną nagrodę w konkursie otrzymał Szymon Wójcik za pracę "Pierwsza iskra wolności". Drugie miejsce otrzymała Nadia Andrzejewska za pracę "Stan wojenny widziany oczami kobiet". Natomiast trzecie miejsce ex aequo otrzymali Oliwier Ciborowski za pracę "Historia pisana… farbą" i Patryk Kaczkowski za pracę "Stan nadzwyczajny".
W ramach przedsięwzięcia zorganizowana została także we współpracy z Archiwum Akt Nowych wystawa plenerowa "Druki ulotne drugiego obiegu w okresie PRL-u". Można ją oglądać w arkadach budynku Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego przy pl. Bankowym w Warszawie. Będzie również dostępna na stronie internetowej urzędu.
Projekt wojewody mazowieckiego pod hasłem "#Historia naszej wolności" zakłada zbudowanie międzypokoleniowej więzi, rozbudzenie pasji historycznych oraz zainicjowanie i zachęcenie do podjęcia samodzielnych badań nad historią i historią swojej rodziny. Kampania ma na celu budowanie pamięci, kultywowanie narodowych tradycji oraz wzmacnianie więzi pomiędzy obywatelami i państwem. Kampania jest adresowana do mieszkańców województwa mazowieckiego, w tym dzieci i młodzieży z około 1900 szkół podstawowych (publicznych i niepublicznych). Przy projekcie współpracują: Biuro Programu "Niepodległa", Archiwum Akt Nowych w Warszawie, Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL w Warszawie, Muzeum Historii Polski, Stowarzyszenie Grupa Historyczna "Zgrupowanie Radosław" oraz Mazowieckie Kuratorium Oświaty w Warszawie.(PAP)
autorka: Anna Kruszyńska
akr/ pat/
