Mam nadzieję, że wkład Polski w rozwój kulturowy i gospodarczy Azerbejdżanu będzie inspirować nas do wielu kolejnych wspólnych projektów – powiedziała w poniedziałek ambasador Azerbejdżanu Nargiz Gurbanowa podczas otwarcia wystawy „Perły polskiego dziedzictwa w Azerbejdżanie” w Łazienkach Królewskich w Warszawie.
W roku 2022 przypada 550. rocznicę nawiązania historycznych stosunków między Azerbejdżanem a Polską. W 1472 r. władca Akkojunlu Azerbejdżanu, Uzun Hasan, skierował list do króla Polski Kazimierza Jagiellończyka. Jego celem były wspólne działania przeciwko Osmanom. Korespondencja między dwoma władcami państw trwała do 1477 r. Oba kraje ponownie nawiązały stosunki dyplomatyczne 21 lutego 1992 roku, kilka tygodniu po rozwiązaniu ZSRS. Ambasador Azerbejdżanu Nargiz Gurbanowa przypomniała, że w roku 2022 mija także pięć lat od nawiązania partnerstwa strategicznego między Polską i Azerbejdżanem. „Mam nadzieję, że wkład Polski w rozwój kulturowy i gospodarczy Azerbejdżanu będzie inspirować nas do wielu kolejnych wspólnych projektów” – powiedziała Gurbanowa.
Zorganizowana przez Ambasadę i Łazienki Królewskie w Starej Oranżerii wystawa fotografii „Perły polskiego dziedzictwa w Azerbejdżanie” upamiętnia wkład Polaków żyjących i tworzących w Azerbejdżanie u schyłku XIX wieku, którzy współuczestniczyli w ogromnej przebudowie stolicy tego kraju – Baku. Polscy architekci, m.in. Józef Gosławski (1865-1904) i Kazimierz Skórewicz (1868-1950), na przełomie XIX i XX stulecia byli twórcami wielu reprezentacyjnych bakijskich budynków, takich jak gmach Urzędu Miasta, Pałac Tagijewa, Teatr Tagijewa, biurowiec rodu Rotszyldów i siedziba Narodowego Banku Azerbejdżanu.
Ambasador Gurbanowa powiedziała, że ówczesne Baku było miejscem produkcji niemal połowy ropy naftowej. Uzyskiwane w ten sposób środki inwestowano m.in. w budowę nowoczesnych gmachów publicznych i nowoczesnych kamienic. „Na przestrzeni zaledwie kilku dekad Baku zamieniło się w Paryż Kaukazu. Miasto było świadkiem fenomenu działalności polskich architektów. Trzech z nich było naczelnymi architektami miasta” – dodała ambasador Azerbejdżanu.
Prof. Elchin Alijew, architekt, badacz dziejów polskiej architektury w Baku powiedział, że polscy „architekci wkładali serce we wznoszone przez siebie budynki i dziś ich praca jest doceniana przez Azerów”. Dodał, że dziedzictwo kulturowe Azerbejdżanu było unicestwiane w okresie sowieckim między innymi poprzez celowe niszczenie archiwów dotyczących polskiej architektury w Baku. „W ostatnich latach staramy się podejmować badania, które służą odkrywaniu historii gmachów stolicy Azerbejdżanu i polskich architektów. W okresie sowieckim znaliśmy cztery nazwiska polskich architektów. Dziś ta lista liczy osiemnaście nazwisk i około 80 budynków wzniesionych przez polskich architektów. Wiemy, że tych gmachów było około 300-400” – powiedział prof. Alijew. Zaapelował również do polskich instytucji kultury, aby przekazywały Ambasadzie Azerbejdżanu w Warszawie informacje i fotografie architektów uczestniczących w budowie Baku.(PAP)
Autor: Michał Szukała
szuk/ pat/
