Prapremiera lubelska „Historyji o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim” XVI-wiecznego autora Mikołaja z Wilkowiecka w reżyserii Jarosława Gajewskiego odbędzie się w czwartek w Teatrze im. Osterwy w Lublinie.
Podczas wtorkowej konferencji poświęconej spektaklowi „Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim” reżyser Jarosław Gajewski przypomniał, że autorem szesnastowiecznego misterium rezurekcyjnego jest Mikołaj z Wilkowiecka, który tworzył jeszcze przed Szekspirem.
„To, czego doświadczamy obcując z dawną polszczyzną to nadzwyczajna moc, nadzwyczajny wysiłek tego języka usiłującego znaleźć wyraz dla rzeczy, które jeszcze w tym języku nie mieszczą. Zbliżenie się z tą mocą sprawia, że na nowo odczytujemy wartość naszego języka” - powiedział Gajewski.
„Sam język jest procesem miłosnym, bo nas ku sobie zbliża” - mówił reżyser. Przyznał, że również teatr jest procesem miłosnym, ale też archeologią samego języka i poligonem doświadczalnym, na którym następuje odkrywanie naszych źródeł i tożsamości.
Na scenie aktorom towarzyszyć będzie muzyka wykonywana na żywo. Za oprawę muzyczną spektaklu odpowiada multiinstrumentalistka, wokalistka i kompozytorka Maria Pomianowska.
„Muzyka jest wsparciem dla tekstu w tym przedstawieniu. Ma wejść w symbiozę z językiem” - wyjaśniła. Z drugiej strony, wskazała Pomianowska, muzyka to też język. „Język czystych emocji, bo nie ma takiego znaczenia jak ma słowo” - dodała.
Zdaniem kompozytorki, czyste emocje można wywołać poprzez użycie brzmienia niesłyszanych wcześniej instrumentów. Dlatego widzowie spektaklu usłyszą interpretacje muzyki z epoki średniowiecza i renesansu oraz kompozycje własne Pomianowskiej wykonane na instrumentach dawnych i zrekonstruowanych, jak odtworzona na podstawie XIX-wiecznego obrazu suka biłgorajska.
Uczestnicy spotkania podkreślali, że spektakl będzie wspólnym dziełem Teatru im. Osterwy w Lublinie i Ośrodka Praktyk Teatralnych „Gardzienice”.
Aktor Teatru im. Osterwy Tomasz Bielawiec zwrócił uwagę, że pracując nad tekstem zaczął na nowo odkrywać język polski. „To było szokująco-zabawne zderzenie tego, w jaki sposób zaczynamy myśleć, na nowo odkrywać język polski po okresie wspólnych prób, myślenia o tym tekście, rozgryzania znaczeń, które są wpisane w słowa” - powiedział.
Nawiązując do aktualnych wydarzeń aktorka Joanna Holcgreber-Gołaj z OPT „Gardzienice” przyznała, że podczas sceny Marii opłakującej śmierć Chrystusa myślała o tych, którzy cierpią na Ukrainie. „Mimo że żałoba, śmierć, odchodzenie są obecne w naszym spektaklu to dla mnie teatr jest celebrowaniem życia. My celebrujemy życie” - podkreśliła. „W naszej sztuce życie zwycięża śmierć” - dodała.
Dyrektor Teatru im. Osterwy, Redbad Klynstra-Komarnicki powiedział, że najbliższy spektakl będzie lubelską prapremierą, ponieważ tekst Mikołaja z Wilkowiecka nigdy wcześniej nie był prezentowany w Lublinie.
„Tym tekstem zaczynamy wieloletni cykl badania języka polskiego od zarania aż po współczesność” - zapowiedział dyrektor.
Prapremiera „Historyji o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim” w reżyserii Jarosława Gajewskiego i z dramaturgią Patryka Kenckiego odbędzie się w czwartek o godz. 19.(PAP)
Autor: Piotr Nowak
pin/ aszw/